artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Belaunaldien arteko lotura

Bizkaiko Batzar Nagusiek XXI. mendeko zenbait emakume artistaren lanak bildu dituzte, eta erakusketa batean jarri dituzte orain. Maiatzaren 26ra arte egongo da ikusgai, Bilboko egoitzan

belaunaldien-arteko-lotura
Andrea Abalia Marijuanek sortu du Marujas s'avecinan artelana, eta hori da erakusketaren kartelaren irudia. RAUL BOGAJO / FOKU

20 de Marzo 2023 | Olatz Silva Rodrigo [BERRIA.eus]

Nekane Manrique Mezquita eta Dora Salazar Romo artisten lanak elkarren ondoan daude Bizkaiko Batzar Nagusietako egoitzan. Artistek, hala ere, ez dute inoiz elkar ikusi. Belaunaldi desberdinetakoak dira. Salazarrek 60 urte bete ditu orain gutxi; eta jada artearen munduan "ikusezina" dela uste du. Manriquek, ordea, kontrako iritzia dauka: "Dora Salazar hemen ikustea sorpresa bat izan da; nire erreferentea izan da beti, eta liburuetan ikusi dut". Haien obrekin batera, beste hamazortzi emakume artistaren lanak daude aretoan. Bizkaiko Batzar Nagusiek sortutako XXI. Mendeko emakume artistak. Hemen gaude! erakusketaren parte dira.

Martxoaren 8aren harira, Batzar Nagusiek zenbait egitasmo antolatu dituzte. Eta erakusketa da horietako bat. "Emakumeek artearen munduan egindako lana aldarrikatu nahi dugu", azaldu du Ana Otadui Bizkaiko Batzar Nagusietako lehendakariak. Horretarako, euren bildumako lan batzuk aukeratu, eta ikusgai jarri dituzte. Erakusketa maiatzaren 26ra arte egongo da ikusgai. Astelehenetik ostiralera bisitatu daiteke, eta sarrera doakoa da.

Hainbat diziplinatako lanak jaso dituzte erakusketan, hala nola pintura eta eskultura. "Sormen eta kalitate handiko lanak dira", zehaztu du Otaduik. Eta mende osoan egindako lanak bildu dituzte. Obrarik zaharrena Salazarrena da: Tentempié. 2001ean sortu zuen. Berriena, berriz, iazko eskultura bat da: Mara Ona Lapiedraren Molidae.

Artista "aitortuen" eta gazte "promesen" lanak uztartu nahi izan dituzte. Esate baterako, Mari Puri Herrerok 2003an sortutako Arbolaren azpian pintura ikusi daiteke aretoaren horman eskegita, Paula Huarte Cosinen Ez ekarri niri lorerik eskulturaren ondoan. Duela bi urte sortu zuen Huartek bere lana.

"Nik nire belaunaldiko jendea bakarrik ezagutzen dut, edo fakultatean bi ikasturte gorago edo beherago zeudenak, besterik ez", aitortu du Salazarrek. "Nagi samar" joan da erakusketaren aurkezpenera, baina, gero, azpimarratu du "gustura" egon dela. "Elkar ezagutzeko aukera da horrelako erakusketa baten parte izatea".

Salazarrek berrogei urte daramatza artearen munduan sartuta. "Hasi berria nintzenean, pasio asko neukan eta une oro nengoen piezak sortzen". Orain, ordea, lasaiago dabil, eta erakusketak alboratuago ditu. Bilbokoan bere aspaldiko obra batekin egin du topo, eta horrek "poztu" egin du. Alanbrez egindako eskultura bat da, eta aretoaren erdian dago. "Pieza arinez eginda dago; hemen egongo ez balitz, segur aski nik okerrago zainduko nuke; azkenean, etxean pila bat gauza gordetzen ditugu". Manriquek ere bere aspaldiko obra batekin egin du topo. Hegaldia 2014an sortu zuen, akrilikoz. "Nire ibilbidean aldaketa bat egin nuen; paisaiak marrazteari utzi, eta emakumeen figura irudikatzen hasi nintzen; Musak deitu nituen". Margolanean emakume horietako bat ikus daiteke. Ez da osorik agertzen, gerritik gora baizik. Biluzik dago, baina buruan belo garden bat dauka jarrita.

Antzeko gaiak

Hainbat belaunalditako emakumeak diren arren, Salazar ohartu da horietako askok "antzeko gaiak" izan dituztela hizpide euren obrak sortzean: "Nortasuna, norberaren azala, jantziak...". Izan ere, jantzietan oinarrituta, Raquel Asensik Musuka nazazu eskultura sortu zuen 2015ean. "Lagun batekin arropa aldatu nuen. Eta kidearen itxurak iruzkin bortitzak eragin zituen kalean. Momentu horretan ohartu nintzen arropak ez gaituela babesten hotzetik soilik: gizarteko faktoreetatik ere babesten gaitu". Hori dela eta, koraza bat irudikatu zuen Asensik.

