artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Juan Carlos Egillorren labirintoarekin estreinatu dute Bilboko Rekalde areto berritua

Artistaren mila lan baino gehiago bildu dituzte, eta haren marrazki, komiki eta ilustrazioak ez ezik, bideogintzan egindako lanak ere jarri dituzte ikusgai. Aretoaren fase berriko lehen erakusketa da.

juan-carlos-egillorren-labirintoarekin-estreinatu-dute-bilboko-rekalde-areto-berritua
Egillorrek sortutako Abuelita pertsonaiaren figura bat, Rekalde aretoan. MARISOL RAMIREZ / FOKU

4 de Marzo 2025 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Kartelak, ilustrazioak, komikiak, komiki zinta, bideoak, dekoratuak, eszenografia lanak, telebistarako zein zinemarako gidoiak eta net-art artelanak ere egin zituen Juan Carlos Egillor artista bilbotarrak (Donostia, 1947-Madril, 2011). Eta lan multzo erraldoi horri orain arteko begirada panoramikorik zabalena eskaini dio Bilboko Rekalde aretoak. Noranahiko sorkuntza emari horren bihotzean artistak berak bere testuetan behin eta berriz erabilitako figura bat baliatu dute erakusketari izena jartzeko: Labirinto. Egillorrek berak idatzita utzi zuenez, aurrera egiten segitzeko, ezinbestekoa zitzaion metafora hori. "Bizitoki dudan kaos honetan, bizitza den maitagarri ipuin malefiko honetan bizirik iraun ahal izateko eta mundua den labirinto engainagarri honetan borrokan jarraitu ahal izateko, metafora bat behar dut". Egilearen obrarik ezagun eta ikonikoekin batera, egilearen alderik ezezagunena ere jarri dute ikusgai, eta irailaren 28ra arte egongo da zabalik.

Garikoitz Fraga Angoitia artista eta Belleza Infinita argitaletxeko kideak egin ditu komisario lanak, eta sei urteko ikerketa lanaren emaitza da orain ikusgai jarri duten bilduma. Fragak onartu duenez, ez zuen berehalakoan baietz esan, ordea. Aurrez ere, Egillorren Agur, amante izeneko komikia berreskuratu eta argitara eman zuen Fragak, 2021ean. Eta hain zuzen ere artista ezagun zuelako egon zen ezetz erantzutekotan, Rekalde aretoak hari buruzko erakusketa bat antolatzeko eskatu zionean. "Erronka zaila zen", aitortu du.

Fragaren hitzetan, diziplina asko lantzeaz gainera, diziplina horietako bakoitzean lan kopuru handia egin zuen Egillorrek, eta, gainera, ez zuen lanak gordetzeko ohitura handirik izaten. Bilaketa lana zaila izango zela jakinik ere, eta lan kopuru hori guztia antolatzeko buruko minak izango zituela bazekien arren, onartu egin zuen enkargua Fragak, azkenean. "Ireki dugun erakusketa hau ez da erakusketa bakar bat", laburbildu du, "hemen bost edo sei erakusketa daude". Eta, hala eta guztiz ere, erakutsitakoa "izozmendiaren punta" besterik ez dela esan du Fragak. "Hil zenean haren etxetik atera zuten material guztiaren %10 baino ez dago hemen".

Kartelgintzako lanak erakusten ditu erakusketako lehen hormetako batek. Bertan elkarren ondoan ikus daitezke 1978an Txomin Barullo konpartsarentzako sortutako Bilboko Aste Nagusirako kartela, batetik, eta 1987an Bilboko Udalaren eskariz sortutakoa bestetik, txupineraren irudia duela. Eganek eta Akelarrek elkarrekin emandako kontzertu bat iragartzeko margotutako irudi bat ere badago. Euskadiko Ezkerrako jai baterako sortutakoa. Espainiako Gobernuaren eskariz irakurketa sustatzeko kanpaina bat ilustratzeko margotutakoa. Guztiak ere artistaren estilo bereizgarrian egindakoak.

