artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Interbentzio tentsionatuak

Sahatsa Jauregi. 'Flux Cored' | Lekua: Gasteizko Artium museoa. | Noiz arte: Irailaren 3ra arte.

interbentzio-tentsionatuak
Sabaitik zintzilikatuta daude Artium museoan ikusgai dagoen erakusketako piezetako batzuk. ENDIKA PORTILLO / FOKU

17 de Mayo 2023 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Artiumera sartu, eta, eskaileretan behera eginik, ezkerraldeko espazioaren ezkerrean dagoen erakusketara gerturatu naiz. Erakusgai dauden bildumen artean, espazio txikiena hartzen duena da hau. Mostraren izena Flux Cored da, Sahatsa Jauregik konposatutako pieza eskultorikoak biltzen ditu, eta Artiumeko Testuinguruak bildumaren programaren barnean kokatzen da; museoaren bilduman sartu berri diren piezen saretzea bideratzeko helburua duena, hain zuzen.

Mostra espazio bakarrean ehuntzen da, eta horrek pieza guztien arteko elkarrizketa bideratzen du. Alabaina, piezen artean etenik ez dagoela sumatzen da nolabait. Eskulturek elkarrekiko dauzkaten lotura estetiko eta diskurtsiboak argiak izanik, eskulturak autonomoak izatea baino gehiago, osotasun bat bideratzen duen instalazio eskultorikoa dela esan genezake.

Bertara barneratzean, museoa desagertu, eta bestelako atmosfera batera naraman gune batean dagoela sentitu du nire gorputzak. Formen eta egituren arteko uztartzeei, irudiei edota gainazalei zuzendutako lege ez-idatziak berrantolatzen dituzten eskulturez osatzen baita espazioa. Hormen zuritasunarekin kontrastatzen dute egiturok, eta, era berean, kutsu industriala arnasten den nonbait kokatzen gaituzte, pieza gehienak altzairuzko xaflaz edota hodiz egituratzen baitira.

Dena dela, Sahatsa Jauregik ehundutako konposizioak ez dira horretara mugatzen, altzairuak helarazi zezakeen hoztasuna urratzen duten interbentzioek osatzen baitituzte eskulturak. Espazioarekin kontaktua dugun lehenengo momentuan ohartzen gara horretaz: manikien buruak, lupak, kristalezko lurrin pote bat, tangak, lumak, plastikozko frutak...

Ildo horretan, interesgarria dira oso piezen instalazioek sortzen dituzten erritmoak, nolabait ere harmonia urratzen baitute. Eta, urratze horretan, instalaziook gorantz edo beherantz, atzerantz edo aurrerantz begiratzera eramango gaituzte. Halaber, horrek eramaten nau pentsatzera gure gorputzak baduela bere lekua eskulturen artean: hutsunez hutsune, instalazioaren atalak aztertzen ditugu, eta, horren bitartez, koreografia anitz gauzatzen dira.

Instalazioaren atal batzuei sabaiak heltzen die, baina badira lurraren eta sabaiaren sustengu izateko keinua egiten dutenak ere. Horren eredu da Perfume izenekoa, altzairuzko hodiek eta objektu gardenek konposatzen dutena, hain zuzen. Kontrasteak sortzen dira lurrinezko potearen, lupa gardenen forma organiko bezain gardenen eta hodi zurrun eta beltzen artean.

Bada, eskulturak aztertzen ditugun heinean, euskarrien arteko tentsioak sumatuko ditugu. Uztartzeak sortzen baitira artistak berak egituratutako piezei egindako interbentzioen bitartez. Alegia, interbentzioek zentzu bat inskribatzen dute artelanetan, eta, horrela, bide berriak irekitzen dizkiote ikusten dugun horrek helarazten digunari.

Halaber, interbentzio materialez gain, espazio batean gauzatutako esku hartze ohien oihartzunak dira Izarrak eta Jone, Leire, Hodei, Nora eta Ni piezak. Gorputzen presentziak antzematen baitira haietan. Era berean, eskulturak, nonbait, gorputz horiek behin izandako keinuen errepikapenak edota kristaltzeak dira. Halatan, gorputzen presentziek ez dute mugarik, esan bezala, haien oihartzunak bertan daudelako. Momentuz momentu eskulturak aztertzen ditugun heinean, oihartzunak eraldatu egin daitezke, eta, horiez baino gehiago, itzalei buruz hitz egin genezakeela ondorioztatu dezakegu, edota gorputz horien keinuen argazki ilunez ere bai.

Bada, argazkiok, konposatzen dituzten beste objektuekin batera ulertzen ditugunean, argazki izateari uzten diote. Orduan, haien dimentsio eskultorikoak hartzen gaitu. Egunerokotasuneko keinuak egunerokotasuneko objektuekin ehuntzen dira, eta sinbiosi horretan ohikoak ez diren irudiak sortzen dira. Baina, aldi berean, inguratzen gaituenaren irakurketa estetikoen gatazkan kokatzen gaitu artistak. Interbentzioz interbentzio, geure begiradak hartzen dituen objektuen tentsioari eutsiz.


artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Una exposición sobre Arteleku a través del archivo

Artium (Gasteiz, Araba)

Desde el 04 de Julio 2025
Al 11 de Enero 2026

etorkizun-ezeztatua

Etorkizun ezeztatua

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 01 de Octubre 2025
Al 11 de Enero 2026

hurbileko-paisaiak

Hurbileko paisaiak

Arabako Arte Ederren Museoa (Gasteiz, Araba)

Desde el 31 de Octubre 2025
Al 12 de Abril 2026

la-grieta

La Grieta

Exposición colectiva

Marra Gunea (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 04 de Octubre 2025
Al 29 de Noviembre 2025

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 11 de Septiembre 2025
Al 25 de Enero 2026

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

16 de Nov. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

14 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

14 de Nov. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

12 de Nov. | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

07 de Nov. | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).