artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Jolasaren bidez, aroak imajinatu eta eraldatu

Priscila Fernandes artista portugaldarraren 'Zaldiek amesten dutena' dago ikusgai Tabakaleran, Donostian. Haurrei arte garaikidea hurbiltzeko proiektuaren parte da hirugarren edizioa

jolasaren-bidez-aroak-imajinatu-eta-eraldatu
Priscilia Fernandes À‚©Tabakalera

30 Avril 2023 | Naroa Torralba Rodriguez [BERRIA.eus]

Dialektika maite du Priscila Fernandesek (Coimbra, Portugal, 1981). Bereziki hezkuntzaren, jolasaren, lanaren eta aisialdiaren arteko elkarrizketak sortzea du ogibide. Ikertu egiten ditu, eta erakusgai jarri gero instalazio, pintura, bideo edo liburuen bidez. Haren lanek askatasun indibidualaren eta kolektiboaren inguruko galderak sortzea dute ardatz.

Zaldiek amesten dutena erakusketa jarri du Tabakaleran (Donostia). Situ-akzioak proiektuaren hirugarren edizioa du atzean: egitasmoaren xede nagusia da arte garaikidea haurrei hurbiltzea. Trintxerpe-Pasaiako (Gipuzkoa) IPI Karmengo Ama eskolako ikasleen laguntza izan du horretarako.

Situ-akzioak da zentzumenak aktibatzeko, arteaz gozatzeko, ikasteko eta esperimentatzeko asmoz Tabakaleran sortu zuten proiektu bat. Hainbat familiarekin diseinatu zuten lankidetzan, helburu jakin bat zuelako prozesuak: parte hartzeko eta zentzumenak aztertzeko leku bat sortzea.

Zentzumenak aktibatuko dituzten elementuen, materialen eta testuren bidez, esploratzeko eta espazioan mugitzeko hainbat modu diseinatu izan dituzte aurretik Julio Le Parc eta Emma Kunz artistek: mendi baten maldan zehar filmatzea, pendulu batzuen gainean kulunkatzea, edota koba batean sartzea.

Hirugarren aldi honetan, heroiak jarri ditu ezbaian Fernandesek. Haren arabera, krisian baitaude: "Historia nahasia dela ulertzen dugu gure heroiak ikasi ahala. Batzuk goraipatu egiten ditugu, eta beste batzuk ahaztu. Kolonizatzaileen botere eta garaipenak ikasten ditugu haien indarkeria eta dominazioa zalantzan jarri gabe; lehen goraipatzen zirenenen estatuak botatzen ari dira orain". Norbanakoek, kasu honetan haurrek munduko gertakariekin dituzten harremanak aztertu, eta espazio bat proposatzen die, artearen bidez "ihes egiteko". Hartara, publikoak heroi figuraren jabetza eskuratu dezan.

Izenburuari keinu egin, eta, boterea zein pribilegioa zalantzan jartzeko eratu du Zaldiek amesten dutena Fernandesek. Erretorikoki hartzen du zaldia, jabearen menpe egotetik askatasunerako trantsizioari erreferentzia eginda.

Erakusketak, oinarrian, mural handi bat du, eta Tabakalerako Lau Pareta aretoan ikusgai dago. IPI Karmengo Ama eskolako haurrek egin dituzten marrazkiak ageri dira bertan, baita hainbat familia talderenak ere. Fernandes: "Eskatu genien etorkizuna irudikatzeko, nolako mundua imajinatzen zuten hemendik 40 urtera". Artistak, ondoren, "zinikoki", orainaren inguruko marrazkiekin osatu zuen horma irudia.

Mozorroak eta poemak

Ez da hori ikusgai dagoen obra bakarra, baina. Murala dozena bat zaldi mekanikok inguratzen dute. Familiek diseinatu dituzte animalien buruak eta "espazioan zehar lauhazka ibiltzeko balio dute". Aretoaren erdian, plataforma bat jarri dute, eta mozorroak eta poemak ditu nahi duenarentzako eskuragarri.

Begiratu, entzun edo lauhazka ibili. Hori proposatzen du artistak bere erakusketa berriarekin: "Araurik gabe; ozen irakurri daiteke, musika erritmikoki jarraitu edo nork berea asmatu dezake. Zaldiek amesten dutena kontakizunak jolasaren bidez imajinatzeko eta eraldatzeko sortua da".

Irakurgai egongo diren poemak berariaz sortu dituzte erakusketarako. Rusted Armour, Skin of Dreams [Armadura herdoildua, ametsez betetako azala] du izena bildumak eta Fernandesek Terje ÀƒÂ—verasekin egin ditu elkarlanean. Olerki liburua ondu dute zaldi-eskulturek dituzten beharrak azaltzeko. Poemek irudikatu egiten dute zaldiek euren jabeak abandonatzen dituzten unea. Musika Fran MM Cabeza de Vacak egin du.

Erakusketa abuztuaren 27ra arte egongo da eta asteburuetan, saio dinamizatuak izango dira.


les-cloches-les-etoiles

les cloches les étoiles

Andrés Rivas Rodis

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

Du 30 Octobre 2025
Au 05 Décembre 2025

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).