artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Erdi Aroko maisulanak

Jesusek begi zabal handiz begiratzen digu, gazte eta bizarrik gabe. Zirkulu batean kokatuta dago eta horren kanpoan irudiak biderkatzen dira, beragandik mundua irradiatuko balitz bezala.

erdi-aroko-maisulanak
Arg/ Kippelboy, wikipedia

2025eko Ekainaren 12a | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Izan ere, munduaren sorkuntza da irudikatzen zaiguna: indarrez beteriko epizentro horretatik jainkoak argia sortzen du, itsasoa eta lurra ondoren, eta animaliaz betetzen ditu gero. Azkenik, gizona sortzen du, eta, lana amaitutzat emateko, bere saihetsetik emakumea forma hartzen ikus dezakegu.

Gironako Sorkuntzaren Tapizean ageri dira irudi hauek. XI. mendean egindako piezak 3,65 x 4,67 metro ditu, eta, alde bat falta zaion arren, munduaren sorkuntzaz gain, urtaroak eta hilabeteak ere erakusten ditu. Tapiza deitzen zaio, baina oihal gaineko brodatu bat da berez; hau da, tapiz batean marrazkiak bilbean bertan harilkatzen diren bitartean, brodatuan irudiak hariarekin marrazten dira jada ehunduta dagoen hondo baten gainean.Orratzez egindako pintura ere deitzen zaio, garaiko margogintzan ohikoak ziren printzipio estetikoak agertzen baitira: adibidez, ez dago sakontasuna lortzeko saiakerarik eta pertsonaien garrantzia tamainaren arabera nabarmentzen da, proportzio errealistak baztertuz; irudiak ingerada zehatzek definitzen dituzte, eta erabiltzen diren koloreak lauak dira.

Oso gutxi dira garai hartatik iritsi zaizkigun tamaina monumentaleko oihalezko artelanak. Gironakoarekin batera, Bayeuxeko Tapiza (hura ere brodatua) da beste eredu nagusia. Haren tamaina oraindik txundigarriagoa da: 50 zentimetroko zabalera du, baina ia 70 metroko luzera. Ingalaterrako konkista irudikatzen du, XI. mendeko oihalgintza alderdi erlijioso zein zibila irudikatzeko erabiltzen zela erakutsiz.

Bi piezen kasuan, ez dakigu zehazki noiz eta nola erabili ziren. Gironakoak jatorrian 4,8 x 5,5 metro izango zituela uste da; aldarearen gainean zintzilikatua imajinatzen dut, baina agian atarian zegoen, edo eliza bateko guneak banatzen. Harien kolore biziek argi meheekin distira egingo zuten, eta ziur garaiko ikusleak aho zabalik utziko zituela. Gaurkoak bezala.

Artelan honen aurrean miresmena eta haserrea pizten dira aldi berean: miresmena, bere sendotasun eta indarragatik; haserrea, oihala izateak ekartzen duelako pieza hau eta Bayeuxekoa arte liburu eta klase askotako apendizea izatea, azken hamar minutuetan azaltzen diren lanak. XVIII. mendeko akademiak arkitektura, pintura eta eskultura besteen gaindiko arteak izango zirela erabaki zuenean, garai bakoitzeko artearen izaera propioa ulertzeko ahalmena lapurtu zigun. Gutxika berreskuratzen ari gara, eta Gironako zein Bayeuxeko altxorrek bidea markatzen dute; izan ere, euren aurrean ezin da zalantzan jarri Erdi Aroko maisulanak direla.


formaren-sintaxia

Formaren sintaxia

Maite Leyún

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Maiatzaren 14tik
2026ko Martxoaren 22ra

arcoiris-82

Arcoiris 82

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 06ra

the-syzygy

The Syzygy

Erakusketa kolektiboa

Champ Lacombe galeria (Biarritz, Lapurdi)

2025eko Irailaren 13tik
2025eko Azaroaren 16ra

bidegurutzeak

Bidegurutzeak

Jana Lottenburger

Station V (Baiona, Lapurdi)

2025eko Azaroaren 14tik
2025eko Azaroaren 29ra

la-grieta

La Grieta

Erakusketa kolektiboa

Marra Gunea (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 04tik
2025eko Azaroaren 29ra

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

Aza. 07 | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

gastu-publikoak-eta-onura-pribatuak

Gastu publikoak eta onura pribatuak

Aza. 07 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Gure lankide bat doktorego tesi baten defentsarako epaimahaia prestatzen ibili da. Hiru lagunek osatzen dute: EHUko irakasle batek, estatuko unibertsitate bateko beste batek eta Berlingo unibertsitate bateko batek. Hiruren agendak ikusi ostean, defentsa azaroaren 18an egitea erabaki zuten, eta, lau asteko epearekin, bidaiak antolatzen hasi ziren.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.