artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Dotore aritzea edo zerbait esatea

Eliza baten aurretik igarotzen ari nintzela, haren historia eta ezaugarriak azaltzen zituen panel bat aurrean zuela ikusita, irakurtzera hurbildu nintzen.

dotore-aritzea-edo-zerbait-esatea
Donibane Lohizuneko erregesemearen etxea. Arg/ Harrieta171

9 de Octubre 2025 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Lehen paragrafoan data pare bat eman eta elizaren estiloa aipatzen zen; hurrengo testu osoak eraikinaren deskribapen bat egiten zuen, arkitekturako terminologia oso espezializatua erabiliz. Artearen historiako irakaslea naizen arren ez dut hiztegi hori maneiatzen, Errenazimentuko arkitekturari dagokiolako, alegia, lantzen ez dudan esparru bati. Hortaz, dibulgaziorako testu motz hark bi gauza txar lortu zituen: ni aspertzea eta uste nuen baino gutxiago dakidala sentiaraztea. Ez dut pentsatu nahi zer sentituko zuen arteari buruz ezer gutxi dakien irakurle batek.

Tamalez, ez zen gertatzen zitzaidan lehen aldia: arteaz eta ondareaz jarduten duten dibulgazioko testu askok publiko orokor batek ulertzen ez duen hiztegia erabiltzen dute (eta deskribapen soilak egiteko, gainera; hurrengo zutabe baterako utziko dut puntu hau). Arte garaikideko erakusketen testuetan ere azalpenik gabeko kontzeptu teoriko oso espezializatuak ikusi izan ditut askotan, jende dezentek ezagutzen ez dituenak.

Dena den, joera hori ez da soilik adituen eta publiko orokorraren arteko komunikazioan gertatzen: kongresu eta hitzaldietan, batzuetan sentitu izan dut termino gehiegi erabiltzen dituztela nire kideek, ez ideia zehatz batzuk hobeto helarazten dituztelako, inteligente itxura ematen diela uste dutelako baizik. Zenbat irakurri duten erakusten duelako, edo besteek baino hizkuntza esklusiboagoa ibiltzen dutela sentiarazten dielako. Eta batzuk kongresu batean jendeak ulertu ez digula ikusita asko larrituko ginatekeen bitartean, beste horiek poztu ere egiten dira.

Terminologiak komunikazioa erraztu eta azkartzeko balio du konpartitua bada. Adibidez, Gazan gertatzen ari denari "genozidio" deitzen badiogu, denok ulertzen dugu, termino zabaldua delako. 217 A (III) Ebazpenaren 5. artikulua urratzen dela esaten badugu, aldiz, oso gutxik jakingo dute zertaz ari garen. Nazioarteko legegintzari buruzko kongresu batean aproposa izan daiteke aipamen hori, baina ez da onena jakintza jendartean zabaldu eta partekatu nahi badugu.

Beti iruditu zaizkit bereziki azkarrak ideia konplexuak hizkuntza ulergarrian igortzeko gai diren pertsonak. Aldiz, gehiegizko terminologiaren atzean ezkutatzen direnengan besteen gainetik jartzeko beharra ikusten da maiz, besteak ezjakintzat utzita azkar gisa agertzeko grina. Komunikatzaile ona foro bakoitzari dagokion erregistroa identifikatzen dakiena da, esparru horretako kideek konpartitzen duten hiztegi amankomuna zein den ulertzen duena. Hitz dotoreak ibiltzea eta sakontasuna duen zerbait esatea ez baitatoz beti bat.


beste-beldur-batzuk

Beste beldur batzuk

Antoni Muntadas

Nafarroako Unibertsitateko Museoa (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 15 de Octubre 2025
Al 01 de Marzo 2026

aparkatze-trabagarria

Aparkatze trabagarria

ESAPB master ikasleak

Station V (Baiona, Lapurdi)

Desde el 11 de Diciembre 2025
Al 20 de Diciembre 2025

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 de Dic. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 de Dic. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

28 de Nov. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

27 de Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

27 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

27 de Nov. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

25 de Nov. | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).