artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Esanguratsu

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

esanguratsu
Georg Baselitz. Sofa gaineko ohea, 2021. Arg/ Arte Ederren Bilboko Museoa

2025eko Abenduaren 4a | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Arte Ederren Museoak Vieira da Silvaren margolan bat eta zortzi grabatu ditu bilduman, eta Baselitzen bi grabatu soilik. Guggenheimek ez du Vieira da Silvaren lanik, baina bai ikusgai egon diren Baselitzen 300x250 zentimetroko hamasei koadrok osatutako sorta erraldoia. Baselitzen lanak ezagutzen ditugu, Vieira de Silvarenak askoz gutxiago. Harremanen historiala ikusita, beraz, zergatik ez ditu Arte EderrenMuseoak ekarri?

Badu eragina nigan Vieira da Silva emakumea izateak; eta badu Arte Ederren Museoarengan eragina Baselitz gizona izateak. Azken 25 urteotan banakakozero erakusketa esanguratsu eskaini dizkie bigarrenak nazioarteko artista emakumeei (esanguratsu: kanpoko artelanen mailegua, katalogoa, publizitatea, aktibitate osagarriak). Museokoek esango didate Vieira da Silvaren erakusketa bat egin zutela 2021ean, eta egia da: bildumako lanak eta beste hiru grabatu gela batean erakutsi zituzten, FIG grabatu azokarekin kolaborazioan. Ez zen katalogorik argitaratu, ezta liburuxkarik ere. Orain, Baselitzen formatu handiko 50 margolan inguru daude pisu oso batean erakusgai. Katalogo mardul bat ondu da, lau adituren testuekin. Ikus: esanguratsu.

Vieira daSilva adibide jarri dut Arte Ederren Museoak nazioarteko figura batekin ireki nahi omen zuelako, baina nik etxeko hautagai baten alde egingo nuke: Mari Puri Herrero. Artista emankor eta bikaina da, bilbotar askok maite du, eta denontzat opari ederra izan zitekeen museoaren irekierarekin hura omentzea. Adinaren jakinduria gogoko du museoak, gizonezkoena bada: eraikin berriaren egileak, Fosterrek, 90 urte ditu, Baselitzek 87, eta erakusketaren komisarioak, Normal Rosenthalek, 79. Aldiz, 83 urteko emakumeeiitxarotea tokatzen zaiela dirudi. Izan ere, azken 25 urteetan erakusketa esanguratsu baten ohorea izan duen artista emakume bakarra, Isabel Bakedano, 2019ko mostra ireki baino urtebete lehenago hil zen.

Orain urte batzuk ez nuke pentsatuko Vieira da Silva, Tarsila do Amaral, Annie Albers eta Hilma af Klint Bilbon ikusiko nituela... Guggenheim museoan. Erakusketa horiek guztiek Arte Ederren Museoan zentzua izango lukete, artisten garaiengatik eta zerabiltzaten formatuengatik. Baina arazo bat dute denek: emakumeak dira, eta niretzat gai hau inportantea bada, museoarentzat are gehiago. Inguruko arte zentro guztiek —Azkuna zentroa, Artium, Tabakalera, Kutxa, Guggenheim bera ere— erakutsi dute banakako erakusketa handi bat merezi duten artista emakume bikain ugari dagoela. Ebidentziaren aurrean, oso tematuta egon behar da emakumeak hain sistematikoki baztertzeko.


arcoiris-82

Arcoiris 82

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 06ra

artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Artxiboan oinarritutako Artelekuri buruzko erakusketa bat

Artium (Gasteiz, Araba)

2025eko Uztailaren 04tik
2026ko Urtarrilaren 11era

4-x-4

4 x 4

Erakusketa kolektiboa

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Azaroaren 28tik
2026ko Otsailaren 08ra

ataria-bat

Ataria (bat)

Arte Ederren Bilboko Museoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 08tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.