artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Mugak eta planoak

'Bab Sebta' | Artista: Randa Maroufi. | Non: Gasteizko Artium museko Z aretoa. | Noiz arte: Apirilaren 21era arte.

mugak-eta-planoak
Randa Maroufiren 'Bab Sebta' filmeko irudi bat. ARTIUM MUSEOA

8 de Febrero 2024 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Artiumeko Z aretoko proiekzioek harrapatu ohi naute; filmen kalitatearekin bat, espazioak ahalbidetzen duen atmosfera harrapatze horren erruduna dela susma dezaket. Izan ere, nolabaiteko gela sekretu bat izango balitz bezala, erakusketa espazioak zeharkatu ostean butakadun zinema gela txiki bat aurkitzeak izaera intimo bat ematen baitio bisitari.

Gelan sartu aurretik, erakusketa espazioa izan zitekeen horretan, idulki baten gainean ikusleok har dezakegun orri handi bat dago, plano bat. Haren ingerada zuriek ezezaguna zaidan espazio baten erreprodukzio lineala irudikatzen dute, eta bertan agertzen diren zenbakiek espazio bakoitzaren izena igortzen didate. Bab Sebta filma ikustera sartu baino lehen ikusleok kontuan hartu beharreko instrukzio orria da, espazioekin lotzera bideratzen gaituena, eta, era berean, jarraian ikusiko dugunarekiko perspektiba panoramikoa eskaintzen diguna.

Bab Sebta Ceutan, Espainia eta Maroko artean kokatutako muga-postua da, eta muga hori egunero zeharkatzen dutenak dira filmeko protagonistak. Randa Maroufi artista marokoarraren lana da, eta bertan, hainbat eta hainbat pertsonen errealitatea mahai gainean jartzen digu. Bada, artistaren bestelako lanetan gertatzen den bezala, fikzioaren eta errealitatearen artean mugitzen den irakurketa bisualen testigu izango da Artiumeko Z aretora gerturatzen den oro.

Zinema espazio bakartian sartzen naiz, eta butaken artean pantailatik gertuen dagoenetako bat aukeratzen dut. Orduan, espazio neutro bat aurkezten zait begi aurrean, eta sentitzen dut aurretik hartu dudan planoaren eta pantailak proiektatzen duen horren artean ez dagoela alde handirik. Izan ere, esku artean eusten ari naizen paperean gertatzen den era berean, espazioa goitik ikusten dut, eta planoan agertzen diren izenak ere agertzen dira: Mediterraneoa goian, Ceuta alde batean, Maroko bestean...

Hasieran neutrotzat hartu dudan espazio horrek halakoa izateari utzi dio, mugen zeharkatzearen menpe dauden pertsonek bete baitute. Neutraltasuna planoan geratu da; momentu honetan bertan pertsona horien egunerokotasunak barreiatzen nau. Ama bat agertzen da, haurra esku artean eusten duen bitartean espazioan mugitzen dena. Eta nik, ikusle orojakile baten baitan, haien mugimenduak zelatatzen ditut.

Ahots bat entzuten da, Bab Sebtari buruz hitz egiten duena, Europako Batasunaren eta Afrikaren arteko lehorreko mugaz, hain zuzen ere. Haren hitzetan, espazio hura segurua da, indar armatuekin esku hartzeko eta lankidetzan aritzeko eremua baita. Alabaina, ondorioztatuko dugu segurtasun hori partziala dela, segurtasunaz arduratzen direnek, hori baino gehiago, boterea hartzen baitute beren gain, eta, botere harreman toxikoek bideratu ohi dituzten eredu hierarkikoen era berean, kasu honetan argi geratzen zaiguna da erpinaren azpian daudenen mugimenduak goian daudenek bideratzen dituztela.

Zentzu horretan, aipatzekoa da Maroufik bideratzen duen kamera jokoak guztiz harrapatzen gaituela. Halaber, filmaren lehenengo segundoetan zalantzara bideratzen gaitu, ez baitakigu zer izango den ikusmiran sartuko zaigun hori. Bada, kamera da mugitzen dena, eta zenbait puntutan itogarriak suertatu ahal zaizkigun mugimenduek muga zeharkatzen duten horien sentipenekin konektatzera bideratzen naute.

