artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Bandalismoa

Bandalismo Konparatuaren Institutua izeneko erakundea sortu zuen Asger Jorn artistak 1961. urtean. Izen harrigarria arteaz jardun behar zuen erakunde batentzat. Oraindik gaur egun ere harrituta geratzen gara horrelako ideia baten aurrean. Hala ere, hobeto ulertuko dugu ekimenaren helburuak ezagutzen baditugu eta sortu zen urtea kontuan hartzen badugu.

bandalismoa
Asger Jorn À‚© Asger Jorn museoa

26 de Abril 2023 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Alde batetik, bandalismo hitza era literalean hartu behar dugu; hau da, bandaloen artea edo Erromatar Inperioa suntsitu zuten Iparraldeko herrien ekarpena Mendebaldeko artera. Asger Jorn artista daniarra zenez eta bere egiteko moduak adierazkortasunean oinarritzen zirenez, ez da harritzekoa Mendebaldean azpiratuta geratu diren arte joerak aztertzeko gogoa. Bestalde, ez nuke baztertuko inbasio bandaloek eragindako suntsipena ere aldarrikatzea, institutua sortu zuen urtea kontuan hartzen badugu. Hain zuzen, Jorn mugimendu situazionistaren sortzailetako bat izan zen, 1957an, Guy Debord, Pinot-Gallizio, Michele Berstein eta Ralph Rumneyekin batera. Nahiz eta Jornek 1961ean mugimendua utzi, situazionismoan landutako ideia asko behin eta berriz azaldu ziren hurrengo urteetako bere artelanetan. Horien artean, Mendebaldeko artearen oinarriak iraultzeko asmoa eta beste arteen aldarrikapena; tartean, Iparraldeko herriena. Horren adibide da Bandalismo Konparatuaren Institutuak argitaratu zuen 12th Century Scanian Stone liburu mardula; 10.000 Years of Nordic Folk proiektu zabal baten lehendabiziko alea izan behar zuen, baina aurreikusitako hamahiru liburuak bakar batera mugatu ziren.

1964an Jornek Bandalismo Konparatuaren Institutuaren proiektua baztertu behar izan zuen, baina hurrengo urteetan lanean jarraitu zuen Norvegia, Suedia eta Danimarkako arte herrikoian sakontzen eta bere lanarekin bat egiten. Horren ondorioz sortu zuen Jornek objektu herrikoiez eta argazkiz osatutako bilduma ikaragarria; hainbestekoa, ezen museo bat eraikitzeko proiektuan lanean jardun zuten 1964an. Azkenean, Jornek bultzatutako beste egitasmo asko bezala, ez zen eraiki, nahiz eta gaur egungo Silkeborg hiriko Jorn Museoaren oinarria izan.

Oso hurrekoa sentitu nuen hasiera-hasieratik institutuaren proiektua, asko akordarazi zidalako Oteizaren Estetika Parekatuen Institutua. Horrek ondo azaltzen du garaian zeuden asmoak Mendebaldeko artearen oinarriak zalantzan jartzeko, XX. mendearen hasieran abangoardiek egin zuten bezala. Baztertutako arteen aldarrikapen horretan indigenen arteak edo arte herrikoiak abiapuntu egokiak iruditzen zitzaizkien artista batzuei Mendebaldeko kultura elitistak ezarri zuen nagusitasunaren aurka egiteko, merkatuaren nagusitasuna gero eta ageriagoa baitzen Bigarren Mundu Gerraren ondorengo urteetan.


formatutik-kanpo

Formatutik kanpo

Exposición colectiva

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 31 de Enero 2025
Al 04 de Mayo 2025

entre-hojas-y-libros

Entre hojas y libros

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 28 de Marzo 2025
Al 15 de Junio 2025

gure-arte-koloniala

Gure arte koloniala

18 de Abr. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Aste honetan Azpeitiko Soreasu elizan dagoen Bakardadearen kaperaren inguruan udalak eta Aranzadik 2019an argitaratu zuten liburuxka bat irakurri dut. Nicolas Saez de Elola kapitainaren hil-kapera da hori, Gipuzkoako Errenazimentuko eredu bikaina.

