artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Ilustrazioekin jolasean, Donostiako Santa Teresa komentuan

Irene Irureta, Maite Caballero, Ane Arzelus, Arrate Rodriguez eta Sandra Garaioaren ilustrazioak bildu dituzte 'Gutxi esan, asko jolastu' erakusketan. Donostiako Santa Teresa komentuan jarri dituzte lanak, eta irailaren 8ra arte egongo dira ikusgai.

ilustrazioekin-jolasean-donostiako-santa-teresa-komentuan
'Gutxi esan, asko jokatu' erakusketa, Donostiako Santa Teresa komentuan. GORKA RUBIO / FOKU

22 de Agosto 2024 | Aingeru Odriozola Beitia [BERRIA.eus]

Adineko bi lesbianaren limoiondo bat, munstro "naifak", kateatutako edertasun anitz... Donostiako Santa Teresa komentuko Ataria gunean sartu, eta askotariko formaz eta kolorez betetzen hasten dira ikuslearen begiak. Ez da hitzik kasik, ordea; ezpada irudiak: zehatzago, ilustrazioak. Jolas egiteko gonbita egiten duten obrak dira. Ilustrazioaren kategorianiaz Egile saria jaso zuten bost artista plastikoren lanak aurkeztu dituzteGutxi esan, asko jolastu erakusketan. Irene Irureta, Maite Caballero, Ane Arzelus, Arrate Rodriguez eta Sandra Garaioak jarri dituzte euren lanak ikusgai, eta irailaren 8ra arte bisitatu ahalko dira.

Beren proiektuetan —argitalpenak, produkzio grafikoa eta marrazkiak— aniztasunari, zaintzari, gorputzaren bidez nortasuna eraikitzeari zein norberaren unibertsoari leiho bat irekitzen diote erakusketako bost artista protagonistek. Egile(ak) zikloaren bigarren eta azken erakusketa da ireki berri dutena —lehena, Bidegurutzeak izenekoa, uztailean egin zen—, eta helburu bikoitza du: batetik, ikusgarritasuna ematea sarituak izan diren artistei; eta, bestetik, Santa Teresa komentuan espazio bat eskaintzea artearen eta sorkuntzaren alorrari.

Feminismoa ardatz, erakusketak ilustratzaileen prekaritatea azaleratzea ere badu xede. "Artistei azken emaitzagatik ordaintzen zaie, baina erdibideko sormen prozesuagatik ez", azaldu du Ainara Martin erakusketaren komisarioak. Horregatik, artista bakoitzaren obren alboan, lana burutzeko sortu dituzten bozetoak jarri dituzte. Ilustratzaileen %80 emakumeak direla nabarmendu du Martinek.

Jolasa da bost obrak lotzen dituen haria. Ane Arzelusen Irudiztegia lanean, esaterako,pala forma duen filtro gorria begietan jarri eta ilustrazioaren aurrean parez pare ipiniz gero, gaur egungo euskarazko hitzen arrasto historikoak azalduko zaizkio ikusleari. "Nire proiektuak, dibertsitatea eta feminismoa hizkuntzan barneratzeko helburuarekin, euskararekiko hausnarketa bat proposatzen du: gure hizkuntza inklusiboa da?", dio egileak.

Jolasa da, Ainara Martinen hitzetan, "garena eta ez garena izateko, geure buruari begiratu,eta prestatu eta deformatzeko daukagun ispilua". Ziurtatu du, horri esker,ikuslea beste modu batera hurbildu ahal izango delaartista bakoitzak proposatzen duen ideiara.

Arrate Rodriguezek, Erretratu katea lanarekin, kateatutako pertsonen ilustrazioen eta erretratuen sekuentzia bat osatu du. Artistak adierazi nahi du komunikazioa amaitu gabeko jolasa dela, eta ikusle bakoitzak zerbait desberdina hautemango duela erretratu bakoitzarekin. Hamabi deskribapen jarri ditu Rodriguezek lanekin batera, eta ikusleak lotu beharko ditu horiek erretratu bakoitzarekin.

Hala, interaktibitatearen bidez, jendeak hausnartzeanahi dute. Obra "naifak" diren arren, helarazi nahi duten mezua "gogorra eta sakona" dela uste du Martinek. Garaioaren "munstro naifek", adibidez, lehen begi kolpean munstroak soilik diruditen arren, gorputz barneko beldurrak irudikatzen dituzte, besteak beste. Lan introspektibo hori marrazki eta buztinezko eskulturekin aurkeztu du. Jendeak barruan daramatzan munstro txikiei forma, kolorea eta dimentsioa ematera gonbidatzen du jendea.

