artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Erdi Aroko maisulanak

Jesusek begi zabal handiz begiratzen digu, gazte eta bizarrik gabe. Zirkulu batean kokatuta dago eta horren kanpoan irudiak biderkatzen dira, beragandik mundua irradiatuko balitz bezala.

erdi-aroko-maisulanak
Arg/ Kippelboy, wikipedia

2025eko Ekainaren 12a | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Izan ere, munduaren sorkuntza da irudikatzen zaiguna: indarrez beteriko epizentro horretatik jainkoak argia sortzen du, itsasoa eta lurra ondoren, eta animaliaz betetzen ditu gero. Azkenik, gizona sortzen du, eta, lana amaitutzat emateko, bere saihetsetik emakumea forma hartzen ikus dezakegu.

Gironako Sorkuntzaren Tapizean ageri dira irudi hauek. XI. mendean egindako piezak 3,65 x 4,67 metro ditu, eta, alde bat falta zaion arren, munduaren sorkuntzaz gain, urtaroak eta hilabeteak ere erakusten ditu. Tapiza deitzen zaio, baina oihal gaineko brodatu bat da berez; hau da, tapiz batean marrazkiak bilbean bertan harilkatzen diren bitartean, brodatuan irudiak hariarekin marrazten dira jada ehunduta dagoen hondo baten gainean.Orratzez egindako pintura ere deitzen zaio, garaiko margogintzan ohikoak ziren printzipio estetikoak agertzen baitira: adibidez, ez dago sakontasuna lortzeko saiakerarik eta pertsonaien garrantzia tamainaren arabera nabarmentzen da, proportzio errealistak baztertuz; irudiak ingerada zehatzek definitzen dituzte, eta erabiltzen diren koloreak lauak dira.

Oso gutxi dira garai hartatik iritsi zaizkigun tamaina monumentaleko oihalezko artelanak. Gironakoarekin batera, Bayeuxeko Tapiza (hura ere brodatua) da beste eredu nagusia. Haren tamaina oraindik txundigarriagoa da: 50 zentimetroko zabalera du, baina ia 70 metroko luzera. Ingalaterrako konkista irudikatzen du, XI. mendeko oihalgintza alderdi erlijioso zein zibila irudikatzeko erabiltzen zela erakutsiz.

Bi piezen kasuan, ez dakigu zehazki noiz eta nola erabili ziren. Gironakoak jatorrian 4,8 x 5,5 metro izango zituela uste da; aldarearen gainean zintzilikatua imajinatzen dut, baina agian atarian zegoen, edo eliza bateko guneak banatzen. Harien kolore biziek argi meheekin distira egingo zuten, eta ziur garaiko ikusleak aho zabalik utziko zituela. Gaurkoak bezala.

Artelan honen aurrean miresmena eta haserrea pizten dira aldi berean: miresmena, bere sendotasun eta indarragatik; haserrea, oihala izateak ekartzen duelako pieza hau eta Bayeuxekoa arte liburu eta klase askotako apendizea izatea, azken hamar minutuetan azaltzen diren lanak. XVIII. mendeko akademiak arkitektura, pintura eta eskultura besteen gaindiko arteak izango zirela erabaki zuenean, garai bakoitzeko artearen izaera propioa ulertzeko ahalmena lapurtu zigun. Gutxika berreskuratzen ari gara, eta Gironako zein Bayeuxeko altxorrek bidea markatzen dute; izan ere, euren aurrean ezin da zalantzan jarri Erdi Aroko maisulanak direla.


ehuko-arte-ederren-50-urte

EHUko Arte Ederren 50 Urte

Erakusketa kolektiboa

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Irailaren 18tik
2025eko Urriaren 24ra

latires

Latires

Nisa Goiburu

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 03tik
2025eko Abenduaren 08ra

goren-sakona

Goren sakona

Ros Boisier

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

2025eko Irailaren 25etik
2025eko Azaroaren 16ra

25-000-kilometroko-bidaia-135-argazkitan

25.000 kilometroko bidaia 135 argazkitan

Urr. 14 | Garazi Izagirre Aiestaran [BERRIA.eus]

Jose Manuel Juan Soto argazkilariak 'Landa arrazionalismoa' erakusketa aurkeztu du Donostiako San Telmo museoan. Frankismo garaian sortutako 200 herritako arkitektura bildu du, eta ikusgai egongo da gaurtik azaroaren 23ra bitarte.

zas-kulturrek-interakzioak-en-bigarren-edizioa-aurkeztu-du

ZAS Kulturrek Interakzioak-en bigarren edizioa aurkeztu du

| 2025eko Urriaren 14a

Arabako sortzaileekin egindako urteko elkarrizketa-zikloaren bigarren edizio gisa Montehermoso Kulturunera itzultzen da, Zas Kulturren eskutik. Formatu argi eta hurbila proposatu nahi izan du: tokiko artisten lanaz, testuinguruez eta lan-moduez aritzea, entzutea ardatz hartuta, publikoaren galderekin eta artxiborako eta hedapen bateraturako grabazioarekin.

joelle-tuerlinckx-eta-artium-museoak-gorriz-bermargotu-dute-artista-belgikarraren-a-legal-museal-tag-58-m-obra-palestinarekiko-elkartasunean

Joëlle Tuerlinckx eta Artium Museoak gorriz bermargotu dute artista belgikarraren 'A LEGAL MUSEAL TAG 58 M' obra, palestinarekiko elkartasunean

| 2025eko Urriaren 9a

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, gorriz bermargotu du gaur goizean A LEGAL MUSEAL TAG 58 m (2017 remake 2024) lana, Joëlle Tuerlinckx (Brusela, 1958) artista belgikarrak El caso de l(a casa) museo(a) erakusketako (museoak 2024ko azaroa eta 2025eko apirila bitartean eskaini ziona) marra zuria. Ekintza hau Tuerlinckxek egindako proposamen bati erantzuten dio, Israelek Gazako palestinarren giza eskubideak sistematikoki urratzen dituela salatzeko.

iruditeria-berriak

Iruditeria berriak

Urr. 09 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Susan Cianciolo. The Giants of the Circle & The Birds of Circus, The Hawk Looks Out with The Golden Eagle, Adult & Juvenile. | Non: Cibrian galeria, Donostia. | Noiz arte: 2025eko azaroaren 15era arte.

dotore-aritzea-edo-zerbait-esatea

Dotore aritzea edo zerbait esatea

Urr. 09 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Eliza baten aurretik igarotzen ari nintzela, haren historia eta ezaugarriak azaltzen zituen panel bat aurrean zuela ikusita, irakurtzera hurbildu nintzen.

fluxu-nafarroako-arte-garaikideko-zirkuituaren-bigarren-edizioa-aurkeztu-dute

FLUXU Nafarroako arte garaikideko zirkuituaren bigarren edizioa aurkeztu dute

Urr. 06 | Nafarroako kultura saila

Vianako Printzea Erakundea – Kultura Zuzendaritza Nagusiak antolatutako zirkuitua, joan den 2024an lehen aldiz egin zena, modu ibiltarian Nafarroako Foru Komunitatearen lurraldean barrena ibiliko da aurten ere bai, tokiko erakundeen eta tokiko hezkuntza- eta elkarte-sareko eragileen laguntzarekin.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.