artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Felix Beristain hil da, azken euskal margolari kostunbrista

Gaur goizean hil da Felix Beristain Amallobieta margolari ondarroarra, 87 urtetan. Euskal kostunbrismoaren azken ikurra izan da, baina bestelako estilorik ere landu du. Ondarroa (Bizkaia) eta bertako biztanleak sarrien mihiseratu dituen margolaria da.

felix-beristain-hil-da-azken-euskal-margolari-kostunbrista
Felix Beristain. BUSTURIALDEKO HITZA

20 Février 2025 | Garbiñe Ubeda [BERRIA.eus]

1937ko uztailaren 16an sortu zen Felix Beristain margolari kostunbrista. Txikitandik erakutsi zituen dohain apartak, lehendabizi marrazketarako, eta ondoren margoketarako. 17 urte zituela egin zuen bere aurreneko erakusketa, Eibarren (Bizkaia), Valentin Zubiaurre margolari eta lagun minaren aholkuari jarraikiz. Urte berean, beste bi erakusketa ere egin zituen, bata Ondarroan eta bestea Bilbon. Haren dohainak ikusita, beka bat eman zion Ondarroako udalak, San Fernando Arte Ederren Errege Akademiara joan zedin ikastera, baina, diru funtsa eskas zuela eta, berehala egin zuen atzera udalak.

Ikasketa baztertu, eta lanera itzuli zen Beristain. Ez zuen, halere, margolanak erakusteko proposamenik falta izan. Tolosan (Gipuzkoa) eta Euskal Herriko beste hainbat herritan erakusketak egin ondoren, Beristain nazioartekotu egin zen. Frantzian, esaterako, hiri ugaritara iritsi ziren haren margolanak, besteak beste Bordelera, Pauera, Akizera eta Okzitaniako Tolosara; Alemanian ere egin zituen erakusketak.

Errealismo gogorra

Bere lehen etapan kostunbrismoari heldu zion bete-betean. Kostrunbrismo tristea da harena: tonu ilunak eta errealismo gogorra erakusten ditu. Horren adibide da, esate baterako, haren hainbat horma irudietako bat, Ondarroako arrantzaleen kofradiakoa: Marinel andreari omenaldia (1968). Horma irudi horren ondotik, hamar urteko etenaldia egin zuen Beristainek, eta enkarguz besterik ez zuen margotu, 1974an Bilboko Arte Galerian erakusketa bat jarri zuen arte. Horko katalogoaren hitzaurrean, halaxe mintzatu zen Juan Antonio Zubikarai, Beristainen lanez: "Muralgileak etengabe egiten duen lanari esker, hainbat material erabil ditzake. Horrez gain, espazioaren ikuskera berri bat ematen dio, eta askatasun handiagoa ematen dio. Gaiak betikoak dira, lan eszenak lehenetsiz, orain giro lasai eta solidoan bilduta. Argiak eta koloreak paleta luzea dute, urdinen eta grisen gamara ohitua".

Beristain azken euskal kostunbristatzat jotzen da, baina beste estilorik ere landu zuen: esate baterako, abstrakzioa, hiperrealismoa eta postkubismoa. Azken estilo horrek, hain zuzen, aukera berriak zabaldu zizkion arrantzaleen jantziak eta ingurunea lantzeko.

Ondarroako paisaia landu zuen bereziki, baina bestelakorik ere margotu zuen, betiere bidaiei lotuta. Tartean dira Gaztelan, Londresen, Venezian, Portugalen eta Marokon margotutako lanak. Danubiotik gora egindako itsas bidaia batean Moldaviako lurrak ere deskubritu zituen, baita errumaniar jendeen plastikotasuna ere.

1981ean Jujuyra (Argentina) joan zen bizitzera, eta Arturo Acebal Idigoras pintoreak berrogei urte lehenago egindako ibilbidea egin zuen; han inoiz ez bezala landu zuen paisaia generoa.

Bere azken 30 urteak Arabako Sarrian eman zituen, Zuia herrian.


pintamonas

Pintamonas

Zaragüeta

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Du 10 Octobre 2025
Au 22 Février 2026

genesis

Genesis

Nisa Goiburu

Sakana (Donostia, Gipuzkoa)

Du 03 Octobre 2025
Au 27 Novembre 2025

leo-burge

Leo Burge

Barriek programa

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Du 14 Octobre 2025
Au 14 Décembre 2025

artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Une exposition sur Arteleku à travers les archives.

Artium (Gasteiz, Araba)

Du 04 Juillet 2025
Au 11 Janvier 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).