artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Urdaibaiko Guggenheimera sartzeko bide baten eraikuntza geldiarazi du Eusko Jaurlaritzak

Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du obren adjudikazioa, eta atzera bota du lehiaketa publikoaren deialdia, "planari segurtasun juridikoa" emateko.

urdaibaiko-guggenheimera-sartzeko-bide-baten-eraikuntza-geldiarazi-du-eusko-jaurlaritzak
Muruetako ontziolaren inguruan eraiki nahi dute pasabidea.

22 Octobre 2024 | Mikel Lizarralde [BERRIA.eus]

Eusko Jaurlaritzak eten egin behar izan du Urdaibaiko Guggenheimerako sarbidea izango den pasabidea egiteko lanen adjudikazioa. Bi enpresa aurkeztu ziren lehiaketa publikora, Muruetako ontziolatik gertu egongo den ia 400 metroko oinezkoentzako bidea egiteko. Bada, Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du obren adjudikazioa, eta atzera bota du lehiaketa publikoaren deialdia. El Correo-k aurreratutakoaren arabera, eta, BERRIAk baieztatu duenez, bide horren eraginpeko lurrak okupatzeko epeei buruzko errekurtsoa aurkeztu dela jakin ostean hartu du erabakia Jaurlaritzak.

Guggenheim Urdaibai Stop plataformak jakinarazi du bi errekurtso aurkeztu zizkiola proiektuari irailaren hasieran: bata pasabidearen proiektuari jarri zioten, eta bestea proiektuaren kontratazio organoari —Eusko Jaurlaritzari—, kontratazio publikoaren prozesua eteteko eskatuz. Bada, hilabete geroago, prozesu hori eten egin du Eusko Jaurlaritzak.

Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak luzatu egin du Murueta inguruko lurretan ingurumena berreskuratzeko egitekoa duen proiektuaren alegazio epea, eta aldaketa horrek pasarelaren proiektuaren garapena baldintza dezake, Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun Sailak adierazi duenez. Izan ere, ia 400 metro izango dituen pasabidea eraikitzeko lanek hemezortzi aste iraungo dute, ia bost hilabete, eta proiektua atzeratzeak eragin berezia du esku hartzea egingo den eremuko espezieen ziklo biologikoetan.

Europako bisoiaren ugalketa zikloa da garrantzitsuena, galtzeko arrisku larrian baitago. Beraz, lizitazio fasea behin-behinean geratuta eta atzeratuta, ugalketa fase horri eragingo ez dion garai batera atzeratu beharko lirateke lanak, eta horrek proiektuaren finantzaketari eragin diezaioke, Europako Batasuneko Next Generation funtsetatik ordainduko baita proiektua bere osotasunean —1,5 milioi euro—. Hala ere, Eusko Jaurlaritzak adierazi du lanak 2026an eginda ere diru hori jasoko lukeela Europatik; hori dela eta, ez dute "inongo arriskurik" ikusten alde horretatik.

Bada, Eusko Jaurlaritzak hori bera baieztatu du: Europako bisoiaren ugalketa garaia dela eta, Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak debekatu egin du eremu horretan lanak egitea martxoaren 15etik uztailaren 31ra bitartean.

Proiektuaren nondik norakoan beste faktore batek ere eragin dezake, Guggenheim Urdaibai Stop plataformak jakinarazi duen bezala, Muruetako (Bizkaia) herritar talde batek beste alegazio bat aurkezteko asmoa duelako, eta Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioaren Kosta Zuzendaritzak emandako luzapenarekin, aurkeztu ahal izango dute. Antza, lur batzuk Urdaibaiko paduretatik babesten dituzte egun murru batzuek, eta oinezkoentzako pasabideekin babes hori galduko litzateke; gaur egun herritar batzuek nekazaritzarako erabiltzen dituzten lur batzuei eragingo lieke horrek.

Hori ere baieztatu du Eusko Jaurlaritzak, esanaz proiektuaren funtsetako bat dela egungo oinezkoen pasabidea kentzea, eta altuera jakin batean egongo den eta azpitik ura pasa daitekeen pasabidea egingo dela, "uraren fluxu normala" bermatzeko, inguruko belardietan dauden espezie inbaditzaile batzuek amaitzeko eta ekosistema leheneratzeko.

