artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Chiharu Shiotak etxea eta gorputza hari gorriz batu ditu Bilbon

Artista japoniarrak Bilboko Azkuna zentrorako espresuki sortu du 'The Inside and Outside' instalazioa. Irailaren 28ra arte egongo da ikusgai.

chiharu-shiotak-etxea-eta-gorputza-hari-gorriz-batu-ditu-bilbon
'Internal Line' instalazioa, Azkuna zentroko atrioan ikusgai. OSKAR MATXIN EDESA / FOKU

30 Mai 2025 | Leire Rodero Ares [BERRIA.eus]

Gorri bizia da Chiharu Shiota artista japoniarrak ikusezinari buruz hitz egiteko beti aukeratzen duen haria. Sentitzen den guztia, oroitzen dena, maite dena, gorriz ehuntzen du artistak. "Dena pasatzen da gorputzetik, eta gorputza arima bizi den etxea da". Egin dena, sortu dena eta norbera dena ere bada gorputza sortzailearentzat, eta, dioenez, gorputzetik pasatzen da bere artea ere. Horregatik, Shiotak aterpe intimo bat altxatu nahi izan duBilboko Azkuna zentroan My House is your House erakusketarekin. Artistaren hiru hamarkadako ibilbidea batzen du bildumak, eta, tartean, badago espresuki Bilborako sortu duen instalazio bat ere: The Inside and the Outside. Irailaren 28ra arte egongo da zabalik.

Bilborako ez ezik, bilbotarrekin batera sortu du pieza hori. Galdera bati erantzuteko eskatu zien artelana ontzen lagundu nahi zuten herritarrei. "Zer da etxe bat?". Shiotak 2.000 eskutitz inguru jaso zituen bueltan, hainbat hizkuntzatan idatziak, eta, bertan, etxearen funtsa zein den azaldu zion jendeak. Artistak, bere tonu intimo eta pertsonalari leial, horiekin guztiekin eraiki du Azkuna zentrorako sortutako pieza berezia; hain zuzen, gutunak fisikoki integratu ditu instalazioan. Hari gorriz egindako etxe bat da, non, artistak azaldu duenez, oroitzapenak elkar lotzen diren, konexio erreal eta sinbolikoekin. "Pieza hau efimeroa da", ohartarazi du, halere: "Erakusketa amaitzen denean, desagertu egingo da". Izan ere, haren hitzetan, "oroimena da etxe batek existitzen jarraitzea eragiten duena".

Azkuna zentroaren atarian abiatzen da erakusketa, lore-begi erako soineko gorri monumentalek osatzen duten instalazio batekin. Soineko guztiak sabaitik zintzilik daude, eta jantziek bigarren azal bati egiten diote erreferentzia, babesa eta ezkutalekua ematen duten oihalak direla esan baitu Shiotak. "Etxearen metafora bat da".

Behin areto barruan, hainbat espazio okupatzen ditu erakusketak. Hari amaigabe batekin kobazulo gorri bihurtu du lehen aretoa. Eskuz ehundutako istorioak kontatzen ditu bertan Shiotak. Zuntz bakoitzak sinbolo sakon bat du atzean, eta, horri tiraka, harizko elkarrizketa bihurtzen du etxea. "Fisikotik haratago doan etxe ideala irudikatzen du", azaldu du Tereza de Arruda erakusketaren komisarioak.

Atzera begiratzeko

Bigarren eta hirugarren aretoetan bildutakoak erakusketako artxibo emozionalak dira nolabait, artistak errepikatu baitu oso pieza pertsonalak direla. Azken 30 urteotan sortutako lanak bildu ditu bi areto horietan: pieza txikiak, marrazkiak, argazkiak eta performanceen bideoak. Bere ibilbidean adierazteko modua zabaltzeko eta esperimentatzeko beharra sentitu izan duela azaldu du, eta elementu bakoitzak bere historiaren zatiak erakusten dituela. "Sortzen dudan guztia gorputzetik sortzen da", nabarmendu du, eta ideia hori ukigarri bihurtu du lan horietan.

Instalazioak dira Shiotaren lanik ezagunenak. Hari gorri mataza handiekin osatutakoak dira haietako batzuk, eta halakoak ere bildu dituzte Bilboko erakusketan. Bi areto horietan, baina, ez dute instalaziorik jarri; koadroak eta argazkiak baliatu dituzte sortzailearen iraganeko lanak erakusteko. Eta hala, artistaren ibilbidearen atzera begirako itxura ere hartzen du erakusketak zati horretan.

Bigarren aretoan Becoming Painting bere lehen performancea ikusteko aukera dago. Lan horrek artistaren pintatzeko eta sortzeko moduan aldaketa ekarri zuela azaldu du De Arrudak, eta erakusketako txokorik pertsonalena horixe dela ere esan du komisarioak.

Kutsu intimista atzean utzita, Body and Soul instalazioarekin, zaratak eta mugimenduak hartzen dute azken aretoa. Shiotak beraren gorputzean dauden kezkak islatzen ditu obra horretan, komisarioak azaldu duenez. Hain zuzen, gorputza etxe den kontzeptua muturrera eramaten du artistak azken ataletan, arimak dituen hausturak gorpuzten baititu odolaren mugimenduak.

Erakusketaren aurkezpenean gorputzaren kontzeptua nagusitu da: gorputza, babesleku eta etxe gisa. "Nire oinek lurra ukitzen dute, baina nire gorputza airean dago", esan du artistak. Komisarioak eskuz egindako lanaren balioa ere azpimarratu du: "Hari bakoitza kontu handiz tenkatu dute Shiotaren eskuek".


la-part-du-feu

La part du feu

Claire Forgeot

Galerie Georges Pompidou (Angelu, Lapurdi)

Du 13 Décembre 2025
Au 07 Mars 2026

puntu-itsua

Puntu itsua

Eremuak programa

Clara Campoamor zentro zibikoa (Barakaldo, Bizkaia)

Du 22 Novembre 2025
Au 07 Janvier 2026

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 11 Septembre 2025
Au 25 Janvier 2026

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 Déce. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 Déce. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 Déce. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

28 Nov. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

27 Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

27 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

27 Nov. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

25 Nov. | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).