artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Erromako portu zaharra Bilbo erdian

Manu Muniategiandikoetxea artistak duela 2.000 urteko erromatar inperioan inspiratutako obra hirukoitza jarri du ikusgai Bilbon: 'Schola Navicolare di Traiano'. Erakusketa esperimentala da, eta udan ikusgai egongo da Azkuna zentroko terrazan.

erromako-portu-zaharra-bilbo-erdian
Manu Muniategiandikoetxearen 'Schola Navicolare di Traiano' lana, Bilboko Azkuna zentroan. Arg/ MONIKA DEL VALLE - FOKU

6 Juillet 2024 | Irene Barañano Diaz [BERRIA.eus]

Bilboko Azkuna zentroko terrazan, erromatar estiloko arkuen artean eta uztaileko eguzkiaren azpian aurkeztu du Manu Muniategiandikoetxea artista piktoriko eta plastikoak (Bergara, Gipuzkoa, 1966) bere obra berria: Schola Navicolare di Traiano. Konposizio hori osatzen duten hiru artelanek, bakoitzak bere erara, Ostia Anticaren espiritua biltzen dute, Erromako antzinako portuarena, alegia. Bertako arkitekturatik eta forma geometrikoetatik tiraka sortu ditu artistak, baina ezein anfiteatro edo jauregi erromatar erreproduzitzeko ideiatik urrun. Artista inspiratu zuen eraikinari arreta handiz begiratzen dionak Ostia Anticako zoladuretako mosaikoak eta erraldoien arteko borrokak aurkituko ditu kolore biziko eta neurri titanikoko lanetan, baina baliteke zerbait ikusteko obra urrunetik behatu edo hura zapaldu behar izatea.

Muniategiandikoetxeak Italiako hiriburuan egindako arte egonaldi baten fruitua da lana. Figurazioa lantzera joan zen hara, baina forma geometrikoek topatu zuten, eta beste bide bat zabaldu zitzaion. Horiek analizatzen hasi zen orduan, haiekin lan egiten. "Bertan zeuden duela 2.000 urteko erromatarren zoladurak, eta nire hizkera bera zerabilten", kontatzen du artistak; "altxor bat topatzearen modukoa izan da; nik jaso besterik ez dut egin".

Duela bi hilabete eskas, altxor hori Bilbora ekartzeko eskatu zioten. Baina, Azkuna zentroaren terrazak dagoeneko erromatar arkitekturaren kutsu nabarmena bazuela iritzita, obrak era berritzaile batean planteatu zituen, erromatar arteaz espero daitezkeen kolore eta estilo kodeak errespetatu barik.

Margolan nagusia hiru bider hamar metroko toldo batean egin du, gigantomakia edo erraldoien arteko norgehiagokak islatzen dituzten irudiak inspirazio iturri hartuta. Figurak, halere, abstrakzio, kolore eta forma geometrikoen artean ezkutatuta daude, erromatar estetikaz espero daitekeenaren zantzuetatik urrun. Hasieran margolan horren euskarria izango zen egitura bera ere eskultura bilakatu du Muniategiandikoetxeak. Hiru bat metroko egurrezko egitura, margotzeko erabilitakoa, haizearen ondorioz, arriskutsua zatekeen euskarri gisa. Hori dela eta, erakusketaren parte bihurtuta, erakusgai jarri du artistak.

Zoladuretan argiago ikus daiteke erromatar garaiko mosaikoak erreproduzitzeko gogoa. Nolanahi ere, artistak koloreekin eta tamainarekin jolastu du, eta artelanak aurkezteko arau tradizionalak apurtu ditu. Izan ere, puzzle baten piezak balira bezala, zoladuren atalak kode baten arabera zenbakituta daude, nola muntatu jakiteko. Artistak, horiek ezabatu beharrean, ikusgai utzi ditu prozesu artistikoa zintzoki islatzeko, eta, hala, beldur barik lana zapaltzeko ausardia biltzen dutenek horrelako zantzuak topatu ahal izango dituzte.

