artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Gorputz izateko formak

'KOSMETAI' | Egilea: Hodei Herreros. | Non: Montehermoso kulturgunea, Gasteiz. | Noiz arte: Maiatzaren 19ra arte.

gorputz-izateko-formak
Hodei Herrerosen erakusketa Montehermoson. Arg/ ENDIKA PORTILLO - FOKU

3 de Mayo 2024 | Elena Olave [BERRIA.eus]

Antzinako Grezian, kosmetai-ak ziren edertzearen tekhnea garatzeko arduradunak, ordena eta edertasun publikoaren zaindariak. Haietako batzuek greziar gimnasioak atondu eta bertaratutakoak garbitu eta perfumatzeko ardura zuten;beste batzuek, ordea, tenplu eta eskultura publikoak zaintzekoa eta koloreztatzekoa. Hala, gaur egungo kosmetika kosmeo greziar berbatik datorren hitza da, edertzeari erreferentzia egiten diona. Halaber, kosmeokosmos hitzarekin lotzen da, erro greko berarekin, unibertsoaren ordena egokiari eta formen orekari lotzen zaiena. Gorputzen edertzearen eta formen zaintzaren eta higienearen ulerkera arkaiko hori da Herrerosek berreskuratu duena Kosmetai izenburupean antolatutako mostran.

Montehermoso kulturguneko Jovellanos areto kubikoan aurkituko ditugu oso era harmoniatsuan antolatuta Herrerosen eskultura lanak, zeinak azken urteetan artistak egindako bidearen adibide diren. Lehenengo ikustaldian, espazioa bitan banatzen delako sentsazioa izan dezakegu, batez erealbo bateko zein besteko egur piezen tonuen arteko kontrasteei erreparatzen badiegu. Horrekin batera, deigarria da paretan eta lurrean kokatutako piezen arteko elkarrizketa, zeinak areto osoan zehar hedatzen diren bertikalki zein horizontalki. Halaber, mostrak nahiko giro etxekoia iradokitzen du, hein handi batean argiztapen epelagatik eta eskultura piezen izaeragatik. Izan ere, azken horiek arkitektura elementu zein dekorazio formetatik hain gertu kokatzen dira, ezen, ezinbestean, erakusketa aretoari espazio domestiko kutsua eskaintzen dioten.

Espazio txikira sartu bezain pronto, formen ingeraden nagusitasunaz jabetuko gara, bolumetria nagusia lautasuna izaki. Halatan, lautasuna, edo, zehatzago, lautasunetik formak, figurak eta eskulturak garatzeko nahi berezia da pieza ia gehienek partekatzen duten ezaugarria. Ezkerraldeko hainbat eskulturatan coquette estetika gogorarazten diguten begizta arrosa argiak ikusiko ditugu, egurraren edo kartoiaren moduko materialetan txirikordatuta, kontrastea sortu eta apaingarri zein egiturazko elementu gisa funtzionatzen dutenak.

Halaber, ezkerraldeko pareta zurian ikusiko dugun eskultura pieza bakarra Gestos para 1 besito seriea izango da, zeinetan kokapenaren arabera forma bat edo beste antzemango dugun. Bestalde, egurrezko hiru tenplete ikusiko ditugu, aretoko pilare zurien arabera egokituta. Horiek arretaz inguratzea ezinbesteko mugimendua izango da, bisitariak tenplete bakoitzak gordetzen dituen elementu ornamentalak ikusi nahi baldin baditu.

Aretoaren eskumaldean, egurrezko oinarria duen beirazko mahai bat topatuko dugu, horren gainean zeramikazko kopa bat eta oinarriaren alboan makillajea aurpegitik sakabanatzeko arrautza formako esponja erabiliak. Bestalde, mahaiaren aurreko paretan egurrezko bi pieza egongo dira, makillajez leundutako azalerekin.

Azalaren lanketa garaikidearekin eta apaintzearekin lotutako elementuak ez ditugu soilik bi konposizio horietan topatuko. Izan ere, Herrerosek baliatzen dituen materialetako askok dermisaren zaintzarekin eta gorputzaren modelatzearekin harreman zuzena dute (xaboia, olio naturalak, depilaziorako argizaria edo buztina), zeinakfemeninotasunaren iruditeriazehatz batekin ere lotu daitezkeen.

Ingerada formaren eta materiaren arteko muga bada, azala gorputzaren eta munduaren arteko mugatzat ere uler dezakegu. Zentzu horretan, giza azalaren lanketa era zuzenean lotzen da piezen azaleraren lanketarekin. Harreman hau nahiko modu agerikoan ikus dezakegu Kosmeo piezan. Pieza hori lurreko zati bat estaltzen duen egur xafladun konposizioa da eta skincare-a egiteko maskaren formak gogorarazten dizkiguten aurpegi forma hustuak agertzen ditu xafla ertzetan.

