artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Eduardo Chillidaren mendeurrenerako Phyllida Barlow Chillida Lekun

Zero Grabitatearen erakusketaren luzapen gisa, museoak Bilboko Arte Ederren Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] obra hartuko du aldi baterako, 16 tonako eskultura esekia dena, eta horretarako Chillida Lekun egitura berri bat diseinatuko da

eduardo-chillidaren-mendeurrenerako-phyllida-barlow-chillida-lekun
1981 Topagunea IV - Bilboko Arte Ederren Museoa

| 24 de Enero 2023

Chillida Leku jarduera biziko urte baterako prestatzen ari da, Eduardo Chillidaren mendeurrena ospatuko den 2024aren aurrekari moduan. Museoak ia miloi bat bisitari jaso ditu zabaldu zenetik, eta 2023rako jarduera eta erakusketen eskaintza anitza antolatzen ari da. "Museo bizi baten programazioak, Chillidak amestu zuen leku hau bezalakoa, berrikuntzarekiko etengabeko erronka suposatzen du, publikoaren interesa pizteko eta artearen zabalkundearen aldeko gure konpromisoa sendotzeko, pertsonen eta gizartearen ongizatearekin batera", dio Mireia Massaguék, Chillida Lekuko zuzendariak.

Jendarteak izan duen harrerarekin batera, museoak European Museum of the Year Award (EMYA)-rentzako izendapena ospatu du, museoen sektoreko saririk garrantzitsuena dena, European Museum Forum (EMF)-ek emanda Europako Kontseiluaren babespean.

Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] Chillida Lekun

2023ko lehen zatiko puntu garrantzitsuenetako bat Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] (1973) instalatzea izango da, museoak Bilboko Arte Ederren Museoaren handitze lanek dirauten bitartean hartuko duena. Ekintza hau Zero Grabitatea erakusketa programaren barruan kokatzen da eta eskultoreak grabitatearekiko duen obsesioa eta haren aurkako borroka ulertzeko aukera ematen digu.

Eskultura handi hau, hormigoi armatuan egina 1973 eta 1974 urteen artean, zazpi lanen multzo baten parte da, gehienak eskala monumentalekoak eta toki publikoetan erakusteko pentsatuak. "Bilboko Arte Ederren Museoa handitzeko lanen bitartean, Chillida Lekun Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] ikusi ahal izateak aukera paregabea eskaintzen du. Chillidak berak Bilboko arte ederren museoan jarri zuen eta erakundearen ikur bihurtu da. José Antonio Fernández Ordóñez ingeniariarekin lankidetzan hormigoi armatuz egindakoa, bere serieko laugarrena da eta erditik zintzilik dago luku baten moduan, non ikuslea jasotzen duten hiru beso sendoak erakusten dituen", dio Miguel Zugazak, Bilboko museoko zuzendariak.

Chillida Lekuko instalazio-proiekturako, Tecnalia, Estatuko ikerketa aplikaturako eta garapen teknologikorako zentro handiena, eta Loire Gestamp, lurraldeko makina-erremintaren fabrikatzaile handienetako bat, izan ditu laguntzaile. Biak lanean ari dira 16 tonako obrari eustea ahalbidetuko duen egitura batean. Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] Chillida Lekun bisitatu ahal izango da Bilboko museoko museografia berrian behin betiko instalatu arte.

Phyllida Barlow: Chillida Lekuk artista bizi baten lehen erakusketa aurkeztu du 2023ko maiatzean, Chillida Lekuk Phyllida Barlow (Erresuma Batua, 1944) artista britainiarraren bakarkako erakusketa aurkeztuko du. Horrela, nazioarteko artista ospetsuen lanak aurkezten dituen sail bati jarraipena emango dio, azken urteetan museoan egindako Tàpiesen eta Miroren erakusketak bezala.

Bere ibilbidearen gailurrean dagoen Barlow artistaren bakarkako lehen erakusketa da gurean, erakusketa ugari egin eta gero nazioarteko hainbat erakundetan: Haus der Kunst, Munich (2021); The Royal Academy of Arts, Londres (2019); La Biennale di Venezia, Britainiar Pabiloia, Venezia (2017).

