artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Artearen eta fisika kuantikoaren maiatza Tabakaleran

Guggenheim Bilbao Museoarekin lankidetzan, Ikuspegi kuantikoak programa EAEko beste erakunde kultural batzuetara zabalduko da publiko berriengana iristeko.

artearen-eta-fisika-kuantikoaren-maiatza-tabakaleran
Jaione Camborda zinemagilea

| 2 Mai 2025

Maiatzean, Tabakalerak jardueren programa publiko zabala eskainiko du Ikuspegi kuantikoak erakusketaren inguruan; arte garaikidea eta fisika kuantikoa diziplina anitzeko ikuspegi batetik lotzen dituen proposamena. Programa honek Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailaren laguntza estrategikoa du, eta Euskal Autonomia Erkidegoko beste erakunde kultural batzuetara zabaltzen da, besteak beste, Guggenheim Bilbao Museora. Horrela, Donostiatik harago doa erakusketa-proiektu honen irismena.

Izan ere, Guggenheim Bilbao Museoarekiko lankidetza da programa honen funtsezko osagaietako bat. Maiatzaren 4an, igandea, 6 eta 10 urte bitarteko haurrak dituzten familientzako tailerra emango da museoan. Maushaus kolektiboak gidatuko du tailerra, artea, zientzia eta teknologia uztartuta hezkuntza-esperientzien sorkuntzan adituak. Tailerraren helburua da txikienak fisika kuantikoaren oinarrizko kontzeptuetan murgiltzea, jolasaren, irudimenaren eta sormen-esplorazioaren bidez.

Maiatzaren 6an, asteartea, Artearen eta zientziaren arteko elkarrizketak mahai-ingurua izango da Guggenheimen. Bertan, Ikuspegi kuantikoak erakusketaren komisario Mónica Bello, erakusketan parte hartzen duen Abelardo Gil-Fournier artista, eta Donostia International Physic Center-eko (DIPC) zuzendari Ricardo Díez Muiño izango dira parte hartzen. Topaketak gogoeta partekatua proposatzen du, fisika kuantikoaren printzipioek egungo praktika artistikoetan duten eraginaren eta arteak, aldi berean, zientzia ulertzeko irekitzen dituen bide berrien gainean.

Maiatzaren 8an, asteazkena, Karen Barad filosofo eta fisikariak zientziaren, filosofiaren eta feminismoaren arteko loturei buruzko hitzaldia emango du Tabakaleran. Kaliforniako Unibertsitateko (Santa Cruz) irakaslea, Barad ezaguna da fisika kuantikoa, azterlan feministak eta teoria kritikoa elkartzen dituen errealismo agentzialaren teoria garatzeagatik. "Meeting the Universe Halfway"-ren (2007) egilea da, erreferentziazko liburua, Susan Koppelman Award sariduna. Era berean, Bruno Latour eta John J. McDermott sariekin ere aintzatetsia izan da; sari horiek ikerketaren eta idazketaren bikaintasuna aitortzen dute filosofiarekin, gizarte-zientziekin eta etikarekin lotutako arloetan. Bere jardunak materiari eta ezagutzari buruzko begirada erabat irekia proposatzen du, fisika kuantikoaren irakurketa politiko eta afektibotik.

Maiatzaren 9an, osteguna, Tabakalerak hitzaldi hau hartuko du:100 urte fisika kuantikoan. Hau hasi besterik ez da egin. Rainer Blatt fisikariak emango du, arlo honetan ikertzaile gailenetakoa nazioartean eta atomoaren teletransportazioa lortzen lehena. Bere hitzaldian, Blattek errepasoa emango dio fisika kuantikoaren bilakaerari, hastapenetatik egungo aplikazioetaraino −GPSa, laserra eta transistoreak, besteak beste− eta konputazio kuantikoan egin berri diren garapenei buruz jardungo du. Egun horretan bertan, Blattek elkarrizketa batean parte hartuko du Jaione Camborda zinemagilearekin, Urrezko Maskorra irabazitakoa Donostia Zinemaldian. Elkarrizketa horretan, biek partekatuko dituzte errealitatea zinematik eta zientziatik ikertu, esperimentatu eta irudikatzeko moduei buruzko ikuspegiak. Aipatzekoa da Tabakalerako Ikuspegi kuantikoak erakusketan parte hartzen duela Cambordak DIPCrekin eta CERNekin lankidetzan garatutako instalazio batekin, non prozesu subatomikoen irakurketa sentsoriala eta poetikoa planteatzen duen.

Maiatzaren 17an, ostirala, Tabakaleran film laburren hautaketa bat proiektatuko da zuzendari berari, Jaione Cambordari, eskainitako Gutun Zurian, zentroak ematen duen Zinea eta Artea zikloaren barruan. Proiektatuko diren filmetako batzuk Johan van der Keuken, Herz Frank, Jessica Sarah Rinland eta Apichatpong Weerasethakul zinemagileenak dira, beste gai batzuen artean pertzepzioa, denbora eta esperientzia sentsoriala esploratzen dituztenak.

