artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Geruzak

'COLOUR, LIKE A HORMONE' | Artista: Laida Lertxundi. | Non: Cibrian galerian, Donostian. | Noiz arte: apirilaren 27ra arte.

geruzak
Laida Lertxundiren 'Colour, like a hormone' erakusketa, Cibrian galerian, Donostian. Arg/ GORKA RUBIO - FOKU

28 Mars 2024 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Cibrian galerian sartu bezain pronto altxa da bere aulkitik aretozaina eta aretorantz jo du. Berehala audio bat martxan jarri da eta zuzen-zuzenean gugana zuzendu da oso modu adeitsuan eta aurrez barkamena eskatuz. Laida Lertxundiren Colour, like a hormone banako erakusketako instalazioan arazo teknikoren bat suertatu omen da aste honetan. Eskultura bakoitzak botoi bat omen dauka, hura sakatu eta audio zehatz bat martxan ipintzen dena eta mekanismoek ez omen dute funtzionatzen. Horren ordez, audio guztiak bata bestearen atzetik buklean jarri dituzte, etengabean entzuten direla —pentsatzen dut, artistarekin batera adostutako behin-behineko soluzioa izan dela—. Pena eta kasualitatea; baina horrelakoak ohikoak dira erakusketetan, bereziki teknologiak tarteko direnean —bideoak eta audioak izaten dira beti instalazioetan buruko min handienak sortzen dituztenak—. Beraz, ulermenez baina erakusketan izango dugun esperientzia bete-betekoa izango ez denaren jakitun ekin diogu bisitari.

Pasillo bat gurutzatzen da areto nagusira iritsi aurretik, eta ia oharkabean ikusi dugu lehen pieza; txiki-txikia eta korridore estuaren hasiera-hasieran kokatua dagoena, alde bateko izkina batean. Koloreak bereganatu du nire arreta, arrosa bizi koloreko A5 tamainako orrialde baten itxurakoa da; gerturatu eta orrialde baten kopia dirudi, jatetxe bateko faktura-orri huts batena, eta bertan gainjarrita egunsenti bat nabari da. Erakusketaren izenburuak keinu egiten dion kolorearen lehen dosia sartzen du gorputzean piezak, eta pixkanaka barnetik barreiatzen eta zabaltzen hasten da hormonen gisara.

Behin areto nagusira iritsita, lau zonalde bereizten dira: espazioaren erdian erdizka funtzionatzen duten multimedia-eskulturak daude; eskuinetara bideo baten proiekzioa dago sabaitik zintzilikatzen den pantaila batean; ezkerretara, horman esekita berriz, zenbait fotogramen inpresioak eta hauekiko diagonalean gelditzen den beste horman beste bideo bat, formatu txikiagokoa, tablet batean. Zalantzarik gabe, begirada multimedia-eskulturek biltzen dute pasilloarekiko lerrokaturik daudelako. Zurezko idulkien gainean dauden beira gaineko inpresioak dira. Bakoitzean (lau dira denera), paisaia berdina dirudienaren enkoadraketa ezberdinak ikus daitezke —zerua, zerua eta itsasoa, zerua itsasoa eta media, eta beste zeru zati bat—, haiek estaltzen dituzten kolore bizietako gainazalen ebakiduretatik antzematen direla. Geruza ezberdinen gainjartzeak dira; elkar estaltzen dutenak; igarotzeko eta ikusteko artistak ebaki egin behar izan dituenak, ia jolas bat bailitzan; zer erakutsi, zer ez.

Hain zuzen ere, geruzen arteko jolasa da erakusketako pieza guztien arteko lokarri eta lokailu nagusia. Agian ageriena, sabaitik zintzilikatutako Películas bideoan antzematen da. Bi gorputz agertzen dira, emakumezkoenak. Hasieran, areto erdiko eskulturetako antzeko paisaia bati begira daude, ondoren, haien gogoetak biltzen dituzte. Hasieran metaforikoagoak diren geruzak begi-bistakoak bilakatzen dira segidan. Gorputzak proiektatutako irudien gainean gainjartzen dira eta irudi-geruzak sortzen dira; gorputz-geruzak. Errealitate-geruzak. Materiadunak eta materiagabeak. Kolore-geruzak kolore-gorputz bilakatzen dira, estaltzen dena eta estali ezin denaren arteko jolasean berriz ere. Sortzeak eta osatzeak.