Eduardo Chillidaren lanak garrantzi handia du aspalditik Barlowrentzat. Bere piezek Chillidaren obraren azterketaren mugak gehiago zabalduko dituzte, orain Barlowen eskultura "antimonumentalen" testuinguruan kokatuko direnak. Pieza hauek eguneroko bizitzako materialekin eginak dira, hala nola, kartoia, ehuna, kontratxapatua edo zementua.

Bere piezek — askotan kolore bibragarriz margotuak — Chillidaren obrarekin bat egiten dute grabitatea, masa eta materialtasuna bezalako funtsezko elementu eskultorikoen esplorazioan, eta Barlowk horiek egiteko prozesuaren berri ematen duten nahita utzitako pistetan ikusgai.

Barlow Zabalaga baserriko lehen solairua okupatzera gonbidatu dute. Eduardo Chillidaren obrarekiko artistak duen lilura eta errespetua erakusten du proiektuak. 2019an, Tate Modernen bilduma iraunkorreko lan bat aukeratu eta idazteko gonbidapena jaso zuen, eta berak Modulación del espacio [Espazioaren modulazioa] (1963) aukeratu zuen.

Barlowen hitzetan, pieza hau "Readymade-a eta asmatutako formak fusionatzen dituen hibrido bat da. Forjatzen den burdinazko barra trinkoak readymade-ak dira bere horretan. Material astun eta malgugaitza da, eta bero asko behar du moldagarria izateko, baita indar eta trebetasun handia bere jatorrizko luzera ez den beste zerbaitetan bihurritzeko", idatzi zuen.

2022, zifra positiboekin nabarmendutako urtea

2022an zehar, Zabalaga baserria Miró Zabalagan bezalako erakusketen topagune bihurtu da. Erakusketa Eduardo Chillidaren artista garaikide baten bigarrena izan da, publiko ugari izan duena. Azken inaugurazioa, Zero Grabitatea, artistak grabitatearen aurka zeukan borroka ikertzen du eta 2023ko maiatzera arte ikusi ahal izango da.

"Poz handiko urtea izan da Chillida Lekurentzat, 800 bisita gidatu inguru eskaini ditugu eta ireki zenetik milioi bat bisitarira hurbiltzen ari gara", dio Mireia Massaguék, Chillida Lekuko zuzendariak. "Ilusio handiz itxaroten dugu 2023a, bai Lugar de encuentros IV [Topagunea IV] instalatzeko erronka teknikoarekin, bai Phyllida Barlowen Espainiar Estatuko banakako lehen erakusketa antolatzeko".

Erakusketa proposamenekin batera, museoak — urtarriletik aurrera tarifak eguneratuko ditu — jarduera soziala, didaktiko, kontzertu, bisita gidatu eta tailerretako egitarau bizia eskaintzen jarraituko du. Chillida Lekuk familia-jarduerak garatzeko duen konpromiso sendoari eutsiko dio, baita ongizate-espazioei ere, pertsonak ingurunearekin eta oreka pertsonalarekin lotzen dituztenak.

irudi galeria

barlow-phyllida-a-a-elon-schoenholz
haus-der-kunst-artearen-etxea-barlow-phyllida-a-a-maximilian-geuter
hires-kontratatzea-barlow-phyllida

rafael-levenfeld-fotografo

Rafael Levenfeld. Fotógrafo

Rafael Levenfeld

Nafarroako Unibertsitateko Museoa (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 09 de Octubre 2024
Al 09 de Febrero 2025

submerso-imerso

Submerso Imerso

Vanessa Barragão

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 26 de Septiembre 2024
Al 15 de Diciembre 2024

epika

Epika

04 de Dic. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Ez dira lirikarako garaiak. Denak zirraragarria eta ikusgarria izan behar du, nahiz eta segundo gutxi iraun. Aurreko astean graduazio ekitaldiei buruz hitz egiterakoan konturatu nintzen emozioak ukitzeko gauzak eskatzen ditugula.