Obra esperimental eta amaitu gabea

Halere, espazioaren arauek eta eguraldiaren baldintzek gidatu dute obra. Bilboko alondegia izandako eraikin enblematikoaren zorua, hormak eta gainontzeko elementuak errespetatzeko beharra lanaren parte izan dira. Borroka baten gisan deskribatu du artistak prozesu hori: "Ideia batzuekin zoaz eta lekuak zure lekuan jartzen zaitu; berak agintzen du". Eta gaineratu du prozesu hori ez dela amaitu; izan ere, haren ustez, obra bat baino gehiago, prozesu bat da ikusgai jarri duena: "Egun hauetan egin dudana oparitzen dizuet; beste hamabost egun eduki izan banitu, beste zerbait izango nuke eskaintzeko". Artistak esperimentutzat jo du obra, horrek udan izango duen bilakaera ere lanaren partetzat baitauka: "Obraren parte da piezek denboraren joana jasotzea, edo, behintzat, eguraldiaren ondorioak". Horrela, klimak etabisitarien oinatzek osatuko dute artistak garatutako etaespazioaketa eguraldiak baldintzatutako prozesu artistikoa.

Artelan multzoa Azkuna zentroko terrazan egongo da ikusgai, doan, irailaren 29ra arte; egunero bisitatu ahalko da, 09:00etatik 21:00etara, eguraldia oso euritsua ez bada.


irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 11 Septembre 2025
Au 25 Janvier 2026

synthese

Synthèse

Exposition collective

L'Angle (Hendaia, Lapurdi)

Du 22 Janvier 2025
Au 16 Février 2025

harria-eta-poltsa

Harria eta Poltsa

Maddi Barber

San Telmo (Donostia, Gipuzkoa)

Du 16 Novembre 2024
Au 16 Novembre 2025

argi-itzalak

Argi Itzalak

Jose Ramon Anda

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Du 17 Mai 2024
Au 23 Mars 2025

emakumea-ijitoa-eta-margolari-abangoardista-frankismoan

Emakumea, ijitoa eta margolari abangoardista frankismoan

10 Fév. | Garbiñe Ubeda [BERRIA.eus]

Mari Paz Jimenezek euskal artearen historian merezi duen tokia aldarrikatzea du helburu 'Misterioa argitzea' haren atzera begirako erakusketak. Abstrakzioaren aitzindari eta margolari informalista izan zen, besteak beste.

gonbita

Gonbita

06 Fév. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Ziur nago ez dakizula, baina aurten Maria Paz Jimenezen urteurrena ospatuko dugu. Orain 50 urte, diktadorearen urte berean, hil zen frankismo garaiko euskal pintorerik garrantzitsuena.

agerikoegi

Agerikoegi

06 Fév. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'Metralla zauriak' | Artista: Veronica Domingo-Alonso. | Noiz: 2025eko urtarrilaren 24tik 2025eko martxoaren 16ra arte. | Non: Montehermoso, Gasteiz.

gasteizko-amarika-erakusketa-aretoa-itxiko-dute

Gasteizko Amarika erakusketa aretoa itxiko dute

30 Janv. | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak jakinarazi du "gogoeta sakon" baten ondorioz hartu duela erabakia. Aurrerantzean, ekintzailetza eta berrikuntza zentro bilakatuko dute.

bidezidorrak

Bidezidorrak

30 Janv. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'EGITURAZKO POBREZIA' | Artistak: Ariana Rac, Itxaso Diaz, Itzal Garcia, Gezus Ramirez, Txaro Arrazola, Lucia Jaio, Zaloa Ipiña eta Zirikar. | Non: Monehermoso kulturgunean, Gasteizen. | Noiz arte: otsailaren 2ra arte.

labea-aretoa-arte-instalazioen-nazioarteko-i-lehiaketa

"Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa

| 29 Janvier 2025

AEDAS Homesek "Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa jarri du abian. Lehiaketaren ardatz nagusia hiriko Ziudadela ezagutarazi eta zabaltzen laguntzea da, Ziudadelako Labea Aretoa zehazki, arte garaikidea eta esperimentala sustatzearekin bat.

erakusketa-aretoak

Erakusketa aretoak

29 Janv. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Bilboko Rekalde aretoak bere ateak zabaldu ditu berrikuntza lan handiak egin ondoren. Beste garai eta testuinguru batean zabaldutako arte aretoak (Guggenheim museoaren garaia baino lehen) norabide eta helburu ezberdinak izan ditu azken 30 urteotan.

rekalde-aretoak-datorren-astelehenean-zabalduko-ditu-ateak-berriro

Rekalde aretoak datorren astelehenean zabalduko ditu ateak berriro

24 Janv. | Beñat Mujika Telleria [BERRIA.eus]

Berritze lanen ondorioz, hainbat hilabetez egon da itxita Bilboko gune artistikoa, eta sarrera berria izango du hemendik aurrera, Iparragirre kalean. Inaugurazioa dela eta, hamabi eguneko programazio berezia antolatu dute.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).