artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Gorputz izateko formak

'KOSMETAI' | Egilea: Hodei Herreros. | Non: Montehermoso kulturgunea, Gasteiz. | Noiz arte: Maiatzaren 19ra arte.

gorputz-izateko-formak
Hodei Herrerosen erakusketa Montehermoson. Arg/ ENDIKA PORTILLO - FOKU

3 Mai 2024 | Elena Olave [BERRIA.eus]

Antzinako Grezian, kosmetai-ak ziren edertzearen tekhnea garatzeko arduradunak, ordena eta edertasun publikoaren zaindariak. Haietako batzuek greziar gimnasioak atondu eta bertaratutakoak garbitu eta perfumatzeko ardura zuten;beste batzuek, ordea, tenplu eta eskultura publikoak zaintzekoa eta koloreztatzekoa. Hala, gaur egungo kosmetika kosmeo greziar berbatik datorren hitza da, edertzeari erreferentzia egiten diona. Halaber, kosmeokosmos hitzarekin lotzen da, erro greko berarekin, unibertsoaren ordena egokiari eta formen orekari lotzen zaiena. Gorputzen edertzearen eta formen zaintzaren eta higienearen ulerkera arkaiko hori da Herrerosek berreskuratu duena Kosmetai izenburupean antolatutako mostran.

Montehermoso kulturguneko Jovellanos areto kubikoan aurkituko ditugu oso era harmoniatsuan antolatuta Herrerosen eskultura lanak, zeinak azken urteetan artistak egindako bidearen adibide diren. Lehenengo ikustaldian, espazioa bitan banatzen delako sentsazioa izan dezakegu, batez erealbo bateko zein besteko egur piezen tonuen arteko kontrasteei erreparatzen badiegu. Horrekin batera, deigarria da paretan eta lurrean kokatutako piezen arteko elkarrizketa, zeinak areto osoan zehar hedatzen diren bertikalki zein horizontalki. Halaber, mostrak nahiko giro etxekoia iradokitzen du, hein handi batean argiztapen epelagatik eta eskultura piezen izaeragatik. Izan ere, azken horiek arkitektura elementu zein dekorazio formetatik hain gertu kokatzen dira, ezen, ezinbestean, erakusketa aretoari espazio domestiko kutsua eskaintzen dioten.

Espazio txikira sartu bezain pronto, formen ingeraden nagusitasunaz jabetuko gara, bolumetria nagusia lautasuna izaki. Halatan, lautasuna, edo, zehatzago, lautasunetik formak, figurak eta eskulturak garatzeko nahi berezia da pieza ia gehienek partekatzen duten ezaugarria. Ezkerraldeko hainbat eskulturatan coquette estetika gogorarazten diguten begizta arrosa argiak ikusiko ditugu, egurraren edo kartoiaren moduko materialetan txirikordatuta, kontrastea sortu eta apaingarri zein egiturazko elementu gisa funtzionatzen dutenak.

Halaber, ezkerraldeko pareta zurian ikusiko dugun eskultura pieza bakarra Gestos para 1 besito seriea izango da, zeinetan kokapenaren arabera forma bat edo beste antzemango dugun. Bestalde, egurrezko hiru tenplete ikusiko ditugu, aretoko pilare zurien arabera egokituta. Horiek arretaz inguratzea ezinbesteko mugimendua izango da, bisitariak tenplete bakoitzak gordetzen dituen elementu ornamentalak ikusi nahi baldin baditu.

Aretoaren eskumaldean, egurrezko oinarria duen beirazko mahai bat topatuko dugu, horren gainean zeramikazko kopa bat eta oinarriaren alboan makillajea aurpegitik sakabanatzeko arrautza formako esponja erabiliak. Bestalde, mahaiaren aurreko paretan egurrezko bi pieza egongo dira, makillajez leundutako azalerekin.

Azalaren lanketa garaikidearekin eta apaintzearekin lotutako elementuak ez ditugu soilik bi konposizio horietan topatuko. Izan ere, Herrerosek baliatzen dituen materialetako askok dermisaren zaintzarekin eta gorputzaren modelatzearekin harreman zuzena dute (xaboia, olio naturalak, depilaziorako argizaria edo buztina), zeinakfemeninotasunaren iruditeriazehatz batekin ere lotu daitezkeen.

Ingerada formaren eta materiaren arteko muga bada, azala gorputzaren eta munduaren arteko mugatzat ere uler dezakegu. Zentzu horretan, giza azalaren lanketa era zuzenean lotzen da piezen azaleraren lanketarekin. Harreman hau nahiko modu agerikoan ikus dezakegu Kosmeo piezan. Pieza hori lurreko zati bat estaltzen duen egur xafladun konposizioa da eta skincare-a egiteko maskaren formak gogorarazten dizkiguten aurpegi forma hustuak agertzen ditu xafla ertzetan.