Bilboko Formarte zentroko kideek ere hartu dute parte erakusketan: zehazki, Estibaliz Ortiz de Laisekak eta Claudia Aginagak. Ortiz de Laiseka margolaria da, eta Dolores Ibarrurirengan oinarrituta sortu zuen margolana da aretoan dagoena. "Nire ustez, pintura da norbere burua adierazteko modurik onena", utzi du argi. Hainbat belaunaldi batzeko ideia "izugarria" iruditu zaio, gainera. "Jendea ezagutzeko aukera ona da, eta adierazpen motak ezagutzeko ere bai". Aginaga bat dator: "Hemen kolaborazioak sor ditzakegu beste artista batzuekin; haiek guri kontu berriak irakatsi ahal dizkigute, eta guk haiei".

Manriqueren hitzetan, erakusketa pauso bat da, emakume artisten ikusgaitasuna areagotzeko: "Oraindik borrokan jarraitzen dugu; egiten dugun edozein kontu positiboa izango da". Salazarren ustez, hobera egin dute. "Orain emakume gehiago ikusten dira". Hala ere, argi utzi du ezin dela izan martxoaren 8ko kontua: "Martxoaren 8a egun ona izan daiteke lanei balioa emateko, baina egun hori pasatuta, dena ahaztuta geratzen da".


ekoiztu-2024-i

Ekoiztu 2024 I

Oihane Mcguinness Armendariz, Maite Redondo Gaztelu, Mireya Martín Larumbe

Uharte Zentroa (Uharte, Nafarroa)

Desde el 15 de Noviembre 2024
Al 16 de Febrero 2025

gure-bazterrak

Gure bazterrak

Anne Rearick

Okendo Kultur Etxea (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 15 de Noviembre 2024
Al 17 de Enero 2025

erresistentzien-ziztadak

Erresistentzien ziztadak

19 de Dic. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'Gogora ekarri, deitu' | Artistak: Hainbat egile. | Non: Iruñeko Antartika gunean.

bananari-begira

Bananari begira

18 de Dic. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Zinta itsaskorraz hormara pegatutako banana bat sei milioi dolarrean baino gehiagoan saldu da New Yorkeko enkante batean. Artelana ote den zalantza egin du telebistako berriemaileak txantxa giroan. Pantailako aurkezlea iruzkinak egitera animatu da, nahiz eta beste testuinguru batean ez litzatekeen ausartuko.

fernando-perezek-azkuna-zentroko-zuzendaritza-utzi-du

Fernando Perezek Azkuna zentroko zuzendaritza utzi du

13 de Dic. | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Bilboko zentroak ohar bidez jakinarazi duenez, Perezek "borondatez" egin dio uko karguari. Dena den, hainbat komunikabidek azken asteotan aipatu dute tirabirak izan direla Bilboko Udalaren eta zentroko zuzendaritzaren artean.

rodriguez-eta-perez

Rodriguez eta Perez

13 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Perezek dimisioa eman zuen egunean entzun nuen Caixabank dela [espainiar] estatuan etxebizitza gehien dituen enpresa. Gure herrian, eta Guggenheim efektuaren ondorioz, balio propioak zituen alderdi baliotsua izatetik zerbitzuak elikatu behar dituen tresna ekonomiko izatera pasatu da kultura.

isilpeko-lapurreta

Isilpeko lapurreta

13 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Google irekitzerakoan zerrendatzen zaizkidan ausazko berrien artean agertu zitzaidan SER irratiarena: tentsioa omen dago Azkuna zentroko zuzendaritzaren eta Bilboko Udalaren artean La Caixa fundazioaren proiektu baten harira.

sorkuntzari-ate-irekiak-tabakaleran

Sorkuntzari ate irekiak, Tabakaleran

| 11 de Diciembre 2024

Tabakalerak sorkuntza sustatzeko egiten duen lana ezagutzeko aukera emango duen asteburuan murgiltzera gonbidatu nahi ditu herritarrak. Ate irekien jardunaldiak abenduaren 13an eta 14an izango dira eta, besteak beste, artisten estudioak, tailerrak, hitzaldiak, proiekzioak eta kontzertuak izango dira.

epika

Epika

04 de Dic. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Ez dira lirikarako garaiak. Denak zirraragarria eta ikusgarria izan behar du, nahiz eta segundo gutxi iraun. Aurreko astean graduazio ekitaldiei buruz hitz egiterakoan konturatu nintzen emozioak ukitzeko gauzak eskatzen ditugula.

inigo-garces-hautatua-izan-da-uharte-zentroaren-eskola-lurraldea-2024-25erako

Iñigo Garcés hautatua izan da Uharte Zentroaren Eskola Lurraldea 2024-25erako

| 4 de Diciembre 2024

Eskola Lurraldeak 2024-25 ikasturterako deialdiaren ebazpena Iñigo Garcésen proiektuaren aldeko izan da. Egitasmoa hiru ardatz nagusitan oinarritzen da: etnobotanika, landare autoktonoen azterketa; soinua, murmurioen eta musikaren esplorazio artistikoa; eta serigrafia naturala, tindagai naturalak inprimatzeko erabiliz.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).