artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Joseba Beramendi, 'Exprai': "Adimen artifiziala albo batera utzi, eta euskal marrazkilariengan konfiantza izan behar da"

Bizitza osoa marrazkigintzaren bueltan pasatu du Expraik, eta, 2023tik, buru-belarri dihardu horretan. 30 urteotan egin duen ibilbidearen lagin bat dago ikusgai Aieteko kultur etxean, irailaren 7ra arte.

joseba-beramendi-exprai-adimen-artifiziala-albo-batera-utzi-eta-euskal-marrazkilariengan-konfiantza-izan-behar-da
Exprairen erakusketaren lagin bat, Aieteko kultur etxeko Ilustratzailearen txokoan. JAGOBA MANTEROLA / FOKU

29 de Agosto 2025 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

Hiru hilez behin, Aieteko jauregiaren pean dagoen kultur etxeakilustratzaile baten lanak biltzen ditu Ilustratzailearen Txokoan. Eta oraingo honetan, Joseba Beramendi Exprai-ren(Iruñea, 1973) txanda da. 30 urtean "denetarik probatzeko aukera" izan du, eta horren erakusgarrida apaletan dagoen lagina: ilustrazio andana, musika instrumentu bat, eta pertsonaia entzutetsuen figura txikiak, besteak beste.

Txiki-txikitatikgustatu zaio marrazkigintza Exprairi, etakomikigintzako, diseinu grafikoko eta animazioko ikasketak egin zituen. Marrazkiak egitea da haren benetako pasioa, baina "egunero jateko ohitura txarra" duenez, beste lan batzuk ere egin behar izan ditu. 30 urtetik gora igaro zituen diseinu agentzia batean, baina,2023an hura utzi,etamarrazkigintzan bete-betean jarduteko hautua egin zuen.

Aspalditik buruan zerabilen erabaki hori hartzea, baina orain dela bi urte eman zuen pausoa. Bizimodua goitik behera aldatu zaio, eta argi dio: "Agentzia utzi nuenetik ekonomikoki larriago banabil ere, lasaiago bizi naiz". Lehen agentzian, eta orain etxean. Lehen diseinuan, eta orain liburuen maketazioan. Gutxi batzuen eskuetan baino ez baitago marrazkiak egite hutsetik bizimoduaateratzea. Soilik marrazkigintzatik bizitzeagustatuko litzaioke, bainabestelakoetan"oso gustura" aritzen dela ere onartu du.

Zenbat urte, hainbat alor

Hamaika arlotan jardun du 30 urteko ibilbidean:irratian, aditu eta esatari moduan:ikasle eta irakasleei hitzaldi eta ikastaroak ematen, eta abar. Ofizioaren prekaritatearen ondorioaizan daiteke hori, neurri batean, baina "gauza berriak probatzea" oso gustuko duela ere aitortu du. Egindakoproiektuguztien artean kutunik ba ote duen galdetuta, esan du denetan "oso ongi" pasatu duela. Askotariko lanak egin ditu,baina egilea euskalgintzarekin konprometituta egon da beti. Horren erakusgarri da zerkomunikabiderekineta zerartistarekin kolaboratu duen.

Animazioaren munduan, esate baterako, Fermin Muguruzarekin aritu zen Beramendi, Black Is Beltzaunibertsoan.Abeslari eta zinemagilearenproiektuaren berri izan zuenean, argi izan zuenparte hartu nahi zuela, eta harekin harremanetan ipini zen. Muguruzak esan zionmarrazkietarako jada dena lotua zuela, baina pare bat pertsonaiaren ahotsak bikoizteko norbait falta zuela. Birritan pentsatu gabe, marrazkilariak berak eman zien ahotsa. Black Is Beltza II: Ainhoa filmean, ordea,Expraik egindakoirudi batzuk ere agertu ziren. Hura eta Pepe Boada arduratu ziren filmaren pertsonaia estren diseinuak egiteaz.