Orain dela urtebete ikusi nituen lehengo aldiz Herrerosen bionboak eta beste lan batzuk Bilboko Rekalde aretoan. Une hartan, Herrerosen pieza fin eta leunki landuak iruditeria oso pertsonal baten emaitza iruditu zitzaizkidan, eta estetikoki bereizgarriak ere bai. Mostra honetan, artista gai izan da azalezkotasunaren konnotazioari buelta emateko, lautasuna, azalaedo edertasuna bestelako balio batzuekin betez eta gorputzak eraikitzeko forma eta konposizio berriak proposatuz.

Herrerosek bere mundus edo bitxi-kutxa erakusketa espazioan zabaldu eta eskaini digu, eta iruditzen zait gordailu horretako material, forma eta ideiak lantzen eta zaintzen jarraitu beharreko arkitektura puskak direla, batez eregorputz izateko beste modu batzuk irudikatze aldera.


situ-akzioak

Situ-akzioak

Anna Irina Russell

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

Du 10 Avril 2025
Au 27 Juillet 2025

argi-itzalak

Argi Itzalak

Jose Ramon Anda

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

Du 17 Mai 2024
Au 23 Mars 2025

formatutik-kanpo

Formatutik kanpo

Exposition collective

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 31 Janvier 2025
Au 04 Mai 2025

emakumea-ijitoa-eta-margolari-abangoardista-frankismoan

Emakumea, ijitoa eta margolari abangoardista frankismoan

10 Fév. | Garbiñe Ubeda [BERRIA.eus]

Mari Paz Jimenezek euskal artearen historian merezi duen tokia aldarrikatzea du helburu 'Misterioa argitzea' haren atzera begirako erakusketak. Abstrakzioaren aitzindari eta margolari informalista izan zen, besteak beste.

gonbita

Gonbita

06 Fév. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Ziur nago ez dakizula, baina aurten Maria Paz Jimenezen urteurrena ospatuko dugu. Orain 50 urte, diktadorearen urte berean, hil zen frankismo garaiko euskal pintorerik garrantzitsuena.

agerikoegi

Agerikoegi

06 Fév. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'Metralla zauriak' | Artista: Veronica Domingo-Alonso. | Noiz: 2025eko urtarrilaren 24tik 2025eko martxoaren 16ra arte. | Non: Montehermoso, Gasteiz.

gasteizko-amarika-erakusketa-aretoa-itxiko-dute

Gasteizko Amarika erakusketa aretoa itxiko dute

30 Janv. | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak jakinarazi du "gogoeta sakon" baten ondorioz hartu duela erabakia. Aurrerantzean, ekintzailetza eta berrikuntza zentro bilakatuko dute.

bidezidorrak

Bidezidorrak

30 Janv. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'EGITURAZKO POBREZIA' | Artistak: Ariana Rac, Itxaso Diaz, Itzal Garcia, Gezus Ramirez, Txaro Arrazola, Lucia Jaio, Zaloa Ipiña eta Zirikar. | Non: Monehermoso kulturgunean, Gasteizen. | Noiz arte: otsailaren 2ra arte.

labea-aretoa-arte-instalazioen-nazioarteko-i-lehiaketa

"Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa

| 29 Janvier 2025

AEDAS Homesek "Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa jarri du abian. Lehiaketaren ardatz nagusia hiriko Ziudadela ezagutarazi eta zabaltzen laguntzea da, Ziudadelako Labea Aretoa zehazki, arte garaikidea eta esperimentala sustatzearekin bat.

erakusketa-aretoak

Erakusketa aretoak

29 Janv. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Bilboko Rekalde aretoak bere ateak zabaldu ditu berrikuntza lan handiak egin ondoren. Beste garai eta testuinguru batean zabaldutako arte aretoak (Guggenheim museoaren garaia baino lehen) norabide eta helburu ezberdinak izan ditu azken 30 urteotan.

rekalde-aretoak-datorren-astelehenean-zabalduko-ditu-ateak-berriro

Rekalde aretoak datorren astelehenean zabalduko ditu ateak berriro

24 Janv. | Beñat Mujika Telleria [BERRIA.eus]

Berritze lanen ondorioz, hainbat hilabetez egon da itxita Bilboko gune artistikoa, eta sarrera berria izango du hemendik aurrera, Iparragirre kalean. Inaugurazioa dela eta, hamabi eguneko programazio berezia antolatu dute.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).