artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Chiharu Shiotak etxea eta gorputza hari gorriz batu ditu Bilbon

Artista japoniarrak Bilboko Azkuna zentrorako espresuki sortu du 'The Inside and Outside' instalazioa. Irailaren 28ra arte egongo da ikusgai.

chiharu-shiotak-etxea-eta-gorputza-hari-gorriz-batu-ditu-bilbon
'Internal Line' instalazioa, Azkuna zentroko atrioan ikusgai. OSKAR MATXIN EDESA / FOKU

2025eko Maiatzaren 30a | Leire Rodero Ares [BERRIA.eus]

Gorri bizia da Chiharu Shiota artista japoniarrak ikusezinari buruz hitz egiteko beti aukeratzen duen haria. Sentitzen den guztia, oroitzen dena, maite dena, gorriz ehuntzen du artistak. "Dena pasatzen da gorputzetik, eta gorputza arima bizi den etxea da". Egin dena, sortu dena eta norbera dena ere bada gorputza sortzailearentzat, eta, dioenez, gorputzetik pasatzen da bere artea ere. Horregatik, Shiotak aterpe intimo bat altxatu nahi izan duBilboko Azkuna zentroan My House is your House erakusketarekin. Artistaren hiru hamarkadako ibilbidea batzen du bildumak, eta, tartean, badago espresuki Bilborako sortu duen instalazio bat ere: The Inside and the Outside. Irailaren 28ra arte egongo da zabalik.

Bilborako ez ezik, bilbotarrekin batera sortu du pieza hori. Galdera bati erantzuteko eskatu zien artelana ontzen lagundu nahi zuten herritarrei. "Zer da etxe bat?". Shiotak 2.000 eskutitz inguru jaso zituen bueltan, hainbat hizkuntzatan idatziak, eta, bertan, etxearen funtsa zein den azaldu zion jendeak. Artistak, bere tonu intimo eta pertsonalari leial, horiekin guztiekin eraiki du Azkuna zentrorako sortutako pieza berezia; hain zuzen, gutunak fisikoki integratu ditu instalazioan. Hari gorriz egindako etxe bat da, non, artistak azaldu duenez, oroitzapenak elkar lotzen diren, konexio erreal eta sinbolikoekin. "Pieza hau efimeroa da", ohartarazi du, halere: "Erakusketa amaitzen denean, desagertu egingo da". Izan ere, haren hitzetan, "oroimena da etxe batek existitzen jarraitzea eragiten duena".

Azkuna zentroaren atarian abiatzen da erakusketa, lore-begi erako soineko gorri monumentalek osatzen duten instalazio batekin. Soineko guztiak sabaitik zintzilik daude, eta jantziek bigarren azal bati egiten diote erreferentzia, babesa eta ezkutalekua ematen duten oihalak direla esan baitu Shiotak. "Etxearen metafora bat da".

Behin areto barruan, hainbat espazio okupatzen ditu erakusketak. Hari amaigabe batekin kobazulo gorri bihurtu du lehen aretoa. Eskuz ehundutako istorioak kontatzen ditu bertan Shiotak. Zuntz bakoitzak sinbolo sakon bat du atzean, eta, horri tiraka, harizko elkarrizketa bihurtzen du etxea. "Fisikotik haratago doan etxe ideala irudikatzen du", azaldu du Tereza de Arruda erakusketaren komisarioak.

Atzera begiratzeko

Bigarren eta hirugarren aretoetan bildutakoak erakusketako artxibo emozionalak dira nolabait, artistak errepikatu baitu oso pieza pertsonalak direla. Azken 30 urteotan sortutako lanak bildu ditu bi areto horietan: pieza txikiak, marrazkiak, argazkiak eta performanceen bideoak. Bere ibilbidean adierazteko modua zabaltzeko eta esperimentatzeko beharra sentitu izan duela azaldu du, eta elementu bakoitzak bere historiaren zatiak erakusten dituela. "Sortzen dudan guztia gorputzetik sortzen da", nabarmendu du, eta ideia hori ukigarri bihurtu du lan horietan.

Instalazioak dira Shiotaren lanik ezagunenak. Hari gorri mataza handiekin osatutakoak dira haietako batzuk, eta halakoak ere bildu dituzte Bilboko erakusketan. Bi areto horietan, baina, ez dute instalaziorik jarri; koadroak eta argazkiak baliatu dituzte sortzailearen iraganeko lanak erakusteko. Eta hala, artistaren ibilbidearen atzera begirako itxura ere hartzen du erakusketak zati horretan.