Era berean, irrealtasunaren eta errealitate gordinaren artean kokatzen den lengoaia estetikoak, Bab Sebta astero zeharkatzera behartuta dauden horien egunerokotasunarekin lotzen nau, eta ezinegona sentiarazten dit. Izan ere, sentitzen dut, kolonizazioaren eraginak jasaten ari diren herrialde askoren egoera tragikoak jasanezin egiten zaizkigunean, begiratzeari uzteko gaitasuna bereganatzen ari garela, erosotasunean murgildu, eta orduan erabakitzen baitugu noiz begiratu eta noiz ez. Bitartean, pertsona horiek ezin dute beren egunerokotasunetik ihes egin, eta honen inguruan hausnartzen dudan bitartean, haiek hor daude, Bab Sebtako muga puntua zeharkatzeko aukeraren esperoan.


bienala-de-angelu

Bienala de Angelu

Exposición colectiva

Georges Pompidou galeria (Angelu, Lapurdi)

Desde el 06 de Julio 2024
Al 19 de Octubre 2024

arketipoak

Arketipoak

Jenni Alvarado

tTok (Uztaritze, Lapurdi)

Desde el 31 de Agosto 2024
Al 17 de Octubre 2024

un-acto-de-amor

Un acto de amor

Amaia Gracia Azqueta, Mireya Martin Larumbe

Marzana aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 21 de Septiembre 2024
Al 08 de Noviembre 2024

aparicion-sevillana

Aparición sevillana

Zurbaran

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 13 de Junio 2024
Al 29 de Septiembre 2024

umerik-gabeko-emakume-katuzaleak

Umerik gabeko emakume katuzaleak

19 de Sept. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Donald Trumpek JD Vance lehendakariorderako hautatu zuenean, horrek elkarrizketa batean egindako adierazpen bat biral bilakatu zen. Haren aburuz, Kamala Harris umerik gabeko emakume katuzale bat zen heinean, ez luke aginterik izan beharko, halako emakumeek euren erabaki okerrek eragin dieten frustrazioa lurralde osoari igorri nahi diotelako.

udako-erakusketa

Udako erakusketa

18 de Sept. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'TOPALEKUAK' | Noiz arte: Urriaren 6ra arte. | Non: Tabakaleran, Donostian.

berezkotik-jalgitzen-den-beste-hori

Berezkotik jalgitzen den beste hori

13 de Sept. | Leire Casamajou Elkegarai [BERRIA.eus]

Jenni Alvaradoren ‘Arketipoak' erakusketa Uztaritzera iritsi da, Ttok arte gunera. Urrira arte egonen dira han azken lau urteetan sortu dituen zenbait eskultura eta pintura.

zigaren-figurazioa-eta-esentzia

Zigaren figurazioa eta esentzia

12 de Sept. | Edurne Elizondo [BERRIA.eus]

Lizarrako Gustavo Maeztu museoak Javier Ziga margolari nafarraren erakusketa bat hartu du, urriaren 27ra bitarte. 41 koadro zintzilikatu dituzte, haien bidez artistak landu zituen gai nagusiak ezagutzeko.

miguel-etxauri-margolari-iruindarra-hil-da-96-urterekin

Miguel Etxauri margolari iruindarra hil da, 96 urterekin

09 de Sept. | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Batik bat, paisaiari eta natura hilei lotutako obra zabala sortu zuen. Uruguain igarotako urteek eman zioten bultzada artista gisa, eta Fermin Etxauri anaia eta galeristaren ondoan osatu zuen ibilbidea handik Iruñera itzuli zenez geroztik.

haziak-ama-lurraren-mezulari

Haziak ama lurraren mezulari

07 de Sept. | Aingeru Odriozola Beitia [BERRIA.eus]

Maria Cuetoren 'Hazi hegalariak' erakusketak ama lurrean murgiltzen du ikuslea. Donostiako Kristinaenea parkeko Ingurumen Baliabideen Etxean jarri dituzte lanak, eta irailaren 15era arte egongo dira ikusgai.

irekiak-gallery-weekend-en-laugarren-edizioa-aurkeztu-dute

IREKIAK Gallery Weekend-en laugarren edizioa aurkeztu dute

| 4 de Septiembre 2024

Irailaren 12tik 15era, Donostiak zirrara egingo du erakusketa-denboraldiaren hasiera bihurtu den ekitaldi honekin, galerien indarrak erakundeekin batzea helburu hartuta, arte garaikidearen bidez sare kulturala sendotzeko. Hiriko zenbait espazio artistikotan jarduera eta erakusketa ugarie gingo dituzte.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).