Bideo honetako fotogramak dira ezkerreko horman esekita daudenak; erakusketari ekarpen gehiegirik egiten ez dietenak. Aldiz, diagonalean kokatutako beste bideoa (Sunrise Slips) eta haren ondoan kokatutako instalazio ederra (Sunraise Slips Pink) osagarri interesgarriak dira, eta irakurketa geruza anitzak gehitzen dizkie erakustokiko proposamen nagusiei, ikusgarritasunaren jolasarekin jarraituz.

Eskuorria irakurrita, artistak pelikula baten xehatze gisakoa planteatu nahi izan duela ematen da aditzera, koloreari, argiari, soinuari eta irudiari modu indibidual batean haien protagonismoa aitortuz. Aitzitik, intentzio hori halako murmurioan gelditzen da, bisitaria bereziki bi ikus-entzunezkoak gogoan dituela irteten baita, beste lanek haien oihartzun gisara funtzionaturik. Izan ere, Lertxundiren adierazpen esparrurik nagusiena zinemagintza da, eta erakusketa honetan ere argi antzematen da hori.


artxiboa

Artxiboa

Nestor Basterretxea

Artium (Gasteiz, Araba)

Du 10 Mai 2024
Au 22 Septembre 2024

la-dimension-poetique

La dimension poétique

Christiane Giraud

Andereseroraenia | La benoiterie (Arbona, Lapurdi)

Du 05 Septembre 2024
Au 22 Septembre 2024

amaitu-gabeko-mundua

Amaitu gabeko mundua

Saul Leiter

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

Du 19 Juillet 2024
Au 10 Novembre 2024

umerik-gabeko-emakume-katuzaleak

Umerik gabeko emakume katuzaleak

19 Sept. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Donald Trumpek JD Vance lehendakariorderako hautatu zuenean, horrek elkarrizketa batean egindako adierazpen bat biral bilakatu zen. Haren aburuz, Kamala Harris umerik gabeko emakume katuzale bat zen heinean, ez luke aginterik izan beharko, halako emakumeek euren erabaki okerrek eragin dieten frustrazioa lurralde osoari igorri nahi diotelako.

udako-erakusketa

Udako erakusketa

18 Sept. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'TOPALEKUAK' | Noiz arte: Urriaren 6ra arte. | Non: Tabakaleran, Donostian.

berezkotik-jalgitzen-den-beste-hori

Berezkotik jalgitzen den beste hori

13 Sept. | Leire Casamajou Elkegarai [BERRIA.eus]

Jenni Alvaradoren ‘Arketipoak' erakusketa Uztaritzera iritsi da, Ttok arte gunera. Urrira arte egonen dira han azken lau urteetan sortu dituen zenbait eskultura eta pintura.

zigaren-figurazioa-eta-esentzia

Zigaren figurazioa eta esentzia

12 Sept. | Edurne Elizondo [BERRIA.eus]

Lizarrako Gustavo Maeztu museoak Javier Ziga margolari nafarraren erakusketa bat hartu du, urriaren 27ra bitarte. 41 koadro zintzilikatu dituzte, haien bidez artistak landu zituen gai nagusiak ezagutzeko.

miguel-etxauri-margolari-iruindarra-hil-da-96-urterekin

Miguel Etxauri margolari iruindarra hil da, 96 urterekin

09 Sept. | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Batik bat, paisaiari eta natura hilei lotutako obra zabala sortu zuen. Uruguain igarotako urteek eman zioten bultzada artista gisa, eta Fermin Etxauri anaia eta galeristaren ondoan osatu zuen ibilbidea handik Iruñera itzuli zenez geroztik.

haziak-ama-lurraren-mezulari

Haziak ama lurraren mezulari

07 Sept. | Aingeru Odriozola Beitia [BERRIA.eus]

Maria Cuetoren 'Hazi hegalariak' erakusketak ama lurrean murgiltzen du ikuslea. Donostiako Kristinaenea parkeko Ingurumen Baliabideen Etxean jarri dituzte lanak, eta irailaren 15era arte egongo dira ikusgai.

irekiak-gallery-weekend-en-laugarren-edizioa-aurkeztu-dute

IREKIAK Gallery Weekend-en laugarren edizioa aurkeztu dute

| 4 Septembre 2024

Irailaren 12tik 15era, Donostiak zirrara egingo du erakusketa-denboraldiaren hasiera bihurtu den ekitaldi honekin, galerien indarrak erakundeekin batzea helburu hartuta, arte garaikidearen bidez sare kulturala sendotzeko. Hiriko zenbait espazio artistikotan jarduera eta erakusketa ugarie gingo dituzte.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).