artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Emakumeen ezabatzea (II): Françoise Gilot

Ekainean utzi gintuen Françoise Gilot artistak. 101 urte zituen: bizitza oparoa izan zuen, pertsonala zein artistikoa. Pintore bikaina, bere lanak New Yorkeko Metropolitanen eta Parisko Pompidou zentroan daude, besteak beste. Aitzitik, gehienok ez dugu bere obragatik ezagutzen, Picassorekin izan zuen harremanagatik baizik; are, hura kontatzeko idatzi zuen liburuagatik.

emakumeen-ezabatzea-ii-francoise-gilot

26 de Octubre 2023 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Aurreko zutabean Eileen O'Saughnessyri buruz mintzatu nintzen, Orwellen emazteaz. Eileenek ez zigun bere bizitzaren kontakizunik utzi; Anna Funderrek berreraiki behar izan digu. Gilotek, aldiz, ezabatua izango zela jakinik, bere historiaren aldea kontatzeko aukera probestu zuen, eta artistarekin bizitako hamar urteak ekarri dizkigu Nire bizitza Picassorekin liburuan.

Eileen bezala, hasieran misio eder batean sentitzen zen Françoise, bere bizitza arte-ekarpen zoragarriak ekoizten laguntzera eskainita. Hortaz, Eileenek bezala, eguna Picassoren beharren arabera antolatzen zuen. Goizeko seietan esnatzen zen estudioko sua pizteko, Picasso lo zegoela, eta ordu bietan zihoan lotara, egunean egindakoa berarekin eztabaidatzea gustatzen zitzaiolako berandu arte lanean zebilen Picassori. Tartean zeuden orduetan, Gilotek Picassoren eskutitzei erantzun, galeristekin harremana mantendu, materialak erosi, lanen bidalketak antolatzen zituen. 25 urte zituen Gilotek, 65 Picassok, eta artista aberats eta famatua zen dagoeneko; kudeaketa lana ez zen gutxi. Aldiz, neskame batek egiten zizkien etxeko lan gehienak, eta horri esker, arratsaldeetan ordu pare batez margotzea lortzen zuen Françoisek.

Laguntzaile eta idazkari lanez gain, Picassoren nartzisismoa elikatzen galdu behar zuen energia da, agian, txundigarriena. Adibidez, altxatzea kostatzen zitzaion Picassori, eta goizero ordubete ematen zuen Gilotek gosaria ohera eraman eta zein artista bikaina zen esaten, munduak behar zuela bera altxa eta lanera joan zedin.

Hainbatetan, harremanean ezeroso sentitu zen Gilot. Lehenengo bietan, Picassok umeak izatera bultzatu zuen, horrekin burua okupatuko zuelakoan. Hirugarrenean, berriz, Gilotek alde egin zuen. Picassok espero bezala ordaindu zion: bere gauzak suntsitu zituen (artelanak barne), bere galerian zein erakusketetan Gilot egotea debekatu zuen. Handik gutxira, AEBetara alde egin zuen Gilotek. Eta burua okupatzeko izan zituzten bi ume horiek, Paloma eta Claude, oinordekotzarik gabe utzi zituen Picassok Gilotek liburua argitaratu zuenean. Egun, biolentzia bikarioa deitzen zaio horri.

Bizirautea eta leku propio txiki bat izatea lortu zuen Gilotek, baina, hala ere, historian behin eta berriz da ezabatua. Horren eredu da Guggenheim museoan dagoen Picassoren erakusketa. Harekin itxiko dut hurrengo zutabean ezabatzeen serie hau.


artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Una exposición sobre Arteleku a través del archivo

Artium (Gasteiz, Araba)

Desde el 04 de Julio 2025
Al 11 de Enero 2026

korde-gabe

Korde gabe

Sky Hopinka

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 18 de Septiembre 2025
Al 18 de Enero 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 de Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 de Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 de Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).