Marrazkilariaren ibilbide luzearen lagin bat ikusgaidago Aieteko kultur etxeko Ilustratzailearen Txokoan. Bertako ilustrazioei erreparatuta, estilo ugari aurki daitezke: zientzia fikzioaren ukitua dutenak, narratiboagoak,baita minimalistagoak ere. Baten bat aipatzekotan, IruñekoEl mono aldizkariaren 100. zenbakiaren azalerako egindakoa. Euskaldun askoren memorian gordea dagoen irudi baten tankera du:Xabiertxorena.1925ekoirudikapenhori XXI. mendera ekarri du marrazkilariak. Ixaka Lopez Mendizabalen irudian, Xabiertxo ageri da eserleku batean eserita,esku artean duela ilustrazio horibera azaltzat daukan liburua. Expraikjoan den mendeko ilustrazioaren funtsari eutsi zion—liburuaren azalean irudia errepikatzea—, baina tximino bat jarri zuen Xabiertxoren ordez, eta komun bateserlekuaren ordez.

Beste elementubat:ilustratzaileapolifazetikoa dela erakusten duen kutxatxo bat. Erakusketaren eskuinaldean dago, etadisko batzuk eta harmonika bat daude hartan. Beramendik instrumentu hori jotzen zuen Banda Batxoki musika taldean, eta taldeak grabatu zituen hiru diskoak daude tresnaren alboan.

Estilo bereizgarririk ez

Euskal Herrian eta munduan badira zenbait artista estilo bereizgarria dutenak;haien marrazkiak ikustean, berehala antzematen da zeinek eginak diren. Beramendiren ilustrazio eta diseinuetan, baina, hamaika estilo ikus daitezke, eta, nolako estiloaduengaldetzean, argi erantzun du: "Nik ongi pasatzeko marraztu izan dut txikitatik, eta testura egokitzen saiatzen naiz beti. Ez daukat estilo bereziki markaturik". Iruditzen zaio estilo oso markatua izatea "oso polita" delabaina, aldi berean, artista asko mugatu dezakeela.

Etorkizunari begira, buruan proiektu pertsonal andana du, baina esan du proiekziorik gabeko proiektuak direla. Duela zenbait urte, zortzi orduko lanaldiaamaitzean egiten zituen marrazkiak, lan estra ziren. Eta egun ere, gustuko lanak egiteko denbora falta zaio, esan duenez. Bestalde, teknologia berriei buruz ere badu zer esana. Exprairen ustez, horiekgeroz eta prekarioagoa egiten dute marrazkilariaren bizimodua, eta horren harira,mezu argi batdu irakurleentzat: "Adimen artifiziala albo batera utzi, eta euskal marrazkilariengan konfiantza izan behar dute". Aipatu du Euskal Herriko marrazkigileen jardunaordezkaezina dela, eta teknologia berrien erabileraren inguruan hausnartzeko gonbita egin du.

Egun komunikabideetarako tirak eta marrazkiak egiten dihardu, eta, besteak beste, BERRIAko udako narrazioak ilustratzen ditu. Harenweb orrianaukera dagohorien eta erakusketan dauden lan askoren berri izateko.

irudi galeria

joseba-beramendi-exprai-inigo-ruiz-foku

korde-gabe

Korde gabe

Sky Hopinka

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 18 de Septiembre 2025
Al 18 de Enero 2026

gipuzkoa-begiragarria

Gipuzkoa begiragarria

Exposición colectiva

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 21 de Noviembre 2025
Al 01 de Marzo 2026

reencuentro

Reencuentro

Jon Benet - Jonbismo

CBA IrekiArt aretoa (Irun, Gipuzkoa)

Desde el 11 de Septiembre 2025
Al 03 de Enero 2026

sakkaku

Sakkaku

Kike Balentzategi

Noaingo Kultur Zentroa (Noain (Elortzibar), Nafarroa)

Desde el 04 de Diciembre 2025
Al 31 de Diciembre 2025

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

05 de Dic. | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

04 de Dic. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

04 de Dic. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

28 de Nov. | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

27 de Nov. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

27 de Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

27 de Nov. | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

25 de Nov. | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).