artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Bandalismoa

Bandalismo Konparatuaren Institutua izeneko erakundea sortu zuen Asger Jorn artistak 1961. urtean. Izen harrigarria arteaz jardun behar zuen erakunde batentzat. Oraindik gaur egun ere harrituta geratzen gara horrelako ideia baten aurrean. Hala ere, hobeto ulertuko dugu ekimenaren helburuak ezagutzen baditugu eta sortu zen urtea kontuan hartzen badugu.

bandalismoa
Asger Jorn À‚© Asger Jorn museoa

26 de Abril 2023 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Alde batetik, bandalismo hitza era literalean hartu behar dugu; hau da, bandaloen artea edo Erromatar Inperioa suntsitu zuten Iparraldeko herrien ekarpena Mendebaldeko artera. Asger Jorn artista daniarra zenez eta bere egiteko moduak adierazkortasunean oinarritzen zirenez, ez da harritzekoa Mendebaldean azpiratuta geratu diren arte joerak aztertzeko gogoa. Bestalde, ez nuke baztertuko inbasio bandaloek eragindako suntsipena ere aldarrikatzea, institutua sortu zuen urtea kontuan hartzen badugu. Hain zuzen, Jorn mugimendu situazionistaren sortzailetako bat izan zen, 1957an, Guy Debord, Pinot-Gallizio, Michele Berstein eta Ralph Rumneyekin batera. Nahiz eta Jornek 1961ean mugimendua utzi, situazionismoan landutako ideia asko behin eta berriz azaldu ziren hurrengo urteetako bere artelanetan. Horien artean, Mendebaldeko artearen oinarriak iraultzeko asmoa eta beste arteen aldarrikapena; tartean, Iparraldeko herriena. Horren adibide da Bandalismo Konparatuaren Institutuak argitaratu zuen 12th Century Scanian Stone liburu mardula; 10.000 Years of Nordic Folk proiektu zabal baten lehendabiziko alea izan behar zuen, baina aurreikusitako hamahiru liburuak bakar batera mugatu ziren.

1964an Jornek Bandalismo Konparatuaren Institutuaren proiektua baztertu behar izan zuen, baina hurrengo urteetan lanean jarraitu zuen Norvegia, Suedia eta Danimarkako arte herrikoian sakontzen eta bere lanarekin bat egiten. Horren ondorioz sortu zuen Jornek objektu herrikoiez eta argazkiz osatutako bilduma ikaragarria; hainbestekoa, ezen museo bat eraikitzeko proiektuan lanean jardun zuten 1964an. Azkenean, Jornek bultzatutako beste egitasmo asko bezala, ez zen eraiki, nahiz eta gaur egungo Silkeborg hiriko Jorn Museoaren oinarria izan.

Oso hurrekoa sentitu nuen hasiera-hasieratik institutuaren proiektua, asko akordarazi zidalako Oteizaren Estetika Parekatuen Institutua. Horrek ondo azaltzen du garaian zeuden asmoak Mendebaldeko artearen oinarriak zalantzan jartzeko, XX. mendearen hasieran abangoardiek egin zuten bezala. Baztertutako arteen aldarrikapen horretan indigenen arteak edo arte herrikoiak abiapuntu egokiak iruditzen zitzaizkien artista batzuei Mendebaldeko kultura elitistak ezarri zuen nagusitasunaren aurka egiteko, merkatuaren nagusitasuna gero eta ageriagoa baitzen Bigarren Mundu Gerraren ondorengo urteetan.


formaren-sintaxia

Formaren sintaxia

Maite Leyún

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 14 de Mayo 2025
Al 22 de Marzo 2026

latires

Latires

Nisa Goiburu

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 03 de Octubre 2025
Al 08 de Diciembre 2025

harria-eta-poltsa

Harria eta Poltsa

Maddi Barber

San Telmo (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 16 de Noviembre 2024
Al 16 de Noviembre 2025

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 11 de Septiembre 2025
Al 25 de Enero 2026

bogolanfiniaren-herentzia

Bogolanfiniaren herentzia.

Maliko emakumeen ondarea

Palacio Kondestable jauregia (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 05 de Noviembre 2025
Al 11 de Enero 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 de Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 de Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 de Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 de Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).