Ikurrina zuri-beltza

Ikurrina zuri-beltz erraldoi baten itxurako horma irudia batea bildu dituzte Egillorrek euskal gatazkari buruz egindako komiki zintak. Ezker zein eskuin jotzen du bertan egilearen eztenak. Garratz maiz. Ameskoi tarteka. Eta aldi berean garratza eta ameskoia denumore tanta batekin ere bai beste batzuetan. "Euskadi normalizatzeko zer egin behar den esango dizut". Esate baterako, marrazki batean, leiho bat dago atzealdean. Leihoaren beste aldean, oinarri sendorik gabeko zubi industrial bat ikusten da, eta barrualdean, bi gizon trajedun, herrialdearen etorkizunari buruzko solasaldi serio batean murgilduta. "Lehen-lehenik EAJkoak egingo gara denok, eta gero bakoitzak bere Edipo konplexua garatuko dugu". Baina badira ETAri, etengabeko manifestazio deialdiei eta bestelako hamaikari egindako komiki zintak ere. "Ikonoklasta hutsa zen", borobildu du Fragak.

Artistak 1986an sortutako Menina bideoa ere ikus daiteke erakusketan. Ordenagailuz sortutako hamar minutuko animazio lan bat da pieza, eta Madrilgo Reina Sofia Arte Zentroan erakutsi zuen lehenengoz. Fragak gogoratu duenez, aitzindaria izan zen lana, eta, zehaztu duenez, bizitza osoan eutsi egin zion jarrera horri. Hoorren erakusgarri 2000. urtetik aurrera Interneteko Second life plataforma digitalean egindako ibilbidea aipatu du artistak; Max Bilbao izengoitia erabili zuen lan hori sinatzeko.

Erotismoa eta sadismoa

Aurrez inoiz ikusi gabekoak dira erakusketan bildutako obretako asko. Erotismoarekin eta sadismoarekin lotutako atala da horietako bat. Gizon gihartsuen hamaika irudi topatuko ditu bertan bisitariak. Fraga: "Sekula ez zen gai honi eskainitako lanak erakusketara ausartu".

1980ko hamarkadan Bernardo Atxagaren eskutik eman zuen Egillorrek literatur ilustrazioetarako urratsa, eta esparru horretan egindako hainbat lan ere ikus daitezke erakusketan. Azkenik, egileari egindako hainbat elkarrizketa eta haren familiako argazkiak bildu dituzte azken gunean.

Rekalde areto berrituak hartu duen lehen erakusketa da Egillorrena. Hainbat hilabetez itxita egon ondoren, urtarrilean amaitu zituzten aretoa handitzeko lanak. 1991n zabaldu zituen ateak, eta Bizkaiko Aldundiak kudeatzen du. Orain artean, Rekalde kaletik izan du sarbidea, baina, lanez geroztik, Iparragirre kalekoa izango du sarrera nagusia. Aurrerantzean ere aretoak arte garaikidea herritarrei gerturatzeko asmoari eutsiko diola ziurtatu du Leixuri Arrizabalaga Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol diputatuak.

laberinto

Laberinto

Juan Carlos Egillor

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 01 de Marzo 2025
Al 28 de Septiembre 2025


ataria-bat

Ataria (bat)

Arte Ederren Bilboko Museoa (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 08 de Octubre 2025
Al 18 de Enero 2026

suaren-partea

Suaren partea

Claire Forgeot

Georges Pompidou galeria (Angelu, Lapurdi)

Desde el 13 de Diciembre 2025
Al 07 de Marzo 2026

reencuentro

Reencuentro

Jon Benet - Jonbismo

CBA IrekiArt aretoa (Irun, Gipuzkoa)

Desde el 11 de Septiembre 2025
Al 03 de Enero 2026

etorkizun-ezeztatua

Etorkizun ezeztatua

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 01 de Octubre 2025
Al 11 de Enero 2026

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 de Dic. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 de Dic. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

28 de Nov. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

27 de Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

27 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

27 de Nov. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

25 de Nov. | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).