Bigarren aretoan Becoming Painting bere lehen performancea ikusteko aukera dago. Lan horrek artistaren pintatzeko eta sortzeko moduan aldaketa ekarri zuela azaldu du De Arrudak, eta erakusketako txokorik pertsonalena horixe dela ere esan du komisarioak.

Kutsu intimista atzean utzita, Body and Soul instalazioarekin, zaratak eta mugimenduak hartzen dute azken aretoa. Shiotak beraren gorputzean dauden kezkak islatzen ditu obra horretan, komisarioak azaldu duenez. Hain zuzen, gorputza etxe den kontzeptua muturrera eramaten du artistak azken ataletan, arimak dituen hausturak gorpuzten baititu odolaren mugimenduak.

Erakusketaren aurkezpenean gorputzaren kontzeptua nagusitu da: gorputza, babesleku eta etxe gisa. "Nire oinek lurra ukitzen dute, baina nire gorputza airean dago", esan du artistak. Komisarioak eskuz egindako lanaren balioa ere azpimarratu du: "Hari bakoitza kontu handiz tenkatu dute Shiotaren eskuek".

my-house-is-your-house

My House is your House

Chiharu Shiota

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Maiatzaren 27tik
2025eko Irailaren 28ra


seven-whale-road

Seven Whale Road

Rindon Johnson

Cibrían (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Maiatzaren 02tik
2025eko Uztailaren 05era

iragankorra-ehuntzen

Iragankorra ehuntzen

María Cueto

Kubo Kutxa aretoa (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Ekainaren 20etik
2025eko Irailaren 28ra

laberinto

Laberinto

Juan Carlos Egillor

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Martxoaren 01etik
2025eko Irailaren 28ra

eliz-museoan

Eliz Museoan

Eka. 18 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Aurreko asteko artikuluan Haizea Barcenillak Erdi Aroko maisulanei buruz idatzi zuen. Kasualitatez, artikulua irakurri baino egun batzuk lehenago inork bisitatzen ez duen museo horietako bat bisitatu nuen. Bertan Erdi Arotik hasita gaur egunera arteko data duten artelan erlijiosoak gordetzen dira.

nora-gondat-saritu-dute-hau-diseinu-lehiaketaren-zortzigarren-edizioan

Nora Gondat saritu dute HAU. Diseinu Lehiaketaren zortzigarren edizioan

| 2025eko Ekainaren 13a

Ontzitegia izan da edizio honetan tradizioa eta garaikidetasuna ongien uztartzeagatik aukeratutako objektua eta gaurtik aurrera, San Telmo Museoko gastrokultura gunean, ikusgai izango dira epaimahaiak aukeratutako 8 proiektuak; tartean, Nora Gondaten "BATU" irabazlea.

erdi-aroko-maisulanak

Erdi Aroko maisulanak

Eka. 12 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Jesusek begi zabal handiz begiratzen digu, gazte eta bizarrik gabe. Zirkulu batean kokatuta dago eta horren kanpoan irudiak biderkatzen dira, beragandik mundua irradiatuko balitz bezala.

artium-museoak-josu-bilbaoren-h-erakusketa-aurkeztu-du

Artium Museoak Josu Bilbaoren 'h' erakusketa aurkeztu du

| 2025eko Ekainaren 12a

Erakusketa artistaren bi interes errepikakorren, espazioaren eta hizkuntzaren, inguruko hausnarketa da. Bilbaok museoko A2 aretoaren arkitekturan ere esku-hartu du. Erakusketa dela eta, Artium Museoak #Hitzak argitalpen-sailaren ale berri bat argitaratu du.

norberaren-erara

Norberaren erara

Eka. 11 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'HELEN FRANKENTHALER: araurik gabe margotzen' | Non: Guggenheim museoan, Bilbon. | Noiz arte: Irailaren 28ra arte.

erroma-bulegoan

Erroma Bulegoan

Eka. 05 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Susana Talayero artistak Erromako esperientzia ekarri du Bilboko Bulegoa z/b-ren egoitzara. 60ko hamarkadatik gaur egunera arte emakumezko artistek antolatutako erakusketen ikerketa bultzatzea da Material Voices izeneko programaren helburua. Testuinguru horretan aurkeztu du Susana Talayerok Un fondo blanco que nunca estuvo limpio (Inoiz garbi egon ez zen hondo zuria) izenburua daraman erakusketa.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.