inigo-garces-hautatua-izan-da-uharte-zentroaren-eskola-lurraldea-2024-25erako

Iñigo Garcés hautatua izan da Uharte Zentroaren Eskola Lurraldea 2024-25erako

| 4 de Diciembre 2024

Eskola Lurraldeak 2024-25 ikasturterako deialdiaren ebazpena Iñigo Garcésen proiektuaren aldeko izan da. Egitasmoa hiru ardatz nagusitan oinarritzen da: etnobotanika, landare autoktonoen azterketa; soinua, murmurioen eta musikaren esplorazio artistikoa; eta serigrafia naturala, tindagai naturalak inprimatzeko erabiliz.

artium-museoak-juncal-ballestin-artxiboa-plazaratu-du-artistaren-dokumentu-ondareari-buruzko-argitalpena

Artium Museoak 'Juncal Ballestín. Artxiboa' plazaratu du, artistaren dokumentu-ondareari buruzko argitalpena

| 3 de Diciembre 2024

Liburuan Juncal Ballestini buruzko eskuizkribuak eta testuak erreproduzitu dira, baita Marta Gonzálezekin batera bitxien diseinuan egindako lanei, diseinu grafikoari, espazio eszenikoari eta obra publikorako proiektuei buruzko dokumentazio grafiko zabala ere. Juncal Ballestín Artxiboa Anesvad Fundazioak Artium Museoari dohaintzan emandako artistaren ondarearen parte da.

kolono-europarrek-afrikan-lapurturiko-500-000-artelanak-itzultzeko-ariketa-nekeza

Kolono europarrek Afrikan lapurturiko 500.000 artelanak itzultzeko ariketa nekeza

02 de Dic. | Jenofa Berhokoirigoin [ARGIA.eus]

Azaroaren 4an itzuli die Frantziak benindarrei Katakle errege-aulkia, duela 132 urteko triskantzan frantses kolonoek lapurtu zietena. Memoriaren, aitortzaren eta ondare kulturalaren izenean, Europan zehar dituzten lapurtutako 500.000 objektuak berreskuratu nahi dituzte Afrikako herriek.

mugak-lausotuz

Mugak lausotuz

28 de Nov. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'Beyond Human Perception' | Artistak: Maria Castellanos eta Alberto Valverde. | Non: Hibridalab zentroan, Gasteizen. | Noiz arte: 2025eko urtarrilaren 17ra arte.

javier-perezen-un-pedazo-de-cielo-cristalizado-ren-zaharberritze-lanak-abiatu-ditu-artium-museoak

Javier Pérezen ‘Un pedazo de cielo cristalizado'-ren zaharberritze lanak abiatu ditu Artium Museoak

| 27 de Noviembre 2024

Javier Pérez (Bilbo, 1968), Artioum museoko obra enblematikoa garbitzeko eta berreskuratzeko lanak bertatik bertara ezagutzera hurbilduko da. Hain zuzen ere, esku-hartze horren esparruan, museoak hainbat jarduera antolatu ditu, esate baterako artistarekin topaketa bat, zaharberritze-prozesuaren aurkezpen bat eta Arabako Foru Aldundiko Zaharberritze Zerbitzuko eta museoko langileen arteko elkarrizketa bat.

noizko-ehuren-erakusketa-aretoa

Noizko EHUren erakusketa aretoa?

27 de Nov. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Hauteskundeak ditugu gaur EHUn, eta pozgarria da hautatu ahal izatea. Bozkatu ahal izan dudan guztietan hautagai bakarra izan denez, ez da benetako kanpaina seriorik egon; aurrekoarekin jarraitzeko joera nagusitu da, eta irakasleon artean ere pasibotasunez hartu izan da abagunea.

memoria-intimoaren-atlasa

Memoria intimoaren atlasa

21 de Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'joxerra melguizo. refugios-diarios (lerro galduak)' | Non: Artiumen, Gasteizen. | Noiz arte: 2025eko otsailaren 5era arte.

trump-gure-buruetan

Trump gure buruetan

21 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Donald Trumpek Estatu Batuetako hauteskundeak irabazi zituen egunean bertan, Arte Ederren Fakultateko ikasleak etorri zitzaizkigun graduazio ekitaldia eskatzera. Orduan konturatu nintzen zein hurbil daukagun pertsonaia hori boterera bultzatu duen gizartea.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).