artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Vatikanoko museoetara ez joateko arrazoiak

Zutabeak idazterakoan, zenbaitetan izenburu zirikatzaileak erabiltzen ditugu irakurlea erakartzeko. Maiz, gure biktima azkar konturatzen da trikimailuaz: edukia izenburuaren kontra agertzen dela, alegia. Ez da hau kasua. Vatikanoko museoetara ez joateko arrazoiak emango ditut benetan. Esan gabe doa, noski, irakurleren bat arte ikaslea bada, edo Rafaelen jarraitzaile sutsua, edo gaitz freudiar baten ondorioz Kapera Sistinoarekin amets egiten badu gauero, bulda duela.

vatikanoko-museoetara-ez-joateko-arrazoiak
Pietro da Cortona: Allegory of Divine Providence and Barberini Power | I, Sailko (Xehetasuna)

8 de Noviembre 2022 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Has gaitezen errotik: zergatik doa jendea Vatikanoko museoetara? Batez ere, Kapera Sistinoa ikusteko. Izan ere, bisitari askok ez du konplexuaren tamaina irudikatzen; ordutxo batean ikus daitekeela uste du. Ez zaio bururatzen sarreratik kaperara ordubete luze emango duela galerietatik barna, jende andanaz inguratuta, txanponak, mapak, gurutzeak eta mosaikoak bazterrean utzita. Eta gainera, nekeak jota kaperara iristean, kostako zaiola eserleku bat harrapatzea, eta, manifa batean nola, artalde baten erditik ikusi beharko dituela pinturak, zutik eta lepoa hondatuta. Behin nahikoa dela erabakitzen duenean, ez dezala uste irteera ondoan dagoenik: bueltan ibili behar joaterakoan egindako bidea. Arte maitalea izanik ere, zaila da irteterakoan museoak ez gorrotatzea.

Erromara doazen bisitari gehienek egun gutxi pasatzen dituzte hirian, eta bat galtzen dute Vatikanoko museoetan. Galdu, alde batetik, museoetara sartzeko ordubeteko ilara dagoelako, sarreraren 17 euroez gain itxaronaldia ekiditeko beste lau ordaindu ez badituzu; eta ateratzerakoan atseden ordutxo bat giza eskubidea delako. Eta galdu, bestetik, Erromak mila altxor dituelako, eta Kapera Sistinoa horien arteko bakarra baino ez delako.

Adibidez, sabai-pintura harrigarriak daude Sant'Ignazio eta Il Gesu elizetan; San Pietro in Vincolin, gehienek bisitatuko duten Foroaren ondoan, Michelangeloren Moises eskultura; Santa Maria del Popolon eta San Luigi dei Francesin, Caravaggioren pintura bikainak, leku horietarako bereziki eginak; eta Santa Maria della Vittorian, Berniniren Santa Teresaren eskultura. Hauek guztiak debalde ikus daitezke. Laokoonteren ordezko gisa, Massimo alle Termeko museoan Diskoboloa eta Via Labicanako Augusto daude ikusgai, hala nola Liviaren lorategiaren pintura txundigarria. Barberini Galerian errenazimentuko pinturarik bikainena dago, eta, zerbait desberdina bilatzen duenarentzat, Santa Constanzaren mausoleoa eta ondoan dituen katakonbak esperientzia ederra izan daitezke. Zerrendaren jarraipenak luze joko luke.

Turismo masifikatuak leku berberetara eramaten gaitu denok, aukerak aztertu gabe. Arteak mila aurpegi ditu, hiri guztietan daude uste baino museo gehiago, eta Erromak merezi du Vatikanoko museoetara ez joatea.


doma

Doma

Ioana Hernández Arriaga

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 16 de Abril 2025
Al 29 de Junio 2025

monstrorum-historia

Monstrorum historia

Joan Fontcuberta

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

Desde el 21 de Marzo 2025
Al 29 de Junio 2025

plasta

Plasta

Jaime Remirez de Ganuza, Pablo Giobellina

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Desde el 28 de Marzo 2025
Al 04 de Mayo 2025

in-situ

in situ

Refik Anadol

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

Desde el 07 de Marzo 2025
Al 19 de Octubre 2025

gure-arte-koloniala

Gure arte koloniala

18 de Abr. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Aste honetan Azpeitiko Soreasu elizan dagoen Bakardadearen kaperaren inguruan udalak eta Aranzadik 2019an argitaratu zuten liburuxka bat irakurri dut. Nicolas Saez de Elola kapitainaren hil-kapera da hori, Gipuzkoako Errenazimentuko eredu bikaina.