Maiatzaren 30ean, osteguna, José Luis Crespo fisikari eta dibulgatzaileak, Quantum Fracture kanalaren sortzaileak, Todo es cuántica hitzaldiarekin itxiko du hilabetea. Crespok azalduko du fisika kuantikoaren legeek nola eragiten duten gure eguneroko bizitzan eta nola ari diren aldatzen teknologia kuantiko berriak egungo mundua. Crespo, Madrilgo Fisika Teorikoaren Institutuko eta Órbita Laika telebista-programako ohiko kolaboratzailea, dibulgazio zientifikoaren ahots ezagunenetako bat da gaztelaniaren eremuan.

Bestetik, hilean zehar Tabakalerak eskainiko dituen jardueren artean daude bisita solasaldiak erakusketara, arte garaikidera hurbiltzeko Arte-Makina ikastaroko saioak, eta Zirkulu kuantikoa diziplinarteko topaketa, egun fisika kuantikoaren irismen filosofiko eta politikoari buruzko pentsamendua partekatzeko espazioa.


hiynur-palmason

HIynur Pálmason

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 26 Juin 2025
Au 28 Septembre 2025

fallen-manual

Fallen Manual

Dick Rekalde

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 16 Mai 2025
Au 29 Juin 2025

kardesch

Kardesch

Kardesch

DIDAM (Baiona, Lapurdi)

Du 04 Avril 2025
Au 25 Mai 2025

krisiaren-aurrean-saretzea

Krisiaren aurrean, saretzea

15 Mai | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Garai nahasiak bizi ditugu. Egun batean, Trumpen muga-zergak igoko dituen iragarpenak esnatzen gaitu; bestean, Bridgestonek 300 pertsona kaleratuko dituen ezustekoa da begiak irekitzen dizkiguna; eta hurrengoan Pedro Sanchezek loa kentzen digu, Madrilgo tribuna batetik aurrekontu militarra 10.000 milioi euro igoko duela botaz. Inork ez daki zer datorkigun zehazki gainera, baina itxura onik ez du.

begirada-kritikoa-eraikiz

Begirada kritikoa eraikiz

15 Mai | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'monstrorum historia' | Artista: Joan Fontcuberta. | Non: Kutxa Fundazioa Artegunea, Donostian. | Noiz arte: Ekainaren 29ra arte.

sineran

Sineran

08 Mai | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Pazko asteko opor egunak baliatu ditut aspalditik begiz joak nituen toki batzuk bisitatzeko. Ez daude modako ibilbide turistikoetan, eta, horregatik, lasaiak izaten dira. Horietako bat Kataluniako Arenys de Mar da.

hanami-edo-loreak-ikusi

Hanami edo "loreak ikusi"

08 Mai | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Loreen historia politikoa: AIHEN-BELAR UDABERRIA' | Artistak: Jeleton. | Non: La Taller, Bilbo. | Noiz arte: ekainaren 6ra arte.

arte-ederren-bilboko-museoak-bbk-vi-artearen-ibilbidea-2025-aurkeztu-du

Arte Ederren Bilboko museoak BBK VI. Artearen Ibilbidea 2025 aurkeztu du

| 7 Mai 2025

Seigarren edizio honetan, Historiak leloak hainbat artistaren eta hainbat garai eta teknikatako 38 lanen aukeraketa bideratu du –pintura, collagea, akuarela, eskultura, kartela, argazkigintza eta bideoa–, eta José Luis Merino Gorospe museoko Antzinako Arteko kontserbadorea izan da komisarioa.

uharte-zentroak-ekoiztu-2025-ii-rako-6-artista-aukeratu-ditu

Uharte Zentroak Ekoiztu 2025.II-rako 6 artista aukeratu ditu

| 6 Mai 2025

Jorge Sevillano Sola, Maria Hidalgo, Sofía Mendiondo, David Mutiloa, Araitz Urbeltz eta Clara Aguilar dira ebaluazio-batzordeak onetsi dituzten artistak. Uharte Zentroko Ekoiztu 2025.II deialdiak egonaldi eta baliabide programaren osagarri diren praktika artistikoen garapena bultzatzeko helburua du.

inaki-olazabal-eskultorea-hil-da

Iñaki Olazabal eskultorea hil da

06 Mai | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Batez ere zinka erabili zuen artelanak sortzeko. Euskal Herriko hainbat udalerritan ikus daitezke haren obrak.

arte-globala

Arte globala

05 Mai | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Dario I.ak, Persiako enperadoreak, Susa hiriburuan eraiki berri zuen palazioaren paretetan material guztien jatorria idaztea agindu zuen K.a. V. mendean, egungo produktuen etiketek baino informazio dezente gehiago utziz etorkizunerako.

francok-lapurtutako-artelanak-eta-francoren-aldeko-artistak

Francok lapurtutako artelanak eta Francoren aldeko artistak

05 Mai | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Frankistek lapurtutako Ramon de la Sota enpresariaren arte bilduma berreskuratzeko prozesua azaldu du Patricia Fernandez historialari eta abokatuak Gernikan. Ignacio Zuloagak Francoren erregimenarekin izandako harremana ere aztertu du Javier Novok.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).