artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Ilustrazioekin jolasean, Donostiako Santa Teresa komentuan

Irene Irureta, Maite Caballero, Ane Arzelus, Arrate Rodriguez eta Sandra Garaioaren ilustrazioak bildu dituzte 'Gutxi esan, asko jolastu' erakusketan. Donostiako Santa Teresa komentuan jarri dituzte lanak, eta irailaren 8ra arte egongo dira ikusgai.

ilustrazioekin-jolasean-donostiako-santa-teresa-komentuan
'Gutxi esan, asko jokatu' erakusketa, Donostiako Santa Teresa komentuan. GORKA RUBIO / FOKU

2024ko Agorrilaren 22a | Aingeru Odriozola Beitia [BERRIA.eus]

Adineko bi lesbianaren limoiondo bat, munstro "naifak", kateatutako edertasun anitz... Donostiako Santa Teresa komentuko Ataria gunean sartu, eta askotariko formaz eta kolorez betetzen hasten dira ikuslearen begiak. Ez da hitzik kasik, ordea; ezpada irudiak: zehatzago, ilustrazioak. Jolas egiteko gonbita egiten duten obrak dira. Ilustrazioaren kategorianiaz Egile saria jaso zuten bost artista plastikoren lanak aurkeztu dituzteGutxi esan, asko jolastu erakusketan. Irene Irureta, Maite Caballero, Ane Arzelus, Arrate Rodriguez eta Sandra Garaioak jarri dituzte euren lanak ikusgai, eta irailaren 8ra arte bisitatu ahalko dira.

Beren proiektuetan —argitalpenak, produkzio grafikoa eta marrazkiak— aniztasunari, zaintzari, gorputzaren bidez nortasuna eraikitzeari zein norberaren unibertsoari leiho bat irekitzen diote erakusketako bost artista protagonistek. Egile(ak) zikloaren bigarren eta azken erakusketa da ireki berri dutena —lehena, Bidegurutzeak izenekoa, uztailean egin zen—, eta helburu bikoitza du: batetik, ikusgarritasuna ematea sarituak izan diren artistei; eta, bestetik, Santa Teresa komentuan espazio bat eskaintzea artearen eta sorkuntzaren alorrari.

Feminismoa ardatz, erakusketak ilustratzaileen prekaritatea azaleratzea ere badu xede. "Artistei azken emaitzagatik ordaintzen zaie, baina erdibideko sormen prozesuagatik ez", azaldu du Ainara Martin erakusketaren komisarioak. Horregatik, artista bakoitzaren obren alboan, lana burutzeko sortu dituzten bozetoak jarri dituzte. Ilustratzaileen %80 emakumeak direla nabarmendu du Martinek.

Jolasa da bost obrak lotzen dituen haria. Ane Arzelusen Irudiztegia lanean, esaterako,pala forma duen filtro gorria begietan jarri eta ilustrazioaren aurrean parez pare ipiniz gero, gaur egungo euskarazko hitzen arrasto historikoak azalduko zaizkio ikusleari. "Nire proiektuak, dibertsitatea eta feminismoa hizkuntzan barneratzeko helburuarekin, euskararekiko hausnarketa bat proposatzen du: gure hizkuntza inklusiboa da?", dio egileak.

Jolasa da, Ainara Martinen hitzetan, "garena eta ez garena izateko, geure buruari begiratu,eta prestatu eta deformatzeko daukagun ispilua". Ziurtatu du, horri esker,ikuslea beste modu batera hurbildu ahal izango delaartista bakoitzak proposatzen duen ideiara.

Arrate Rodriguezek, Erretratu katea lanarekin, kateatutako pertsonen ilustrazioen eta erretratuen sekuentzia bat osatu du. Artistak adierazi nahi du komunikazioa amaitu gabeko jolasa dela, eta ikusle bakoitzak zerbait desberdina hautemango duela erretratu bakoitzarekin. Hamabi deskribapen jarri ditu Rodriguezek lanekin batera, eta ikusleak lotu beharko ditu horiek erretratu bakoitzarekin.

Hala, interaktibitatearen bidez, jendeak hausnartzeanahi dute. Obra "naifak" diren arren, helarazi nahi duten mezua "gogorra eta sakona" dela uste du Martinek. Garaioaren "munstro naifek", adibidez, lehen begi kolpean munstroak soilik diruditen arren, gorputz barneko beldurrak irudikatzen dituzte, besteak beste. Lan introspektibo hori marrazki eta buztinezko eskulturekin aurkeztu du. Jendeak barruan daramatzan munstro txikiei forma, kolorea eta dimentsioa ematera gonbidatzen du jendea.

Lan instropektiboa da Caballeroren Goiari eusteko obra ere. "Ideien mundua eta ideiak gure barnean nola sartzen diren irudikatu nahi izan dut; eta mugimenduaren bidez ideia horien harira gure barnean izaten ditugun gatazkak ordezkatu", argitu du.

Limoiondoa

Limoiondo bat bizi zikloaren metafora gisa; zuhaitz hori soilik geratu baitzen zutik bikote ziren adineko bi andre lesbiana, Maritxu eta Katalin, etxegabetu zituztenean. Helduaroa eta bi emakumeen arteko laguntza, zaintza eta maitasuna aztertzen ditu Irene Iruretak Dardarak obran. Emakumeen zahartzaroa eta emakumeen arteko amodioa jarri ditu jomugan. Artistak azalpen hau eman du aurkeztutako lanari buruz: "Nola imitatzen ditugun haurtzaroan, jolas sinbolikoen bidez, berriz pentsatu beharko liratekeen zainketa ereduak".

Egile saria 2021ean sortu zen, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Departamentuaren ekimenez, Gipuzkoako lurraldean arteak eta kultura gizarte eraldaketarako eragile gisa bultzatzeko, sormen prozesuak bultzatzeko eta talentu artistikoa sustatzeko.


leo-burge

Leo Burge

Barriek programa

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 14tik
2025eko Abenduaren 14ra

etorkizun-ezeztatua

Etorkizun ezeztatua

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Urriaren 01etik
2026ko Urtarrilaren 11era

erretratu-intimoa

Erretratu intimoa

Pilar Belzunce

Txillida leku (Hernani, Gipuzkoa)

2025eko Ekainaren 05etik
2026ko Abenduaren 26ra

lurraren-arteak

Lurraren arteak

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 05etik
2026ko Maiatzaren 03ra

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.