artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Astebetean 139 kultur eragileren babesa lortu du Amarica elkarteak

Ofizialki aurkeztu dute Gasteizko erakusketa aretoaren itxieraren aurkako elkartea, artista ugarik babestuta. Arabako Aldundiari eskatu diote erabakian atzera egiteko eta sektorearekin hitz egiteko.

astebetean-139-kultur-eragileren-babesa-lortu-du-amarica-elkarteak
Amarica elkartea aurkeztu dute gaur Arabako hainbat artista eta kultur eragilek. JAIZKI FONTANEDA / FOKU

12 de Febrero 2025 | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako artisten eta kultur eragileen sostengu zabala jaso du Gasteizko Amarika erakusketa aretoaren itxieraren aurka eratu berri den Amarica elkarteak: astebetean, herrialdeko 139 artista batu dira ekinbidera, eta 1.200 pertsona baino gehiagok sinatu dute change.org atarian aretoaren defentsan abiatutako kanpaina. Gaur, erakusketa guneari babesa agertu dioten hainbat kultur eragilek ofizialki aurkeztu dute elkartea agerraldi publiko batean. Helburu argia dutela azpimarratu dute: arte garaikidea defendatu nahi dute, eta aretoa erakusketa gune moduan erabiltzea aurrerantzean ere.

Izan ere, Arabako Foru Aldundiak duela bi aste iragarri zuen Amarika aretoa itxi egingo duela, han ekintzailetza eta berrikuntza zentro bat sortzeko. Erabakiak ezinegona eta haserrea eragin zuen Arabako kultur eragile ugariren artean, eta handik egun gutxira etorri zen haien erantzuna: elkartea osatu zuten aretoaren defentsan, eta babesa lortzeko sinadura bilketa bat hasi.

Gaurko agerraldian Mel Arranz eta Juan Pablo Alvarez artistek hitza hartu dute elkartearen izenean, eta "Arabako artearen etorkizunean interesa duten pertsona guztiak" animatu dituzte elkartearekin bat egitera —amaricaelkartea@gmail.com helbidera idatzi behar da, eta izena eta abizena eman—. Halaber, aldundiaren "aldebakarreko" erabakia txarretsi dute, eta salatu itxierak islatzen duela Arabako instituzioek konpromisorik ez dutela Arabako arte bisualekin. "Sektoreak ezin du erakusketa areto bat desagertzea onartu, horrek galera larria baitakar lurraldean artea zabaltzeko eta arterako sarbidea izateko", ohartarazi dute.

Amarika aretoa 1989an zabaldu zuten, eta, ordutik, erreferente bilakatu da arte garaikidea egiten duten sortzaileentzat. Elkarteko kideen ustez, artea erakusteko propio diseinatuta dago aretoa, erakusketak egiteko baldintza "ezin hobeak" baititu, eta, hortaz, helburu horretarako erabili behar da, eta ez beste helburu batzuetarako.

Aretoak orain arte bete duen zeregin kulturalari eutsi nahi dio elkarteak, eta, bidenabar, Fernando de Amarika artistaren ondarea zaindu nahi du. Izan ere, gogora ekarri dute margolariaren ondareari esker sortu zela aretoa, eta, beraz, jatorrizko helburutik bereiztea artistaren memoriari "traizio" egitea dela.

Elkarrizketaren alde

Elkarteak ostiralean egingo du lehenengo batzarra, 18:30ean, Gasteizko Zuloa liburu dendan. Batzar horretan, elkartearen egitura zehaztuko dute, eta hemendik aurrera zer urrats egin erabaki. Hala ere, aurreratu dutenez, erakusketa aretoa defendatu ez ezik, arte bisualen "ekosistema" ere indartu nahi dute Araban, laguntza faltengatik "ahulduta" ikusten baitute. Hori hala, azaldu dute Amarica elkartea "batasun, ordezkaritza eta ekintzarako gunea izateko" sortu dutela, finean, "sorkuntzako artistek, kudeatzaileek, kolektiboek, irakasleek, kritikariek eta publikoek ahots propioa izan dezaten".

