artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Jolasaren bidez, aroak imajinatu eta eraldatu

Priscila Fernandes artista portugaldarraren 'Zaldiek amesten dutena' dago ikusgai Tabakaleran, Donostian. Haurrei arte garaikidea hurbiltzeko proiektuaren parte da hirugarren edizioa

jolasaren-bidez-aroak-imajinatu-eta-eraldatu
Priscilia Fernandes À‚©Tabakalera

30 de Abril 2023 | Naroa Torralba Rodriguez [BERRIA.eus]

Dialektika maite du Priscila Fernandesek (Coimbra, Portugal, 1981). Bereziki hezkuntzaren, jolasaren, lanaren eta aisialdiaren arteko elkarrizketak sortzea du ogibide. Ikertu egiten ditu, eta erakusgai jarri gero instalazio, pintura, bideo edo liburuen bidez. Haren lanek askatasun indibidualaren eta kolektiboaren inguruko galderak sortzea dute ardatz.

Zaldiek amesten dutena erakusketa jarri du Tabakaleran (Donostia). Situ-akzioak proiektuaren hirugarren edizioa du atzean: egitasmoaren xede nagusia da arte garaikidea haurrei hurbiltzea. Trintxerpe-Pasaiako (Gipuzkoa) IPI Karmengo Ama eskolako ikasleen laguntza izan du horretarako.

Situ-akzioak da zentzumenak aktibatzeko, arteaz gozatzeko, ikasteko eta esperimentatzeko asmoz Tabakaleran sortu zuten proiektu bat. Hainbat familiarekin diseinatu zuten lankidetzan, helburu jakin bat zuelako prozesuak: parte hartzeko eta zentzumenak aztertzeko leku bat sortzea.

Zentzumenak aktibatuko dituzten elementuen, materialen eta testuren bidez, esploratzeko eta espazioan mugitzeko hainbat modu diseinatu izan dituzte aurretik Julio Le Parc eta Emma Kunz artistek: mendi baten maldan zehar filmatzea, pendulu batzuen gainean kulunkatzea, edota koba batean sartzea.

Hirugarren aldi honetan, heroiak jarri ditu ezbaian Fernandesek. Haren arabera, krisian baitaude: "Historia nahasia dela ulertzen dugu gure heroiak ikasi ahala. Batzuk goraipatu egiten ditugu, eta beste batzuk ahaztu. Kolonizatzaileen botere eta garaipenak ikasten ditugu haien indarkeria eta dominazioa zalantzan jarri gabe; lehen goraipatzen zirenenen estatuak botatzen ari dira orain". Norbanakoek, kasu honetan haurrek munduko gertakariekin dituzten harremanak aztertu, eta espazio bat proposatzen die, artearen bidez "ihes egiteko". Hartara, publikoak heroi figuraren jabetza eskuratu dezan.

Izenburuari keinu egin, eta, boterea zein pribilegioa zalantzan jartzeko eratu du Zaldiek amesten dutena Fernandesek. Erretorikoki hartzen du zaldia, jabearen menpe egotetik askatasunerako trantsizioari erreferentzia eginda.

Erakusketak, oinarrian, mural handi bat du, eta Tabakalerako Lau Pareta aretoan ikusgai dago. IPI Karmengo Ama eskolako haurrek egin dituzten marrazkiak ageri dira bertan, baita hainbat familia talderenak ere. Fernandes: "Eskatu genien etorkizuna irudikatzeko, nolako mundua imajinatzen zuten hemendik 40 urtera". Artistak, ondoren, "zinikoki", orainaren inguruko marrazkiekin osatu zuen horma irudia.

Mozorroak eta poemak

Ez da hori ikusgai dagoen obra bakarra, baina. Murala dozena bat zaldi mekanikok inguratzen dute. Familiek diseinatu dituzte animalien buruak eta "espazioan zehar lauhazka ibiltzeko balio dute". Aretoaren erdian, plataforma bat jarri dute, eta mozorroak eta poemak ditu nahi duenarentzako eskuragarri.

Begiratu, entzun edo lauhazka ibili. Hori proposatzen du artistak bere erakusketa berriarekin: "Araurik gabe; ozen irakurri daiteke, musika erritmikoki jarraitu edo nork berea asmatu dezake. Zaldiek amesten dutena kontakizunak jolasaren bidez imajinatzeko eta eraldatzeko sortua da".

Irakurgai egongo diren poemak berariaz sortu dituzte erakusketarako. Rusted Armour, Skin of Dreams [Armadura herdoildua, ametsez betetako azala] du izena bildumak eta Fernandesek Terje ÀƒÂ—verasekin egin ditu elkarlanean. Olerki liburua ondu dute zaldi-eskulturek dituzten beharrak azaltzeko. Poemek irudikatu egiten dute zaldiek euren jabeak abandonatzen dituzten unea. Musika Fran MM Cabeza de Vacak egin du.

Erakusketa abuztuaren 27ra arte egongo da eta asteburuetan, saio dinamizatuak izango dira.

zaldiek-amesten-dutena

Zaldiek amesten dutena

Priscila Fernandes

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 28 de Abril 2023
Al 27 de Agosto 2023


antonio-mateo

Antonio Mateo

Amaia aretoa (Irun, Gipuzkoa)

Desde el 17 de Octubre 2025
Al 16 de Noviembre 2025

ukitu

Ukitu

Maider López

Kubo Kutxa aretoa (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 24 de Octubre 2025
Al 07 de Febrero 2026

trucada-e-imperfecta

Trucada e imperfecta

Rut Olabarri

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 29 de Octubre 2025
Al 15 de Febrero 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 de Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 de Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 de Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 de Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).