Orain dela urtebete ikusi nituen lehengo aldiz Herrerosen bionboak eta beste lan batzuk Bilboko Rekalde aretoan. Une hartan, Herrerosen pieza fin eta leunki landuak iruditeria oso pertsonal baten emaitza iruditu zitzaizkidan, eta estetikoki bereizgarriak ere bai. Mostra honetan, artista gai izan da azalezkotasunaren konnotazioari buelta emateko, lautasuna, azalaedo edertasuna bestelako balio batzuekin betez eta gorputzak eraikitzeko forma eta konposizio berriak proposatuz.

Herrerosek bere mundus edo bitxi-kutxa erakusketa espazioan zabaldu eta eskaini digu, eta iruditzen zait gordailu horretako material, forma eta ideiak lantzen eta zaintzen jarraitu beharreko arkitektura puskak direla, batez eregorputz izateko beste modu batzuk irudikatze aldera.


irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 11 de Septiembre 2025
Al 25 de Enero 2026

norbert-schwontkowski

Norbert Schwontkowski

Champ Lacombe galeria (Biarritz, Lapurdi)

Desde el 14 de Junio 2025
Al 02 de Septiembre 2025

argia-aztarnan

Argia aztarnan

Koldobika Jauregi

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 06 de Mayo 2025
Al 13 de Junio 2025

izatea-nonbait-lantatu

Izatea nonbait lantatü

Calypso Debrot, Alain Guiraudie

Artetxe (Atharratze-Sorholüze, Zuberoa)

Desde el 12 de Abril 2025
Al 21 de Junio 2025

krisiaren-aurrean-saretzea

Krisiaren aurrean, saretzea

15 de My | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Garai nahasiak bizi ditugu. Egun batean, Trumpen muga-zergak igoko dituen iragarpenak esnatzen gaitu; bestean, Bridgestonek 300 pertsona kaleratuko dituen ezustekoa da begiak irekitzen dizkiguna; eta hurrengoan Pedro Sanchezek loa kentzen digu, Madrilgo tribuna batetik aurrekontu militarra 10.000 milioi euro igoko duela botaz. Inork ez daki zer datorkigun zehazki gainera, baina itxura onik ez du.

begirada-kritikoa-eraikiz

Begirada kritikoa eraikiz

15 de My | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'monstrorum historia' | Artista: Joan Fontcuberta. | Non: Kutxa Fundazioa Artegunea, Donostian. | Noiz arte: Ekainaren 29ra arte.

sineran

Sineran

08 de My | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Pazko asteko opor egunak baliatu ditut aspalditik begiz joak nituen toki batzuk bisitatzeko. Ez daude modako ibilbide turistikoetan, eta, horregatik, lasaiak izaten dira. Horietako bat Kataluniako Arenys de Mar da.

hanami-edo-loreak-ikusi

Hanami edo "loreak ikusi"

08 de My | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Loreen historia politikoa: AIHEN-BELAR UDABERRIA' | Artistak: Jeleton. | Non: La Taller, Bilbo. | Noiz arte: ekainaren 6ra arte.

arte-ederren-bilboko-museoak-bbk-vi-artearen-ibilbidea-2025-aurkeztu-du

Arte Ederren Bilboko museoak BBK VI. Artearen Ibilbidea 2025 aurkeztu du

| 7 de Mayo 2025

Seigarren edizio honetan, Historiak leloak hainbat artistaren eta hainbat garai eta teknikatako 38 lanen aukeraketa bideratu du –pintura, collagea, akuarela, eskultura, kartela, argazkigintza eta bideoa–, eta José Luis Merino Gorospe museoko Antzinako Arteko kontserbadorea izan da komisarioa.

uharte-zentroak-ekoiztu-2025-ii-rako-6-artista-aukeratu-ditu

Uharte Zentroak Ekoiztu 2025.II-rako 6 artista aukeratu ditu

| 6 de Mayo 2025

Jorge Sevillano Sola, Maria Hidalgo, Sofía Mendiondo, David Mutiloa, Araitz Urbeltz eta Clara Aguilar dira ebaluazio-batzordeak onetsi dituzten artistak. Uharte Zentroko Ekoiztu 2025.II deialdiak egonaldi eta baliabide programaren osagarri diren praktika artistikoen garapena bultzatzeko helburua du.

inaki-olazabal-eskultorea-hil-da

Iñaki Olazabal eskultorea hil da

06 de My | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Batez ere zinka erabili zuen artelanak sortzeko. Euskal Herriko hainbat udalerritan ikus daitezke haren obrak.

arte-globala

Arte globala

05 de My | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Dario I.ak, Persiako enperadoreak, Susa hiriburuan eraiki berri zuen palazioaren paretetan material guztien jatorria idaztea agindu zuen K.a. V. mendean, egungo produktuen etiketek baino informazio dezente gehiago utziz etorkizunerako.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).