artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Alison Knowles, Fluxus mugimenduko figura nagusietako bat, 92 urte zituela hil da.

Artista amerikarra poesia, kasualitate eta eguneroko egintzak nahasten dituzten performance eta liburu-objektuen lanengatik ezaguna izan zen.

alison-knowles-fluxus-mugimenduko-figura-nagusietako-bat-92-urte-zituela-hil-da

13 Novembre 2025 | [JdA]-tik itzulia

Fluxus mugimenduko sortzaileetako bat eta taldeko emakume bakarrenetakoa izan zen Alison Knowles. Joan den urriaren 29an hil zen New Yorkeko SoHo auzoko bere etxean. Heriotza bere alabak, Hanna B. Hölling-ek, eta artista ordezkatzen zuen James Fuentes galeriak baieztatua izan da.

Hanna Hölling galeristak, Activating Fluxus proiektuaren zuzendaria dena ere bai, artistari omenaldia egin zion: "Alisonek poza eta irekitasun izugarria zituen; bere filosofian bizi zuen artista izan zen, egunerokoa eta sakona konbinatzen zituena." Sei hamarkadatan eta erabiltzeko aukera izan zituen ekai ezberdinak baliatuta, artistak publikoari bere obrak ukitzeko eta erabiltzeko aukera ematea zuen helburu nagusi. 2010ean American Art Archives-ekin egindako elkarrizketa batean, zera adierazi zuen: "Jendeak ez du artea ukitzen. Horixe da arazoetako bat."

Alison Knowles-ek soinuaren eta poesiaren arloan ere lan egin zuen, gehienetan instalazioak eta performanceak eginez. 2022an New York Times-i egindako elkarrizketa batean esan zuen: "Ez dut nahi jendeak nire lana pasiboki begiratzea, baizik eta aktiboki parte hartzea, ukitzea, jatea, entzuteko argibideak jarraituz, edo zerbait fisikoki eginez, edo jarduera batean parte hartuz."

Alison Knowles 1933ko apirilaren 29an jaio zen New Yorken. Bertan igaro zuen haurtzaroaren parte bat, gero Westchester-ra joan zen bizitzera. Middlebury College-n (Vermont) ikasi zuen, eta ondoren New Yorkera itzuli zen Pratt Institute-n ikastera, aita bertan lanean zuela. Han Richard Lindner, Adolph Gottlieb eta Josef Albers margolarien zuzendaritzapean klaseak hartu zituen. John Cage konpositorea ezagutu eta berarekin adiskidetu zen, eta harekin batera New York Mycological Society-n parte hartu zuen. George Maciunas, Dieter Roth, Wolf Vostell, Nam June Paik eta Dick Higgins artistak ezagutu zituen ere bai. 1960an Higgins-ekin ezkonduko zen.

1962an, Europan bira bat egin zuten, Wiesbadenen lehen Fluxus jaialdian parte hartu zutelarik, jaialdiaren sortzaileak baitziren. 1963an, Knowles-ek, Higgins-ekin batera, Something Else Press argitaletxea sortu zuen, eta bertan John Cage-ren Notations liburua argitaratu zuten 1968an. Knowles-ek bere liburu-objektu propioak editatu zituen, hala nola Bean Rolls 1963an. Bere "gertakizun partituroak" sortzen hasi zen orduan, egileen argibideetatik abiatutako egintzak eta performance-ak. Bere lehen proposamenetako bat Make a Salad izan zen 1962an; argibidea sinplea zen: salada bat egitea.

Arte digitalean ere aitzindaria izan zen, 1967an James Tenney konpositorearekin batera The House of Dust sortu zuen, etxearekin lotutako lauko nagusiko poemak sortzeko gai zen programa. 1971n, bere lehen soinu-lana sortu zuen, Bean Garden. Lan honek bisitariak hariko plataforma batean ibiltzera gonbidatzen zituen. Liburuaren munduari egin zion interesaren ondorioz, liburu-instalazio handiak egin zituen, The Big Book (1967), adibidez, 2,4 metro eta 1,2 metro neurrikoak, eta errodamenduak erabiliz manipulatzeko modukoak ziren, eta liburutegi, galeria edo ohe moduko objektuak gordetzen zituzten.

Instituzio munduarekin izan zuen harremana urria izan zen, eta Fluxus-ekin egindako erakusketen kari baizik ez zen izan. Documenta-n ez bazuen parte hartu ere, 1990eko Veneziako Biurtekoan izan zen. 2016 arte itxaron behar izan zen bere lehen erakusketa monografikoa ikusi ahal izateko, Pittsburgh-eko Carnegie Museum of Art museoan. Lehen atzerabegirakoa berriz, 2022an, Berkeley Art Museum & Pacific Film Archive-n izan zuen, Kalifornian. Bestelako erakusketak izan ziren ondoren, Wiesbadenen kasu.

galerie d'images

knowles-performancean-arg-canticle

lurraren-arteak

Lurraren arteak

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Du 05 Décembre 2025
Au 03 Mai 2026

ukitu

Ukitu

Maider López

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 24 Octobre 2025
Au 07 Février 2026

portrait-intime

Portrait intime

Pilar Belzunce

Txillida leku (Hernani, Gipuzkoa)

Du 05 Juin 2025
Au 26 Décembre 2026

ufotofu

UFOTOFU

Alexandra Metcalf

Galerie Champ Lacombe (Biarritz, Lapurdi)

Du 13 Septembre 2025
Au 16 Novembre 2025

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 11 Septembre 2025
Au 25 Janvier 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

gastu-publikoak-eta-onura-pribatuak

Gastu publikoak eta onura pribatuak

07 Nov. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Gure lankide bat doktorego tesi baten defentsarako epaimahaia prestatzen ibili da. Hiru lagunek osatzen dute: EHUko irakasle batek, estatuko unibertsitate bateko beste batek eta Berlingo unibertsitate bateko batek. Hiruren agendak ikusi ostean, defentsa azaroaren 18an egitea erabaki zuten, eta, lau asteko epearekin, bidaiak antolatzen hasi ziren.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).