artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Gorputz afektiboak

'EREMU MAGNETIKO LEHOR BAT' | Artista: Santiago F Mosteyrin. | Non: Tabakaleran, Donostian. | Noiz arte: Martxoaren 30era arte.

gorputz-afektiboak
'Eremu magnetiko lehor bat' erakusketako artelanak. MAIALEN ANDRES / FOKU

2025eko Otsailaren 20a | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Jakina denez, Tabakaleran azken urte hauetan bi gune erabiltzen dira erakusketarako. Batek, eraikinaren perimetroko hormetako bati segika, bi azpi-gela eta giltzarri moduan funtzionatzen duen sarrera bat ditu, non, instituzioko erakusketarik garrantzitsuenak eta itxuraz, aurrekontu aldetik garestienak egiten diren. Eta bestea, pisu berean, haren aldamenean dagoen gela da, tamainaz dezente txikiagoa; azkenaldian, esperimentalagoakedo instituzioarentzat behintzat ausartagoak izan daitezkeen apustutxoak-edo aurkezten ditu. Azken horretan, tarteka, artisten eta bertako komisario gazteen arteko kolaborazioak proposatzen dituzte, eta orain ikus daitekeen erakusketa da horren adibide: Eremu magnetiko lehor bat izenburupean, Tabakaleran egoiliar izandako Santiago F Mosteyrinen lanak aurkezten dira Garazi Pascual eta Ivan Gomez bikotearen komisariotzapean.

Sartu aurretik, bi erakusketa eremuak eta igogailuak biltzen dituen atondo antzekoa gurutzatzean, begirada aterantz zuzendu eta bertatik zerbait igartzen da; erakusketa bisitarialimurtzen hasten da. Pastel koloretako oihal batzuk ikusten dira: arrosak, morexkak, urdinxkak; batzuk tonu ilunagoetan, eta argiagoetan besteak, zerrenda antzeko batzuetan ipiniak. Paisaia irudi lausotuak diruditela ere esatera ausartuko nintzateke distantziak ematen duen atrebentziaz.

Gunera sartzeko atea gurutzatu, eta limurtze ekintza eraginkorraren ondorio, erakarpen tentagarri bilakatu den instalaziora egin ditut lehen pausoak. Eta haiei so gelditu naiz. Eta hala gelditu naiz tarte batez. Koloreak berak dira; zerrendek ere hor jarraitzen dute, baina paisaia, hori behintzat nire begiradatik desagertu egin da gertutasunak eskaintzen duen zorroztasunetik. Ikuspegi gozoa zen huraindarkeriazkoa dirudien egoera baten ondorena bilakatu da. Gainjarritako zerrendak, tarratada bortitzez ebakiak diruditenak, gazazko telaren ahultasuna azpimarran jarriaz. Gainazalak, azalak balira bezala.

Erakusketa ehunezko beste hainbat lanek osatzen dute. Eta haietan ere F Mosteyrinek antzeko jolasak planteatu ditu: urrunetik paisaia geologikoak diruditenak,gerturatu eta giza gorputzezko paisaiak bilakatzen dira. Batzuetan soilik trazu intuitibo batzuk igartzen dira hurbiltzean;besteetan, aldiz, giza gorputzen eta gorputz zatien ingeradak antzematen dira: buruak, eskuak eta zakilak. Eta hauetan, harremanak; gorputzen ukitze eta laztantzeen bidez azaleratzen diren afektuak gailentzen dira brodatutako irudietan. Gozotasunezko eszena horiekiko kontrastean, ordea, gainazaletako tarratadekharreman horiek barnean bil dezaketen biolentzia edo hauskortasuna agerrarazten dute.

Dena den, ehunezko pieza bakoitzak bere izaera propioa du harreman edo afektuak agertzeko moduetan. Eta hori, bakoitzaren material eta kolore propioei ez ezik, espazioan plazaratzeko duten moduei ere lotuta dago: instalazioari, alegia. Oihal bakoitza modu ezberdinean dago helduta: batzuek goitik behar dute sostengua;besteek, berriz, atzetik, eta badira alde banatatik helduta aurkezten direnak ere; instalazioaren eta artelanaren arteko mugak lausotuz. Gorputz indibidual gisara daude tratatuak, bakoitza bere behar propio eta partikularrekin. Eta espazioan ere hala agertzen dira, bakoitza bere pertsonalitate propioarekin: batzuek aurrez aurre begiratzen diete bisitariei, zuzenean; aldiz, badaude bizkarra emanda agertzen direnak ere, eta bakarren bat, lotsatiena edo, espazioa bertikalki zeharkatzen duen zutabearen atzean dago.

Azken finean, instalazioak aurkezten du piezetako bakoitza aretoan gorputz afektibo indibidual gisara; eta honekin batera, instalazioa da gorputz afektibo horiek aretoan eta gizartean aurkezteko dituzten ezaugarri, erabaki, arazo eta moduak islatzen dituena: espazioan egoteko moduen hierarkiak apurtuz, ikusgarria denaren, edo izan beharko lukeenaren, ezkutatzen denaren, ezkutatu nahi dugunaren, edo ezkutatu behar dugunaren inguruko gogoetak plazaratuz; eta egokia dena, edo desegokia izan daitekeena zalantzan jarriz.


korde-gabe

Korde gabe

Sky Hopinka

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Irailaren 18tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

bidegurutzeak

Bidegurutzeak

Jana Lottenburger

Station V (Baiona, Lapurdi)

2025eko Azaroaren 14tik
2025eko Azaroaren 29ra

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.