artekaria

Euskal Herriko
Arte Ataria

aktualitatea

Vatikanoko museoetara ez joateko arrazoiak

Zutabeak idazterakoan, zenbaitetan izenburu zirikatzaileak erabiltzen ditugu irakurlea erakartzeko. Maiz, gure biktima azkar konturatzen da trikimailuaz: edukia izenburuaren kontra agertzen dela, alegia. Ez da hau kasua. Vatikanoko museoetara ez joateko arrazoiak emango ditut benetan. Esan gabe doa, noski, irakurleren bat arte ikaslea bada, edo Rafaelen jarraitzaile sutsua, edo gaitz freudiar baten ondorioz Kapera Sistinoarekin amets egiten badu gauero, bulda duela.

vatikanoko-museoetara-ez-joateko-arrazoiak
Pietro da Cortona: Allegory of Divine Providence and Barberini Power | I, Sailko (Xehetasuna)

2022ko Azaroaren 8a | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Has gaitezen errotik: zergatik doa jendea Vatikanoko museoetara? Batez ere, Kapera Sistinoa ikusteko. Izan ere, bisitari askok ez du konplexuaren tamaina irudikatzen; ordutxo batean ikus daitekeela uste du. Ez zaio bururatzen sarreratik kaperara ordubete luze emango duela galerietatik barna, jende andanaz inguratuta, txanponak, mapak, gurutzeak eta mosaikoak bazterrean utzita. Eta gainera, nekeak jota kaperara iristean, kostako zaiola eserleku bat harrapatzea, eta, manifa batean nola, artalde baten erditik ikusi beharko dituela pinturak, zutik eta lepoa hondatuta. Behin nahikoa dela erabakitzen duenean, ez dezala uste irteera ondoan dagoenik: bueltan ibili behar joaterakoan egindako bidea. Arte maitalea izanik ere, zaila da irteterakoan museoak ez gorrotatzea.

Erromara doazen bisitari gehienek egun gutxi pasatzen dituzte hirian, eta bat galtzen dute Vatikanoko museoetan. Galdu, alde batetik, museoetara sartzeko ordubeteko ilara dagoelako, sarreraren 17 euroez gain itxaronaldia ekiditeko beste lau ordaindu ez badituzu; eta ateratzerakoan atseden ordutxo bat giza eskubidea delako. Eta galdu, bestetik, Erromak mila altxor dituelako, eta Kapera Sistinoa horien arteko bakarra baino ez delako.

Adibidez, sabai-pintura harrigarriak daude Sant'Ignazio eta Il Gesu elizetan; San Pietro in Vincolin, gehienek bisitatuko duten Foroaren ondoan, Michelangeloren Moises eskultura; Santa Maria del Popolon eta San Luigi dei Francesin, Caravaggioren pintura bikainak, leku horietarako bereziki eginak; eta Santa Maria della Vittorian, Berniniren Santa Teresaren eskultura. Hauek guztiak debalde ikus daitezke. Laokoonteren ordezko gisa, Massimo alle Termeko museoan Diskoboloa eta Via Labicanako Augusto daude ikusgai, hala nola Liviaren lorategiaren pintura txundigarria. Barberini Galerian errenazimentuko pinturarik bikainena dago, eta, zerbait desberdina bilatzen duenarentzat, Santa Constanzaren mausoleoa eta ondoan dituen katakonbak esperientzia ederra izan daitezke. Zerrendaren jarraipenak luze joko luke.

Turismo masifikatuak leku berberetara eramaten gaitu denok, aukerak aztertu gabe. Arteak mila aurpegi ditu, hiri guztietan daude uste baino museo gehiago, eta Erromak merezi du Vatikanoko museoetara ez joatea.


edonor-denok-inor-ez

edonor denok inor ez

Euskal Herriko arte-hezkuntza instituzionalizatzeko prozesuak, 1978-1991

Artium (Gasteiz, Araba)

2024ko Otsailaren 02tik
2024ko Irailaren 01era

conchita

Conchita

Rodrigo Hernandez

CarrerasMugica (Bilbo, Bizkaia)

2024ko Maiatzaren 17tik
2024ko Uztailaren 30era

kore

Kore

Mar de Dios

CarrerasMugica (Bilbo, Bizkaia)

2024ko Maiatzaren 17tik
2024ko Uztailaren 21era

bi-egun-gernikan

Bi egun Gernikan

Eka. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gernika eta Gernikei buruzko kongresuan egon gara bi egun oso izen bereko herrian. Gertakizun historikoa eta horrek eragin zituen ondorioak aztertu ditugu kongresu akademikoan. Gernika sinbolismo handiko herria zen gerra zibila hasi baino lehen, baina bonbardaketaren ondoren beste kutsu batzuk hartu zituen.

gauden-tokitik-toki-berriak

Gauden tokitik, toki berriak

Eka. 27 | Elena Olave [BERRIA.eus]

'-n, -z, -tik, -rantz' | Artista: Jose Angel Lasa. | Non: Bermeoko Frantziskotarren klaustroan. | Noiz arte: Urriaren 31ra arte.

sota-familia-artea-eta-mezenasgoa

Sota familia. Artea eta mezenasgoa

Eka. 22 | Arte Ederren Bilboko museoa

Ramón de la Sota y Llanok antzinako eta garai modernoko arte-bilduma bikain bat egin zuen, eta bere bi egoitzetan banatu zuen kronologikoki: antzinako artea Bilboko Ibaigane Jauregian –Athletic Cluben egoitza 1988tik–, eta arte modernoa Lertegin zeukan egoitzan, hurbileko Getxoko udalerrian. Horren haritik Arte Ederren Bilboko museoan jarritako erakusketa urrira arte ikusgai izanen da.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.