artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Trump-ek esklabotzari buruzko ikuspegia kritikatu du AEBetako museoetan

AEBetako presidenteak deitoratu du Smithsonian museoek esklabotzaren alderdi negatiboak baino ez dituztela erakusten.

trump-ek-esklabotzari-buruzko-ikuspegia-kritikatu-du-aebetako-museoetan
Arg/ Rhododendrites.

| 6 Octobre 2025

Donald Trump presidenteak Smithsonian erakundeari egindako erasoek erakusten dute AEBetako historiaren bere ikuspegia inposatu nahi duela. Bere sare sozialean, Truth Social-en, Smithsonian "kontrolpetik kanpo" dagoela esan du, eta salatu du museoek, bere ustez, "esklabotza zein txarra izan zen" erakusten gehiegizko arreta jartzen dutela.

Eraso hau aurreko presidentetzaldian eskubide zibil jakin batzuen eta unibertsitateen aurka hartu zituen neurrien jarraipena da. Smithsonian-en kontra ere antzeko metodoak aplikatu nahi dituela dio, batez ere Palestina, transidentitatea, klima-aldaketa eta aniztasunarekin lotutako programak jomugan jarriz.

Horretarako, tonu negatiboko argudio bat erabiltzen du: "hitz egiten den guztia gure herrialdearen izugarrikeriez, esklabotzaren larritasunaz eta zapalduek zer lortu ez duten azaltzeaz da – ez da ezer esaten arrakastaz, distiraz, edo etorkizunaz."

Adierazpen horiek erreakzioak sortu dituzte museo eta unibertsitate munduan. Historialarien eta museoetako elkarteek salatu dute adierazpen horiek erabilera politikoa dutela helburu. Washington Post-en, Marjorie Schwarzer museo-adituak gogorarazi du "museoek ez dutela norabidea egun batetik bestera aldatzen, eta gutxiago Smithsonian bezalakoek." Beth English, Organization of American Historians-eko zuzendariak, dio "esklabotza, eskubide zibilak eta gure herrialdearen historiako beste alderdi batzuei buruzko frogatan oinarritutako erakusketak iragan komun baten azterketa direla, eta egungo administrazioak 'woke' gisa etiketatzen dituela, historia horren ulermenak gaur egungo estatubatuarrentzat zer esan nahi duen eztabaida publiko oro isilarazteko."

Kontraste nabarmena dago Trump-en lehen eta bigarren agintaldien artean; bigarrenean, bere politikek "woke" deritzotenaren aurkako jarrera gogortu dute. Norabide honek estrategia esplizituago baten parte dirudi, AEBen irudi idealizatu bat sustatzeko helburuz.

JdA ataritik itzulia.


korde-gabe

Korde gabe

Sky Hopinka

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Du 18 Septembre 2025
Au 18 Janvier 2026

4-x-4

4 x 4

Exposition collective

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 28 Novembre 2025
Au 08 Février 2026

hurbileko-paisaiak

Hurbileko paisaiak

Arabako Arte Ederren Museoa (Gasteiz, Araba)

Du 31 Octobre 2025
Au 12 Avril 2026

hivernies

Hivernies

Patrick Bogner

L'Angle (Hendaia, Lapurdi)

Du 21 Novembre 2025
Au 19 Décembre 2025

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 Déce. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 Déce. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 Déce. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

28 Nov. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

27 Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

27 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

27 Nov. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

25 Nov. | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'œuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).