artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Erresonantziak

'DOMA' | Artista: Ioana Hernandez. | Non: Iruñeko Ziudadelako Labean. | Noiz arte: ekainaren 29ra arte.

erresonantziak
Ioana Hernandezen erakusketa, Iruñeko Ziudadelan. iÑIGO URIZ / FOKU

2025eko Maiatzaren 22a | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Munduak materialki eragiten digu, eta guk ere, materia garen aldetik, materialki eragiten diogu hari. Gorputzen arteko elkarrizketa sentsorialak sortzen dira eragite horretan, hitzez adierazi dezakegunaz harago, gure inguruan dagoen horrek gugan loratzen dituen efektuak ere biltzen dituztenak. Hain zuzen, bidezidor horretan aurkitzen dira Ioana Hernandezek Doma erakusketaren bitartez helarazten dizkigun piezak. Materialen arteko tentsioen eta harilkatzeen bitartez hainbat geruzatan sailkatzen diren diskurtsoak sortzen baitituzte: zeramika, ehunak, metalak...edo amonaren pitxerra, zaldien irudiak...

Mostra Iruñeko Ziudadelako Labean kokatzen da, eta ukaezina da espazioaren berezitasunak erakusketak egituratzeko orduan ekar ditzakeen baldintzapenak. Alabaina, Doma-n zailtasun horiek ikusezin bihurtzen dira.

Erakusketa espazioan barneratzen naizen unean, espazioa bera eta haren konposizioak artistaren lanarekin bat egiten dutela nabaritzen da. Zentzu horretan, eraikina sostengatzen duten harrien gogortasuna Hernandezen zeramika irmo bezain hauskorrekin uztartzen da. Pieza batzuen tonalitate okreak kupularen parte diren harrien herdoil gorrituaren oihartzuna dirudi, edo alderantziz: eraikinaren harriak gorritzen dituen herdoilak pieza gorrien zeramiketan islatzen den materiaren eraldatze-prozesuaren berri eman diezaguke.

Baina ez hori bakarrik, herdoiltze horrek ere objektuen iraungitze prozesuaz ohartarazten du publikoa, zenbait piezaren burdinaren transformazio kromatikoak frogatzen duen moduan. Hain zuzen, hasieran esan dudan eran, munduak materialki eragiten dio haren parte den orori, eta eragite horretan, subjektu/objektu dikotomia betikotzen duten faktoreak barreiatzen dira. Elkarri eragite horretan, dimentsio materiala erabakigarria baita.

Hala ere, dimentsio horretatik haratago, badira beste hainbat geruza. Horren adierazgarri dira artistaren inspirazio iturri izan diren objektuak. Lehena erakusketa-espazioaren sarrerako argazkian identifika daitekeen pitxerra da; artistaren sormen-prozesuaren abiapuntuetako bat, eta, aldi berean, lotura afektiboa ere baduena, haren amonak oparitutakoa baita.

Pieza horren formetatik abiatuta, eraldatutako oroitzapen bat izango balitz bezala, jatorrizko forma luzatu, uzkurtu eta tolestu egiten da. Modu horretan, artistaren lan-prozesuen berri ematen digu: zeramika esku artean izateak une desberdinak agerrarazten ditu, hala nola, bizkotxatzea, esmaltatzea eta bigarren egosketa. Ondorioz, piezen abiapuntua figura bera izan arren, haien formek eta testurek agerian uzten dute ugariak direla euskarriaren aukerak.

Bigarren inspirazio iturria, berriz, hipikarekin lotura duten materialak dira. Objektu horiek ez dira soilik afektibotasunaren esparrutik erabiliak, baizik eta efektibotasunetik abiatuta. Izan ere, hipikaren munduarekiko lotura zuzena izan ez arren, artistak material horien plastizitateak erakarrita erabili ditu; zeramiketan uztartzean lortzen duten efektu plastiko eta bisuala da, hain zuzen ere, horien erabileraren ardatza.

Sinbiosi horretan, badira piezak estaltzen dituzten oihalak, baina ez dituzte ikusezin bihurtzen. Hori argi eta garbi ikus daiteke metalezko euskarri batez osatutako piezetako batean. Euskarri horretan zeramikazko hainbat forma sakabanatzen dira, bata bestearen atzetik, eta haien gainean olana bat dago, haiek estaltzen dituena. Irekidura honetan piezaren barrualdea ikus dezakegu. Baina, hortik harago, olanak material bakoitzaren arteko tentsioak erakusten dizkigu.

Horrela, Ioana Hernandezek Doma erakusketaren bidez sortu duen atmosfera geruza anitzeko elkarrizketaz josita dago. Materialen eraldaketak, memoriaren berrinterpretazioa eta gorputzen arteko elkarrizketa sentsorialak espazioaren murruen artean islatzen dira, ikuslea kontakizun horietan barneratuz.

doma

Doma

Ioana Hernández Arriaga

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Apirilaren 16tik
2025eko Ekainaren 29ra


arcoiris-82

Arcoiris 82

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 06ra

bat-bon-a-tirer

BAT Bon à Tirer

Arte Ederren Fakultatea EHU (Leioa, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 01etik
2025eko Abenduaren 12ra

desplazamenduak

Desplazamenduak

Ikerketa taldeak

Bizkaia Aretoa - EHU (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Azaroaren 18tik
2025eko Abenduaren 12ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.