artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Hiru hitz, hamaika eduki (II)

Aurreko astean Erromako Kapitolioko Museoen sotoan ikusi nuen estela bat aztertzen hasi nintzen. Hilarri bat zen, eta hiru hitz besterik ez zituen, bata bestearen azpian:"Antiochus/libertus/pictor" esaten zuen, alegia, "Antiochus. Libertoa. Margolaria". Aurrekoan Antiochus izenari eskaini nion zutabea, eta gaurkoan libertus hitzak zer kontatzen digun arakatzea dagokit.

hiru-hitz-hamaika-eduki-ii
Arg/ Livioandronico2013

7 Mai 2024 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Libertoak askatutako esklaboak ziren; erromatarren pelikuletan agertzen denaren kontra, esklabo askok ez zuten bizitza osoa egoera horretan ematen, nahiko ohikoa baitzen uneren batean askatuak izatea, zerbitzu onen ordainean adibidez. Gehienetan, horrek ez zizkien eskubide politikoak ematen baina bai askatasuna eta lanbidearen bidez dirua irabazteko bidea, eta aberasteko aukera bera ere bai: horren adibide da Erromako Porta Maggioreko Eurysacesen hilobi monumentala, okindegi-labeen forma duena bere jabeari oparotasuna ekarri zion lanbidearen omenez.

Gure Antiochus ez zen aberastu, bere hilarriaren tamaina ikusita, baina nahikoa diru izan zuen hilobi txiki propio bat izateko, eta argi zuen egoera sozial hori bere lanbideari zor ziola. Libertoa izanik, esklaboen osteko klase sozialik baxuena, norbere lanaren bidez bizirautea zen gizartean leku bat eman ahal zuen gauza bakarra. Horregatik aukeratu zuen Antiochusekpictorhitzalibertus-ekin batera espazio txiki horretan txertatzea.

Dena dela, gure ikuspegi garaikideak ez dezala interpretazioa aldrebestu. Erraza da pentsatzea artista izateak estatus soziala emango ziola Antiochusi, baina beste aldera doa bidea: liberto izateak erakusten digu pintoreak —eta artistak oro har— mailaketa sozialaren oinarrietan zeudela, beste edozein eskulangile bezala. Izan ere, estatus sinboliko altuagoa zuen Eurysaces okinak, jaten ematen zuelako, ogia biztanle gehienen funtsezko elikagaia izanik, eta aberastu zelako. Eta litekeena da Antiochus libre izan aurretik jada pintorea izatea, liberto gehienek esklabo garaian burutzen zuten lanbidean jarraitzen zutelako aske geratzerakoan. Alegia, Erromako artistak ez zirela aristokratak; batzuetan libre jaiotako pertsona xumeak ziren, eta askotan, haientzat lan egiten zuten liberto eta esklaboak.

Jeinuaren ideia ez zen existitzen Erroman. Artea ez zen jaiotzez pertsona gutxi batzuei zegokien zerbait, ikasten zen lanbide bat baizik. Horrek ez du esan nahi emaitza artistikoak apreziatzen ez zituztenik. Alderantziz: eskulangilerik onenak bilatzen zituzten, eta prest zeuden haien lan ona ordaintzeko. Baina pertsona horiek langile onak kontsideratzen zituzten eta ez jeinuak, guk egun iturgin edo igeltsero bat kontsidera dezakegun modu berean. Datorren zutaberako geratzen zaigu aztertzea, beraz, nolakoa zenpictorjende xume horren lanbidea.


hilma-af-klint

Hilma af Klint

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Du 18 Octobre 2024
Au 02 Février 2025

artxiboa

Artxiboa

Nestor Basterretxea

Artium (Gasteiz, Araba)

Du 10 Mai 2024
Au 22 Septembre 2024

zirkuluaren-zerumuga

Zirkuluaren zerumuga

Agustina Otero

Oteiza Museoa (Uharte, Nafarroa)

Du 20 Juin 2024
Au 24 Novembre 2024

azkuna-zentroak-babestu-2024-2025-deialdia-zabaldu-du

Azkuna Zentroak Babestu 2024/2025 deialdia zabaldu du

| 23 Juillet 2024

2020an, Azkuna Zentroak Babestu programaren lehen deialdia egin zuen, sorkuntza garaikideari laguntzeko ezohiko programa gisa, Covid-19aren krisiak eragindako salbuespenezko egoerari erantzuteko. 2021ean, beharrezkotzat jo da sorkuntza artistikoa bultzatzen jarraitzea, eratze-prozesu horiek indartzea eta pertsonei beren proiektuak garatzen lagun egitea.

saul-leiterren-mugarik-gabeko-paisaia

Saul Leiterren "mugarik gabeko" paisaia

21 Juil. | Amaia Jimenez Larrea [BERRIA.eus]

Donostiako Tabakalerako Artegunea aretoan artistaren lanak jasotzen dituen 'Amaitu gabeko mundua' erakusketa ireki dute. Bihartik azaroaren 10era arte, zuri-beltzeko zein koloretako argazkiak, margotutako argazkiak eta margolanak egongo dira ikusgai.

bill-viola-artista-estatubatuarra-hil-da

Bill Viola artista estatubatuarra hil da

21 Juil. | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Bideo artearen garapenean aitzindaritzat jo izan dute Viola, eta berrogei urteko ibilbide oparoa garatu zuen. 73 urterekin zendu da.

artea-eta-natura

Artea eta natura

20 Juil. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Eusko Jaurlaritzaren gobernu berriak ez du denborarik galdu argi uzteko: Urdaibain Guggenheim museoa eraikiko da. Berdin dio herritarrek zer uste duten, ez du garrantzirik haien artean ezinegona handia bada; erabakia hartua dago eta zuzen esan digute.

surrealismoaren-papera

Surrealismoaren papera

13 Juil. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Bere bildumaren parte diren 50 bat artelan surrealista jarri ditu ikusgai BBVAk Bilboko San Nikolas jauregian. Joan Miroren, Salvador Daliren eta Yves Tanguyren lanak daude tartean. Gehienak paperean egindakoak dira.

arte-ederren-bilboko-museoak-azken-hiru-hamarkadetan-osatutako-nazioarteko-arte-garaikideko-berge-bilduma-dohaintzan-jasotzeko-proposamena-onartu-du

Arte Ederren Bilboko Museoak azken hiru hamarkadetan osatutako nazioarteko arte garaikideko Bergé Bilduma dohaintzan jasotzeko proposamena onartu du

| 11 Juillet 2024

Bergé Bildumaren dohaintza 98 artelanek osatzen dute, eta 1980ko hamarkadaren amaieratik XX. mendearen lehenengo hamarkadara bitartean datatuak dira guztiak. Aipatzekoa da emakumeen artelanen ordezkaritza oparoa eta garai horretako jardun artistikoen aniztasun handia: pinturak, paper gaineko lanak, eskulturak, argazkiak, bideoak eta instalazioak.

lumbreras-galeriak-meszenasgo-bere-programarako-artista-gazteak-aukeratu-ditu

Lumbreras galeriak meszenasgo bere programarako artista gazteak aukeratu ditu

| 8 Juillet 2024

Gazteak Gazteei Deika (Joven Llama Joven, gazteleraz) egitasmorako irizpideak betetzen zituzten 70 hautagaitza jaso ditu Bilboko galeriak. Garazi Etxebarria Azurmendi, Aitana Rodriguez Albalejo, Alejandro Gonzales Oses eta Pablo Zabala dira 2024/2025 edizioan parte hartuko duten artista gazteak.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).