El Salto hedabideak azaldu duenez, Muruetako Udalak ez zion lur horien erabilerari eta jabetzari buruzko informaziorik eman Eusko Jaurlaritzari, eta Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak ondorioztatu zuen erabilgarri zeudela lur horiek.

Oinezkoentzako bi bide

Lizitazio epea bertan behera geratu zaion proiektua, baina, ez da Muruetako ontziolan egin asmo duten museoaren zatiari sarbidea emango dion pasabide bakarra. Izan ere, antzeko luzerako oinezkoentzako bi bide daude proiektatuta. Orain arte aipatutakoa aurreratuena da; esan bezala, lehiaketa publikoa martxan zegoen jada, eta bi enpresa aurkeztu ziren. 370 metro inguru luze izango da, eta Muruetako teileriatik hegoaldera eta ondoren mendebaldera joango da, Mundakako itsasadarreraino.

Uraren gainean eraikitako egurrezko pasabidea izango da, palafitozko zutabeekin eta 1,1 metro garai izango diren barandekin. Beste proiektua oraindik atzeratuago dago, baina Muruetako teileria Larrabe auzoarekin lotzeko asmoa du, bestearen antzeko luzerarekin.

Protestak asteburu honetan

Eusko Jaurlaritzaren erabakiaren harira, hainbat elkartek erreakzionatu dute. Greenpeacek esan du lizitazio prozesua bertan behera uzteak "arrazoia" ematen diela prozesua "berme guztiekin egiten ari ez dela" salatzen duten eragile guztiei. Horrez gain, aste honetarako aurreikusita dauden ekintzak gogorarazi dituzte. Gernikako Gazte Asanbladak deituta, bihar, hilak 18, ikasle greba egingo dute Guggenheim proiektuaren aurka, baita gazte kanpaldia ere, eta larunbatean —urriak 19— museoaren aurka Gernikan bertan egingo den manifestazio orokorrera batzeko deia ere zabaldu dute.


atzerabegirakoa

Atzerabegirakoa

Isabel Herguera

Kubo Kutxa aretoa (Donostia, Gipuzkoa)

Du 13 Septembre 2024
Au 06 Janvier 2025

argi-izpien-artean

Argi-izpien artean

Mar Mateo

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 31 Octobre 2024
Au 15 Décembre 2024

berandu-gabiltza

Berandu gabiltza

07 Nov. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Bilboko Guggenheim museoak zabaldu duen Hilma af Klint pintorearen erakusketa ikustean galdetu diot neure buruari noiz iritsiko den arte historiako eskuliburuetara artistaren lana.

artearen-unibertsaltasunik-ezaz

Artearen unibertsaltasunik ezaz

05 Nov. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Klasiko bat da: espero ez duzunean, berriz agertzen da artea unibertsala den ideia. Orain dela gutxi preziatzen dudan lankide bati entzun nion hitzaldi batean, eta berriz ere pentsatu nuen ez nengoela ados.

irudimenaren-askapenerako-oharrak

Irudimenaren askapenerako oharrak

24 Oct. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Asteon ehun urte bete dira Andre Bretonek 'Manifestu surrealista' argitaratu zuenetik. Testu horretan, "logikaren eta moralaren diktadura deuseztatzeko" bide gisara definitu zuen surrealismoa, eta literaturari loturiko ideia iraultzaile mordoa jaso.

espetxe-zigorra-eman-diete-ekiloreei-eraso-egin-dieten-bi-aktibistei

Espetxe-zigorra eman diete Ekiloreei eraso egin dieten bi aktibistei

24 Oct. | Jatorria: JournalDesArts

Hilabetetako espetxe-zigor betea ezarri diete bi ekintzaile ekologista britainiarrei. Bi militanteen zigorraren berri ukan eta ordu gutxira, Just Stop Oil-eko beste hiru ekintzailek National Gallery-ko Van Gogh-en bi Ekilore zipriztindu dituzte.

manifesta-15

Manifesta 15

24 Oct. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

2004an Donostian egin zenetik ez nuen aukerarik izan Manifesta berriz ikusteko. Manifesta delako elkarte pribatuaren asmoa Europako hiri ezberdinetan biurtekoak antolatzea da, bertako sare kulturalarekin batera.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).