artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Belaunaldien arteko lotura

Bizkaiko Batzar Nagusiek XXI. mendeko zenbait emakume artistaren lanak bildu dituzte, eta erakusketa batean jarri dituzte orain. Maiatzaren 26ra arte egongo da ikusgai, Bilboko egoitzan

belaunaldien-arteko-lotura
Andrea Abalia Marijuanek sortu du Marujas s'avecinan artelana, eta hori da erakusketaren kartelaren irudia. RAUL BOGAJO / FOKU

20 Mars 2023 | Olatz Silva Rodrigo [BERRIA.eus]

Nekane Manrique Mezquita eta Dora Salazar Romo artisten lanak elkarren ondoan daude Bizkaiko Batzar Nagusietako egoitzan. Artistek, hala ere, ez dute inoiz elkar ikusi. Belaunaldi desberdinetakoak dira. Salazarrek 60 urte bete ditu orain gutxi; eta jada artearen munduan "ikusezina" dela uste du. Manriquek, ordea, kontrako iritzia dauka: "Dora Salazar hemen ikustea sorpresa bat izan da; nire erreferentea izan da beti, eta liburuetan ikusi dut". Haien obrekin batera, beste hamazortzi emakume artistaren lanak daude aretoan. Bizkaiko Batzar Nagusiek sortutako XXI. Mendeko emakume artistak. Hemen gaude! erakusketaren parte dira.

Martxoaren 8aren harira, Batzar Nagusiek zenbait egitasmo antolatu dituzte. Eta erakusketa da horietako bat. "Emakumeek artearen munduan egindako lana aldarrikatu nahi dugu", azaldu du Ana Otadui Bizkaiko Batzar Nagusietako lehendakariak. Horretarako, euren bildumako lan batzuk aukeratu, eta ikusgai jarri dituzte. Erakusketa maiatzaren 26ra arte egongo da ikusgai. Astelehenetik ostiralera bisitatu daiteke, eta sarrera doakoa da.

Hainbat diziplinatako lanak jaso dituzte erakusketan, hala nola pintura eta eskultura. "Sormen eta kalitate handiko lanak dira", zehaztu du Otaduik. Eta mende osoan egindako lanak bildu dituzte. Obrarik zaharrena Salazarrena da: Tentempié. 2001ean sortu zuen. Berriena, berriz, iazko eskultura bat da: Mara Ona Lapiedraren Molidae.

Artista "aitortuen" eta gazte "promesen" lanak uztartu nahi izan dituzte. Esate baterako, Mari Puri Herrerok 2003an sortutako Arbolaren azpian pintura ikusi daiteke aretoaren horman eskegita, Paula Huarte Cosinen Ez ekarri niri lorerik eskulturaren ondoan. Duela bi urte sortu zuen Huartek bere lana.

"Nik nire belaunaldiko jendea bakarrik ezagutzen dut, edo fakultatean bi ikasturte gorago edo beherago zeudenak, besterik ez", aitortu du Salazarrek. "Nagi samar" joan da erakusketaren aurkezpenera, baina, gero, azpimarratu du "gustura" egon dela. "Elkar ezagutzeko aukera da horrelako erakusketa baten parte izatea".

Salazarrek berrogei urte daramatza artearen munduan sartuta. "Hasi berria nintzenean, pasio asko neukan eta une oro nengoen piezak sortzen". Orain, ordea, lasaiago dabil, eta erakusketak alboratuago ditu. Bilbokoan bere aspaldiko obra batekin egin du topo, eta horrek "poztu" egin du. Alanbrez egindako eskultura bat da, eta aretoaren erdian dago. "Pieza arinez eginda dago; hemen egongo ez balitz, segur aski nik okerrago zainduko nuke; azkenean, etxean pila bat gauza gordetzen ditugu". Manriquek ere bere aspaldiko obra batekin egin du topo. Hegaldia 2014an sortu zuen, akrilikoz. "Nire ibilbidean aldaketa bat egin nuen; paisaiak marrazteari utzi, eta emakumeen figura irudikatzen hasi nintzen; Musak deitu nituen". Margolanean emakume horietako bat ikus daiteke. Ez da osorik agertzen, gerritik gora baizik. Biluzik dago, baina buruan belo garden bat dauka jarrita.

Antzeko gaiak

Hainbat belaunalditako emakumeak diren arren, Salazar ohartu da horietako askok "antzeko gaiak" izan dituztela hizpide euren obrak sortzean: "Nortasuna, norberaren azala, jantziak...". Izan ere, jantzietan oinarrituta, Raquel Asensik Musuka nazazu eskultura sortu zuen 2015ean. "Lagun batekin arropa aldatu nuen. Eta kidearen itxurak iruzkin bortitzak eragin zituen kalean. Momentu horretan ohartu nintzen arropak ez gaituela babesten hotzetik soilik: gizarteko faktoreetatik ere babesten gaitu". Hori dela eta, koraza bat irudikatu zuen Asensik.

Bilboko Formarte zentroko kideek ere hartu dute parte erakusketan: zehazki, Estibaliz Ortiz de Laisekak eta Claudia Aginagak. Ortiz de Laiseka margolaria da, eta Dolores Ibarrurirengan oinarrituta sortu zuen margolana da aretoan dagoena. "Nire ustez, pintura da norbere burua adierazteko modurik onena", utzi du argi. Hainbat belaunaldi batzeko ideia "izugarria" iruditu zaio, gainera. "Jendea ezagutzeko aukera ona da, eta adierazpen motak ezagutzeko ere bai". Aginaga bat dator: "Hemen kolaborazioak sor ditzakegu beste artista batzuekin; haiek guri kontu berriak irakatsi ahal dizkigute, eta guk haiei".

Manriqueren hitzetan, erakusketa pauso bat da, emakume artisten ikusgaitasuna areagotzeko: "Oraindik borrokan jarraitzen dugu; egiten dugun edozein kontu positiboa izango da". Salazarren ustez, hobera egin dute. "Orain emakume gehiago ikusten dira". Hala ere, argi utzi du ezin dela izan martxoaren 8ko kontua: "Martxoaren 8a egun ona izan daiteke lanei balioa emateko, baina egun hori pasatuta, dena ahaztuta geratzen da".


genesis

Genesis

Nisa Goiburu

Sakana (Donostia, Gipuzkoa)

Du 03 Octobre 2025
Au 27 Novembre 2025

h

H

Josu Bilbao

Artium (Gasteiz, Araba)

Du 30 Mai 2025
Au 30 Novembre 2025

vaste-monde-3

Vaste Monde #3

Juan Aizpitarte, Anne-Laure Garicoix, Olivier Masmonteil

Beatrix Enea (Angelu, Lapurdi)

Du 13 Décembre 2025
Au 18 Avril 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).