artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Trump-ek esklabotzari buruzko ikuspegia kritikatu du AEBetako museoetan

AEBetako presidenteak deitoratu du Smithsonian museoek esklabotzaren alderdi negatiboak baino ez dituztela erakusten.

trump-ek-esklabotzari-buruzko-ikuspegia-kritikatu-du-aebetako-museoetan
Arg/ Rhododendrites.

| 6 de Octubre 2025

Donald Trump presidenteak Smithsonian erakundeari egindako erasoek erakusten dute AEBetako historiaren bere ikuspegia inposatu nahi duela. Bere sare sozialean, Truth Social-en, Smithsonian "kontrolpetik kanpo" dagoela esan du, eta salatu du museoek, bere ustez, "esklabotza zein txarra izan zen" erakusten gehiegizko arreta jartzen dutela.

Eraso hau aurreko presidentetzaldian eskubide zibil jakin batzuen eta unibertsitateen aurka hartu zituen neurrien jarraipena da. Smithsonian-en kontra ere antzeko metodoak aplikatu nahi dituela dio, batez ere Palestina, transidentitatea, klima-aldaketa eta aniztasunarekin lotutako programak jomugan jarriz.

Horretarako, tonu negatiboko argudio bat erabiltzen du: "hitz egiten den guztia gure herrialdearen izugarrikeriez, esklabotzaren larritasunaz eta zapalduek zer lortu ez duten azaltzeaz da – ez da ezer esaten arrakastaz, distiraz, edo etorkizunaz."

Adierazpen horiek erreakzioak sortu dituzte museo eta unibertsitate munduan. Historialarien eta museoetako elkarteek salatu dute adierazpen horiek erabilera politikoa dutela helburu. Washington Post-en, Marjorie Schwarzer museo-adituak gogorarazi du "museoek ez dutela norabidea egun batetik bestera aldatzen, eta gutxiago Smithsonian bezalakoek." Beth English, Organization of American Historians-eko zuzendariak, dio "esklabotza, eskubide zibilak eta gure herrialdearen historiako beste alderdi batzuei buruzko frogatan oinarritutako erakusketak iragan komun baten azterketa direla, eta egungo administrazioak 'woke' gisa etiketatzen dituela, historia horren ulermenak gaur egungo estatubatuarrentzat zer esan nahi duen eztabaida publiko oro isilarazteko."

Kontraste nabarmena dago Trump-en lehen eta bigarren agintaldien artean; bigarrenean, bere politikek "woke" deritzotenaren aurkako jarrera gogortu dute. Norabide honek estrategia esplizituago baten parte dirudi, AEBen irudi idealizatu bat sustatzeko helburuz.

JdA ataritik itzulia.


familia-loturak

Familia-loturak

Tina Barney

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 18 de Julio 2025
Al 02 de Noviembre 2025

mute-track

Mute Track

Bianca Hlywa

Atoi (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 20 de Septiembre 2025
Al 24 de Octubre 2025

tierra-quemada

Tierra quemada

Amaia Molinet

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 02 de Octubre 2025
Al 19 de Octubre 2025

fluxu-nafarroako-arte-garaikideko-zirkuituaren-bigarren-edizioa-aurkeztu-dute

FLUXU Nafarroako arte garaikideko zirkuituaren bigarren edizioa aurkeztu dute

06 de Oct. | Nafarroako kultura saila

Vianako Printzea Erakundea – Kultura Zuzendaritza Nagusiak antolatutako zirkuitua, joan den 2024an lehen aldiz egin zena, modu ibiltarian Nafarroako Foru Komunitatearen lurraldean barrena ibiliko da aurten ere bai, tokiko erakundeen eta tokiko hezkuntza- eta elkarte-sareko eragileen laguntzarekin.

esperientzia-katartikoak

Esperientzia katartikoak

02 de Oct. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'Arcoiris 82' | Non: Tabakaleran, Donostian. | Noiz arte: 2026ko urtarrilaren 6ra arte.

hiru-harridura

Hiru harridura

02 de Oct. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Harritu nauen gonbidapen bat jaso dut. Luxuzko gonbidapen bat, esango nuke. Liburuxka itxura du, bi erakusketatara joateko gonbidapena delako eta bi artelanen berri ematen duelako.

so-egiteko-eta-egoteko-artelanak

So egiteko eta egoteko artelanak

29 de Sept. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

Mikel Diez Alabak 'Denboraren uneak' erakusketa osatu du bere ibilbidean zehar egindako hainbat artelanekin. Donostiako Ekain arte galerian egongo da ikusgai urriaren 11ra arte.

kultura-prekarizatzen

Kultura prekarizatzen

28 de Sept. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Udako oporrak bukatu ondoren, atzeratuta dauzkagun proiektuak berriz ere abiatzeko unea iritsi da. Horietako bat artisten estatusa da edo kultur langileen baldintzak arautuko lituzkeen legearen proiektua.

artium-museoak-trama-programaren-bigarren-edizioa-aurkeztu-du

Artium museoak Trama programaren bigarren edizioa aurkeztu du

| 27 de Septiembre 2025

Programa honek mugimendudun irudia ikertzea xede du, artearen, filosofiaren eta literaturaren beste diziplina batzuekin uztarturik. Aurten, ekofeminismoak eta ingurumen-justizia landuko dira, proiekzioen, hitzaldien, performanceen eta zuzeneko musikaren bidez.

natura-ehunduz

Natura ehunduz

27 de Sept. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Maria Cueto. 'Iragankorra ehuntzen: testurak, errepikapena, geometria, zirkulartasuna' | Non: Kutxa Kubo aretoan, Donostian. | Noiz: Irailaren 28ra arte.

aita-pontekoak

Aita pontekoak

26 de Sept. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Laster amaituko den Helen Frankenthaleren erakusketa ikustera joan nintzenean, Guggenheim museoan, sorpresa bat hartu nuen.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).