artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Astebetean 139 kultur eragileren babesa lortu du Amarica elkarteak

Ofizialki aurkeztu dute Gasteizko erakusketa aretoaren itxieraren aurkako elkartea, artista ugarik babestuta. Arabako Aldundiari eskatu diote erabakian atzera egiteko eta sektorearekin hitz egiteko.

astebetean-139-kultur-eragileren-babesa-lortu-du-amarica-elkarteak
Amarica elkartea aurkeztu dute gaur Arabako hainbat artista eta kultur eragilek. JAIZKI FONTANEDA / FOKU

2025eko Otsailaren 12a | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako artisten eta kultur eragileen sostengu zabala jaso du Gasteizko Amarika erakusketa aretoaren itxieraren aurka eratu berri den Amarica elkarteak: astebetean, herrialdeko 139 artista batu dira ekinbidera, eta 1.200 pertsona baino gehiagok sinatu dute change.org atarian aretoaren defentsan abiatutako kanpaina. Gaur, erakusketa guneari babesa agertu dioten hainbat kultur eragilek ofizialki aurkeztu dute elkartea agerraldi publiko batean. Helburu argia dutela azpimarratu dute: arte garaikidea defendatu nahi dute, eta aretoa erakusketa gune moduan erabiltzea aurrerantzean ere.

Izan ere, Arabako Foru Aldundiak duela bi aste iragarri zuen Amarika aretoa itxi egingo duela, han ekintzailetza eta berrikuntza zentro bat sortzeko. Erabakiak ezinegona eta haserrea eragin zuen Arabako kultur eragile ugariren artean, eta handik egun gutxira etorri zen haien erantzuna: elkartea osatu zuten aretoaren defentsan, eta babesa lortzeko sinadura bilketa bat hasi.

Gaurko agerraldian Mel Arranz eta Juan Pablo Alvarez artistek hitza hartu dute elkartearen izenean, eta "Arabako artearen etorkizunean interesa duten pertsona guztiak" animatu dituzte elkartearekin bat egitera —amaricaelkartea@gmail.com helbidera idatzi behar da, eta izena eta abizena eman—. Halaber, aldundiaren "aldebakarreko" erabakia txarretsi dute, eta salatu itxierak islatzen duela Arabako instituzioek konpromisorik ez dutela Arabako arte bisualekin. "Sektoreak ezin du erakusketa areto bat desagertzea onartu, horrek galera larria baitakar lurraldean artea zabaltzeko eta arterako sarbidea izateko", ohartarazi dute.

Amarika aretoa 1989an zabaldu zuten, eta, ordutik, erreferente bilakatu da arte garaikidea egiten duten sortzaileentzat. Elkarteko kideen ustez, artea erakusteko propio diseinatuta dago aretoa, erakusketak egiteko baldintza "ezin hobeak" baititu, eta, hortaz, helburu horretarako erabili behar da, eta ez beste helburu batzuetarako.

Aretoak orain arte bete duen zeregin kulturalari eutsi nahi dio elkarteak, eta, bidenabar, Fernando de Amarika artistaren ondarea zaindu nahi du. Izan ere, gogora ekarri dute margolariaren ondareari esker sortu zela aretoa, eta, beraz, jatorrizko helburutik bereiztea artistaren memoriari "traizio" egitea dela.

Elkarrizketaren alde

Elkarteak ostiralean egingo du lehenengo batzarra, 18:30ean, Gasteizko Zuloa liburu dendan. Batzar horretan, elkartearen egitura zehaztuko dute, eta hemendik aurrera zer urrats egin erabaki. Hala ere, aurreratu dutenez, erakusketa aretoa defendatu ez ezik, arte bisualen "ekosistema" ere indartu nahi dute Araban, laguntza faltengatik "ahulduta" ikusten baitute. Hori hala, azaldu dute Amarica elkartea "batasun, ordezkaritza eta ekintzarako gunea izateko" sortu dutela, finean, "sorkuntzako artistek, kudeatzaileek, kolektiboek, irakasleek, kritikariek eta publikoek ahots propioa izan dezaten".

Elkarteko kideek uste du arte garaikiderako "espazio duinak" behar direla, eta Amarika aretoak programazio "egonkorra, koherentea eta kalitatezkoa" behar duela. Helburu horri helduta, sektorearen interesen defentsan "solaskide" izan nahi du elkarteak, profesional guztien askotariko ikuspegiak bilduta eta defendatuta.

Arabako Foru Aldundiari eskatu diote hartutako erabakian atzera egiteko eta Amarika aretoaren jarraipena bermatzeko, "programazio egonkorra eta kalitatezkoa" duen erakusketa areto gisa. Horretarako, galdegin diote alde bakarreko erabakiak albo batera utzi, eta sektorearekin benetako elkarrizketa prozesua irekitzea, eta kultura politiketan kultura eta arte garaikidea lehenestea.


erretratu-intimoa

Erretratu intimoa

Pilar Belzunce

Txillida leku (Hernani, Gipuzkoa)

2025eko Ekainaren 05etik
2026ko Abenduaren 26ra

bogolanfiniaren-herentzia

Bogolanfiniaren herentzia.

Maliko emakumeen ondarea

Kondestable jauregia (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Azaroaren 05etik
2026ko Urtarrilaren 11era

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.