birika-bezain-elastikoa-erakusketa-ludikoa-ireki-dute-tabakaleran

'Birika bezain elastikoa' erakusketa ludikoa ireki dute Tabakaleran

17 de Abr. | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Anna Irina Russell artistak sortu du, prozesua haurrekin eta familia talde batekin egin ostean. Askotariko egitura puzgarriz bete dute aretoa, eta esplorazio ariketa kolektibo batera gonbidatu publikoa. 'Situ-akzioak' proiektuaren barruan aurkeztu dute.

helen-frankenthaler-araurik-gabeko-sei-hamarkada

Helen Frankenthaler: araurik gabeko sei hamarkada

16 de Abr. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Artistak lorratza utzi zuen espresionismo abstraktuan. Haren 30 margolan eta hainbat eskultura biltzen dituen erakusketa zabaldu dute Guggenheim museoan. Frankenthalerren lanez gain, haren lagun izandako zenbait artistaren artelanak jarri dituzte ikusgai.

gernika-estalita

'Gernika', estalita?

15 de Abr. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

2003ko otsailean, Nazio Batuen Erakundean gordetzen den Gernika koadroaren bertsioa oihal urdin baten bidez estali zuten, garai hartako AEBetako idazkari Colin Powellek Iraken kontrako gerraren hasiera iragartzeko. Lotsagabe aritu baziren ere, estalketak errudun konplexua adierazten zuen.

zazpi-atedun-tebas-hura-nork-eraiki-zuen

Zazpi atedun Tebas hura nork eraiki zuen?

15 de Abr. | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Ardatza neurtuz' | Artistak: Ainara Elgoibar, Ainhoa Resano, Bego Anton, Estibaliz Sadaba Murgia, Eva G. Herrero, Isa Fernandez Reviriego, Leire Muñoz, Mafalda Salgueiro, Matilde Viegas, Nuria Cubas, Sandra Cuesta Aizkorbe, Susana Blasco. | Non: Orconera gunean, Barakaldon. | Noiz arte: ekainaren 29ra arte.

acconciren-eta-pregoren-arteko-lankidetza-eta-adiskidetasuna

Acconciren eta Pregoren arteko lankidetza eta adiskidetasuna

14 de Abr. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Bilboko Guggenheim museoak elkarrekin aurkeztu ditu Vito Acconciren eta Sergio Prego artisten performance lanak, ‘You' erakusketan. Sei urtez lankide izan ziren bi sortzaileak, eta gorputzari eta arkitekturari buruzko jarrerak batzen ditu bien jardunak.

arabako-aldundiak-azkenean-ez-du-itxiko-amarika-aretoa

Arabako Aldundiak azkenean ez du itxiko Amarika aretoa

13 de Abr. | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Aldundiak atzera egin du, eta ez du eraikiko ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik Amarika erakusketa aretoa dagoen tokian. Amarica elkarteak erabakia txalotu du, eta kultur eragileen presioari esker izan dela azpimarratu.

euriari-begira

Euriari begira

12 de Abr. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

INES MEDINA. Ikerketa analitiko-plastikoa (1978-1995) | Artista. Ines Medina. | Non. Artium museoan, Gasteizen. | Noiz arte. Ekainaren 1era arte.

gudaz-gaindiko-erroma

Gudaz gaindiko Erroma

11 de Abr. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Erromatar inperioa modan dago. Orain dela hilabete batzuk, galdetegi batek erakutsi zuen gizonen kopuru handi batek maiz pentsatzen duela erromatar inperioan, batzuek egunero. Handik gutxira, Elon Muskek eztabaida piztu zuen Trumpen izendapenean, naziaren antz handiegia zuen agurra egin ostean, "agur erromatarra" zela adierazi zuenean. Interneten bilaketa txiki bat egin ostean, ez da zaila Vox alderdiko kideak erromatar armada gisa irudikatzen dituzten irudiak topatzea.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).