artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Dotore aritzea edo zerbait esatea

Eliza baten aurretik igarotzen ari nintzela, haren historia eta ezaugarriak azaltzen zituen panel bat aurrean zuela ikusita, irakurtzera hurbildu nintzen.

dotore-aritzea-edo-zerbait-esatea
Donibane Lohizuneko erregesemearen etxea. Arg/ Harrieta171

2025eko Urriaren 9a | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Lehen paragrafoan data pare bat eman eta elizaren estiloa aipatzen zen; hurrengo testu osoak eraikinaren deskribapen bat egiten zuen, arkitekturako terminologia oso espezializatua erabiliz. Artearen historiako irakaslea naizen arren ez dut hiztegi hori maneiatzen, Errenazimentuko arkitekturari dagokiolako, alegia, lantzen ez dudan esparru bati. Hortaz, dibulgaziorako testu motz hark bi gauza txar lortu zituen: ni aspertzea eta uste nuen baino gutxiago dakidala sentiaraztea. Ez dut pentsatu nahi zer sentituko zuen arteari buruz ezer gutxi dakien irakurle batek.

Tamalez, ez zen gertatzen zitzaidan lehen aldia: arteaz eta ondareaz jarduten duten dibulgazioko testu askok publiko orokor batek ulertzen ez duen hiztegia erabiltzen dute (eta deskribapen soilak egiteko, gainera; hurrengo zutabe baterako utziko dut puntu hau). Arte garaikideko erakusketen testuetan ere azalpenik gabeko kontzeptu teoriko oso espezializatuak ikusi izan ditut askotan, jende dezentek ezagutzen ez dituenak.

Dena den, joera hori ez da soilik adituen eta publiko orokorraren arteko komunikazioan gertatzen: kongresu eta hitzaldietan, batzuetan sentitu izan dut termino gehiegi erabiltzen dituztela nire kideek, ez ideia zehatz batzuk hobeto helarazten dituztelako, inteligente itxura ematen diela uste dutelako baizik. Zenbat irakurri duten erakusten duelako, edo besteek baino hizkuntza esklusiboagoa ibiltzen dutela sentiarazten dielako. Eta batzuk kongresu batean jendeak ulertu ez digula ikusita asko larrituko ginatekeen bitartean, beste horiek poztu ere egiten dira.

Terminologiak komunikazioa erraztu eta azkartzeko balio du konpartitua bada. Adibidez, Gazan gertatzen ari denari "genozidio" deitzen badiogu, denok ulertzen dugu, termino zabaldua delako. 217 A (III) Ebazpenaren 5. artikulua urratzen dela esaten badugu, aldiz, oso gutxik jakingo dute zertaz ari garen. Nazioarteko legegintzari buruzko kongresu batean aproposa izan daiteke aipamen hori, baina ez da onena jakintza jendartean zabaldu eta partekatu nahi badugu.

Beti iruditu zaizkit bereziki azkarrak ideia konplexuak hizkuntza ulergarrian igortzeko gai diren pertsonak. Aldiz, gehiegizko terminologiaren atzean ezkutatzen direnengan besteen gainetik jartzeko beharra ikusten da maiz, besteak ezjakintzat utzita azkar gisa agertzeko grina. Komunikatzaile ona foro bakoitzari dagokion erregistroa identifikatzen dakiena da, esparru horretako kideek konpartitzen duten hiztegi amankomuna zein den ulertzen duena. Hitz dotoreak ibiltzea eta sakontasuna duen zerbait esatea ez baitatoz beti bat.


ataria-bat

Ataria (bat)

Arte Ederren Bilboko Museoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 08tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

mute-track

Mute Track

Bianca Hlywa

Atoi (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Irailaren 20etik
2025eko Urriaren 24ra

goren-sakona

Goren sakona

Ros Boisier

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

2025eko Irailaren 25etik
2025eko Azaroaren 16ra

izenbururik-gabea

Izenbururik gabea

David Mutiloa

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Irailaren 19tik
2025eko Azaroaren 16ra

joelle-tuerlinckx-eta-artium-museoak-gorriz-bermargotu-dute-artista-belgikarraren-a-legal-museal-tag-58-m-obra-palestinarekiko-elkartasunean

Joëlle Tuerlinckx eta Artium Museoak gorriz bermargotu dute artista belgikarraren 'A LEGAL MUSEAL TAG 58 M' obra, palestinarekiko elkartasunean

| 2025eko Urriaren 9a

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, gorriz bermargotu du gaur goizean A LEGAL MUSEAL TAG 58 m (2017 remake 2024) lana, Joëlle Tuerlinckx (Brusela, 1958) artista belgikarrak El caso de l(a casa) museo(a) erakusketako (museoak 2024ko azaroa eta 2025eko apirila bitartean eskaini ziona) marra zuria. Ekintza hau Tuerlinckxek egindako proposamen bati erantzuten dio, Israelek Gazako palestinarren giza eskubideak sistematikoki urratzen dituela salatzeko.

iruditeria-berriak

Iruditeria berriak

Urr. 09 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Susan Cianciolo. The Giants of the Circle & The Birds of Circus, The Hawk Looks Out with The Golden Eagle, Adult & Juvenile. | Non: Cibrian galeria, Donostia. | Noiz arte: 2025eko azaroaren 15era arte.

fluxu-nafarroako-arte-garaikideko-zirkuituaren-bigarren-edizioa-aurkeztu-dute

FLUXU Nafarroako arte garaikideko zirkuituaren bigarren edizioa aurkeztu dute

Urr. 06 | Nafarroako kultura saila

Vianako Printzea Erakundea – Kultura Zuzendaritza Nagusiak antolatutako zirkuitua, joan den 2024an lehen aldiz egin zena, modu ibiltarian Nafarroako Foru Komunitatearen lurraldean barrena ibiliko da aurten ere bai, tokiko erakundeen eta tokiko hezkuntza- eta elkarte-sareko eragileen laguntzarekin.

esperientzia-katartikoak

Esperientzia katartikoak

Urr. 02 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'Arcoiris 82' | Non: Tabakaleran, Donostian. | Noiz arte: 2026ko urtarrilaren 6ra arte.

hiru-harridura

Hiru harridura

Urr. 02 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Harritu nauen gonbidapen bat jaso dut. Luxuzko gonbidapen bat, esango nuke. Liburuxka itxura du, bi erakusketatara joateko gonbidapena delako eta bi artelanen berri ematen duelako.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.