Elkarteko kideek uste du arte garaikiderako "espazio duinak" behar direla, eta Amarika aretoak programazio "egonkorra, koherentea eta kalitatezkoa" behar duela. Helburu horri helduta, sektorearen interesen defentsan "solaskide" izan nahi du elkarteak, profesional guztien askotariko ikuspegiak bilduta eta defendatuta.

Arabako Foru Aldundiari eskatu diote hartutako erabakian atzera egiteko eta Amarika aretoaren jarraipena bermatzeko, "programazio egonkorra eta kalitatezkoa" duen erakusketa areto gisa. Horretarako, galdegin diote alde bakarreko erabakiak albo batera utzi, eta sektorearekin benetako elkarrizketa prozesua irekitzea, eta kultura politiketan kultura eta arte garaikidea lehenestea.


harien-isla

Harien Isla

Irati Bazeta

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

Desde el 05 de Diciembre 2025
Al 07 de Enero 2026

bogolanfiniaren-herentzia

Bogolanfiniaren herentzia.

Maliko emakumeen ondarea

Palacio Kondestable jauregia (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 05 de Noviembre 2025
Al 11 de Enero 2026

artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Una exposición sobre Arteleku a través del archivo

Artium (Gasteiz, Araba)

Desde el 04 de Julio 2025
Al 11 de Enero 2026

maria-muriedas

Maria Muriedas

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 16 de Diciembre 2025
Al 08 de Febrero 2026

tinduen-zirriborroen-kontserbazio-delikatua

Tinduen zirriborroen kontserbazio delikatua

12 de Dic. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Marrazki bilduma handia du Baionako Bonnat Helleu museoak. Tindu lanak egiteko zirriborroak dira gehien-gehienak, eta, erakusleihoetan izateko, zaharberritu behar izaten dituzte. "Xinaurri lana" dela kontatu du Cecile Bignon kontserbatzaileak.

materialtasunaren-ondarea

Materialtasunaren ondarea

11 de Dic. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Argizari galdua | Artistak: Askoren artean. | Non: Iruñeko Ziudadelako Labean. | Noiz arte: urtarrilaren 25era arte.

frank-gehry-bilboko-guggenheim-museoaren-arkitektoa-hil-da

Frank Gehry Bilboko Guggenheim Museoaren arkitektoa hil da.

| 10 de Diciembre 2025

Arkitektoa abenduaren 5ean, Santa Monican (Kalifornian) 96 urte zituela zendu da. Beren garaia hainbeste aztarna utziz eta hirigintza-paisaian hain nabarmen eragin duten arkitekto gutxik lortu dute Frank Gehryk lortutakoa.

art-beyond-fire

Art Beyond Fire

10 de Dic. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Arteari eta arriskuari buruzko topaketak antolatu zituen aurreko azaroaren 27an Moving Artists delako GGKE garapenerako gobernuz kanpoko erakundeak. Ixone Sadaba artistak eta Ignacio Rodriguez Tucho abokatuak sortutako erakundeak gatazkak dauden tokietan bizi diren artisten mugikortasuna du helburu. Era berean, gure inguruko artistek gatazkak dauden tokiak ezagutu ditzaten da beste helburuetako bat.

nafarroako-museoak-bere-erakusketa-iraunkor-osoa-berriz-ireki-du

Nafarroako Museoak bere erakusketa iraunkor osoa berriz ireki du

| 9 de Diciembre 2025

Irekiera energia-eraginkortasuneko lehen faseko obren amaierarekin etorri da. Estalkiaren isolamendua eta kanpoko arotzeria berritu dira, eta aretoak eguneratu eta garbitu. Bigarren fasea martxan da jada eta Museoak 2026rako aldi baterako erakusketa eta programazio zabala aurkeztu du.

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 de Dic. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 de Dic. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).