Lan instropektiboa da Caballeroren Goiari eusteko obra ere. "Ideien mundua eta ideiak gure barnean nola sartzen diren irudikatu nahi izan dut; eta mugimenduaren bidez ideia horien harira gure barnean izaten ditugun gatazkak ordezkatu", argitu du.

Limoiondoa

Limoiondo bat bizi zikloaren metafora gisa; zuhaitz hori soilik geratu baitzen zutik bikote ziren adineko bi andre lesbiana, Maritxu eta Katalin, etxegabetu zituztenean. Helduaroa eta bi emakumeen arteko laguntza, zaintza eta maitasuna aztertzen ditu Irene Iruretak Dardarak obran. Emakumeen zahartzaroa eta emakumeen arteko amodioa jarri ditu jomugan. Artistak azalpen hau eman du aurkeztutako lanari buruz: "Nola imitatzen ditugun haurtzaroan, jolas sinbolikoen bidez, berriz pentsatu beharko liratekeen zainketa ereduak".

Egile saria 2021ean sortu zen, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Departamentuaren ekimenez, Gipuzkoako lurraldean arteak eta kultura gizarte eraldaketarako eragile gisa bultzatzeko, sormen prozesuak bultzatzeko eta talentu artistikoa sustatzeko.


irudiari-aurre-egitea

Irudiari aurre egitea

Chantal Akerman

Artium (Gasteiz, Araba)

Desde el 30 de Mayo 2025
Al 19 de Octubre 2025

wild-rose

Wild Rose

Gabrielle Duplantier

Sakana (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 13 de Junio 2025
Al 01 de Agosto 2025

eliz-museoan

Eliz Museoan

18 de Jun. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Aurreko asteko artikuluan Haizea Barcenillak Erdi Aroko maisulanei buruz idatzi zuen. Kasualitatez, artikulua irakurri baino egun batzuk lehenago inork bisitatzen ez duen museo horietako bat bisitatu nuen. Bertan Erdi Arotik hasita gaur egunera arteko data duten artelan erlijiosoak gordetzen dira.

nora-gondat-saritu-dute-hau-diseinu-lehiaketaren-zortzigarren-edizioan

Nora Gondat saritu dute HAU. Diseinu Lehiaketaren zortzigarren edizioan

| 13 de Junio 2025

Ontzitegia izan da edizio honetan tradizioa eta garaikidetasuna ongien uztartzeagatik aukeratutako objektua eta gaurtik aurrera, San Telmo Museoko gastrokultura gunean, ikusgai izango dira epaimahaiak aukeratutako 8 proiektuak; tartean, Nora Gondaten "BATU" irabazlea.

erdi-aroko-maisulanak

Erdi Aroko maisulanak

12 de Jun. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Jesusek begi zabal handiz begiratzen digu, gazte eta bizarrik gabe. Zirkulu batean kokatuta dago eta horren kanpoan irudiak biderkatzen dira, beragandik mundua irradiatuko balitz bezala.

artium-museoak-josu-bilbaoren-h-erakusketa-aurkeztu-du

Artium Museoak Josu Bilbaoren 'h' erakusketa aurkeztu du

| 12 de Junio 2025

Erakusketa artistaren bi interes errepikakorren, espazioaren eta hizkuntzaren, inguruko hausnarketa da. Bilbaok museoko A2 aretoaren arkitekturan ere esku-hartu du. Erakusketa dela eta, Artium Museoak #Hitzak argitalpen-sailaren ale berri bat argitaratu du.

norberaren-erara

Norberaren erara

11 de Jun. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'HELEN FRANKENTHALER: araurik gabe margotzen' | Non: Guggenheim museoan, Bilbon. | Noiz arte: Irailaren 28ra arte.

erroma-bulegoan

Erroma Bulegoan

05 de Jun. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Susana Talayero artistak Erromako esperientzia ekarri du Bilboko Bulegoa z/b-ren egoitzara. 60ko hamarkadatik gaur egunera arte emakumezko artistek antolatutako erakusketen ikerketa bultzatzea da Material Voices izeneko programaren helburua. Testuinguru horretan aurkeztu du Susana Talayerok Un fondo blanco que nunca estuvo limpio (Inoiz garbi egon ez zen hondo zuria) izenburua daraman erakusketa.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).