birika-bezain-elastikoa-erakusketa-ludikoa-ireki-dute-tabakaleran

'Birika bezain elastikoa' erakusketa ludikoa ireki dute Tabakaleran

17 de Abr. | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Anna Irina Russell artistak sortu du, prozesua haurrekin eta familia talde batekin egin ostean. Askotariko egitura puzgarriz bete dute aretoa, eta esplorazio ariketa kolektibo batera gonbidatu publikoa. 'Situ-akzioak' proiektuaren barruan aurkeztu dute.

helen-frankenthaler-araurik-gabeko-sei-hamarkada

Helen Frankenthaler: araurik gabeko sei hamarkada

16 de Abr. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Artistak lorratza utzi zuen espresionismo abstraktuan. Haren 30 margolan eta hainbat eskultura biltzen dituen erakusketa zabaldu dute Guggenheim museoan. Frankenthalerren lanez gain, haren lagun izandako zenbait artistaren artelanak jarri dituzte ikusgai.

gernika-estalita

'Gernika', estalita?

15 de Abr. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

2003ko otsailean, Nazio Batuen Erakundean gordetzen den Gernika koadroaren bertsioa oihal urdin baten bidez estali zuten, garai hartako AEBetako idazkari Colin Powellek Iraken kontrako gerraren hasiera iragartzeko. Lotsagabe aritu baziren ere, estalketak errudun konplexua adierazten zuen.

zazpi-atedun-tebas-hura-nork-eraiki-zuen

Zazpi atedun Tebas hura nork eraiki zuen?

15 de Abr. | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Ardatza neurtuz' | Artistak: Ainara Elgoibar, Ainhoa Resano, Bego Anton, Estibaliz Sadaba Murgia, Eva G. Herrero, Isa Fernandez Reviriego, Leire Muñoz, Mafalda Salgueiro, Matilde Viegas, Nuria Cubas, Sandra Cuesta Aizkorbe, Susana Blasco. | Non: Orconera gunean, Barakaldon. | Noiz arte: ekainaren 29ra arte.

acconciren-eta-pregoren-arteko-lankidetza-eta-adiskidetasuna

Acconciren eta Pregoren arteko lankidetza eta adiskidetasuna

14 de Abr. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Bilboko Guggenheim museoak elkarrekin aurkeztu ditu Vito Acconciren eta Sergio Prego artisten performance lanak, ‘You' erakusketan. Sei urtez lankide izan ziren bi sortzaileak, eta gorputzari eta arkitekturari buruzko jarrerak batzen ditu bien jardunak.

arabako-aldundiak-azkenean-ez-du-itxiko-amarika-aretoa

Arabako Aldundiak azkenean ez du itxiko Amarika aretoa

13 de Abr. | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Aldundiak atzera egin du, eta ez du eraikiko ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik Amarika erakusketa aretoa dagoen tokian. Amarica elkarteak erabakia txalotu du, eta kultur eragileen presioari esker izan dela azpimarratu.

euriari-begira

Euriari begira

12 de Abr. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

INES MEDINA. Ikerketa analitiko-plastikoa (1978-1995) | Artista. Ines Medina. | Non. Artium museoan, Gasteizen. | Noiz arte. Ekainaren 1era arte.

gudaz-gaindiko-erroma

Gudaz gaindiko Erroma

11 de Abr. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Erromatar inperioa modan dago. Orain dela hilabete batzuk, galdetegi batek erakutsi zuen gizonen kopuru handi batek maiz pentsatzen duela erromatar inperioan, batzuek egunero. Handik gutxira, Elon Muskek eztabaida piztu zuen Trumpen izendapenean, naziaren antz handiegia zuen agurra egin ostean, "agur erromatarra" zela adierazi zuenean. Interneten bilaketa txiki bat egin ostean, ez da zaila Vox alderdiko kideak erromatar armada gisa irudikatzen dituzten irudiak topatzea.

Artekaria

El poratl del arte en Euskal Herria

Este es el portal creado por la red ZAPART. Con ARTEKARIA queremos dar visibilidad a la increíble riqueza artística e infraestructural de nuestro pequeño territorio vasco (Euskal Herri osoa). De hecho, nos parece que en un espacio tan reducido donde se encuentran tantos museos (Artium, Oteiza, Oteiza, Artes de Bilbo, Guggenheim…), centros de arte (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), salas públicas y privadas (Didam, Zitadela, Bastero, Ospitalea, fondations), galería de arte tradicional o de artistas... con tantas programaciones y obras de artistas visibles, la visualización de este conjunto no es fácil. Hemos creado este portal para ayudar a resolver esta falta.

Artekaria

La red de l@s artist@s profesionales de Euskal Herria

Zapart tiene como objetivo conectar, promover el trabajo y defender los derechos de l@s artist@s profesionales que viven y trabajan en Euskal Herria (en los seis territorios historicos que son Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa y Zuberoa).