artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Keinuak eta akzioak

Joan den larunbatean ordubetez itzali zituzten munduko monumentu askoren argiak, aldaketa klimatikoaren inguruan kontzientziak pizteko.

keinuak-eta-akzioak
Big Ben Lurraren Orduan, London. Arg/ Magnus D.

28 Mars 2024 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Planetaren Orduadeitzen da ekimena, eta 2007an hasi zen ospatzen, Sydneyn; ordutik mundu osora zabaldu da, eta telebistako kate guztietan harro erakutsi zuten nola itzaltzen ziren Bartzelonako Familia Sakratuko, Erromako Koliseoko edo Bilboko Arriaga antzokiko argiak. Ekimenaren bultzatzaileek beraiek keinutzat jotzen dute egitasmoa, onartzen dute urteko ordu batek ez duela gure planetaren egoera konponduko, baina egoeraren inguruan pentsarazi nahi dute, hori delako (haien hitzetan) aldaketarako lehen pausoa.

Ez nago keinuen kontra; ados nago keinuek indar handia izan dezaketela, gogoetak piztu ditzaketela, gai baten inguruan larritzen den jende atomizatuaren artean komunitate sentsazioa sor dezaketela. Baina keinuek ezin dute betirako iraun. Urtero-urtero errepikatzen diren keinuek akzioak bultzatzera eramaten ez badute, izan dezaketen indar guztia galtzen dute eta, are gehiago, akzioak ez burutzeko aitzakia eder bihur daitezke. Monumentuen argiztatzearena eredu zoragarria da: urtean behin ordubetez argiak itzaltzea eta ekologista konprometituaren domina zintzilikatzea oso erraza da, eta, ondorioz, gero eta gehiago dira ekimenera gehitu diren erakundeak. Baina horietako zenbatek hartu dute argiztapen-politikei buruzko gogoeta sakonagoa egin eta aldaketa nabariak aplikatzeko erabakia?

Ondarearen mantentzea ez da beti jasangarria izaten. Artelanak, adibidez, tenperatura eta hezetasun maila antzekoan mantendu behar dira narriatu ez daitezen, aldaketa handirik gabe; horrek, noski, energia behar du. Erakusketa handiak ere ez dira oso ekologikoak izaten: lanak garraiatu behar dira, askotan kutsatzen duten materialetan bilduak. Izan ere, jasangarritasuna da azken boladan ICOM museoen nazioarteko elkarteak zein ondarearen inguruko beste erakunde batzuek lehenetsi duten gaia, esparru horretan badagoelako hobetzeko tartea.

Monumentuen argiztatzearena, aldiz, ez da sekula aipatzen, bere arrazoia ez delako kulturala, turistikoa baizik. Eta turismoa da erlijio berria, batez ere ondare aipagarria dagoen lekuetan: dogma onartu egiten da, galderarik egin gabe. Ez litzateke hain neurri zoroa monumentuak astean behin bakarrik gauez argitzea, esaterako; edo neguan bakarrik, argi ordu gutxiago denean, edo ilundu ostean ordubetez soilik. Edo hiriko monumenturik nabariena argitzea (Eiffel dorrea, adibidez) baina ez besteak. Edo pentsatzea monumentu horiek eraiki zirenean ez zegoela gaueko argiztapenik, eta euren esentzia originalean (ilunpetan) ikustea gauez.

Baina horiek akzioak dira, eta keinuak askoz merkeagoak dira.


h

H

Josu Bilbao

Artium (Gasteiz, Araba)

Du 30 Mai 2025
Au 30 Novembre 2025

la-grieta

La Grieta

Exposition collective

Marra Gunea (Bilbo, Bizkaia)

Du 04 Octobre 2025
Au 29 Novembre 2025

pintamonas

Pintamonas

Zaragüeta

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Du 10 Octobre 2025
Au 22 Février 2026

les-cloches-les-etoiles

les cloches les étoiles

Andrés Rivas Rodis

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

Du 30 Octobre 2025
Au 05 Décembre 2025

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).