artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Hiru hitz, hamaika eduki (III)

Aurreko bi zutabeetan Erromako Kapitolioko Museoen sotoan ikusi nuen estela bat aztertzen aritu naiz. K.o. I. mendeko hilarri bat zen, eta hiru hitz besterik ez zuen, bata bestearen azpian: "Antiochus/libertus/pictor" esaten zuen, alegia, "Antiochus. Libertoa. Margolaria". Gaurkoan azken hitzari ekingo diot, pictor, margolaria.

hiru-hitz-hamaika-eduki-iii
Vettitarren etxea Ponpeion, Ixionen zigorra, K.o 1. mendekoa.

10 Mai 2024 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Dagoeneko ezagutzen dugu gure hildakoa: Antiochus izeneko gizon askatu bat, esklabo zen bitartean artista lanetan zebilena ziur asko. Aurrekoan zehaztu genuen artista lanbide horrek ez ziola Antiochusi estatus berezia eman gizartean, artistak ez baitziren jeinu paregabeak kontsideratzen, artisau trebeak baizik. Aipagarria da pictor jartzen duela Antiochusek bere estela txikian, eta ez artista hitza; hain zuzen, ez zelako egileak izendatzeko halako kontzeptu orokor bat existitzen. Artisautza izanik, lanbide artistikoak teknikaren bidez desberdintzen ziren, ez sormenagatik. Lucius Vitelius Hermiasen estelak, adibidez, gemmarius sculptor zela esaten digu, harri bitxien tailatzailea. Artisten estela guzti-guztietan teknika gailentzen da, eta oso eginkizun zehatza izan ohi da.

Izan ere, artea lan kolaboratiboa zen. Lantegiak ziren nagusi; hainbat artisau biltzen zituzten eta bakoitzak eginkizun jakin bat zuen. Baziren, hasteko, koloreak prestatzen zituztenak, pigmentu garestiak maneiatzea eskatzen zuen ariketa ia kimikoa. Ondoren, baziren margolanen atalik sinpleenak egiten zituztenak: hondoko kolore lauak edota patroien bidez margotzen ziren alboetako dekorazio geometrikoak pintatzen zituzten horiek. Ziur aski, pintore gehienak halako lanak egiten hasiko ziren, eta esperientziari esker figurak eta konposizioak egitera pasako ziren gero. Hala ere, litekeena da trebetasun eskaseko familiako kide batzuek oinarrizko lan hauetan urte asko ematea, lanbidea familia kontua zelako baita ere, eta ez zen inoren lana baztertzen.

Badakigu lantegi handietan espezializazioa oso handia izan zitekeela: beste estela batean occulariarii lanbidea jarri zuen gizon batek, alegia, begiak margotzea zegokion pintorea. Imajina genezake goi mailako freskoetarako, Liviaren lorategirako adibidez, txoriak pintatzen espezialista zen artisau bikainen bat ekar zezaketela, errepresentazio hain naturala ez baitago edozeinen esku.

Dena dela, Antiochusen estelaren tamaina ikusita, pentsa genezake dekorazio sinple eta merkeak egiten zituen pintorea zela gure laguna. Agian lantegi handiago baten partaide izan ondoren, aske geratzean laguntzaile batekin etxe xumeetan dekorazio sinpleak egiten zituen teknikaria izan zen. Zehazki jakitea ezinezkoa da, baina eskertuko diogu Antiochusi gogora genezan idatzi zuen estela hark eman digun gogoetagaia. Zoriontasunean bego.


amaitu-gabeko-mundua

Amaitu gabeko mundua

Saul Leiter

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

Du 19 Juillet 2024
Au 10 Novembre 2024

ekitaldiartea

Ekitaldiartea

Bilboko Arte Modernoaren Museoa, 1924-1945

Bilboko Arte Ederren Museoa (Bilbo, Bizkaia)

Du 07 Juin 2024
Au 07 Janvier 2025

gainazalaren-azpian

Gainazalaren azpian

Mapamunditarrak 2024

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 05 Septembre 2024
Au 29 Octobre 2024

bidaia-bat-jorge-oteizaren-unibertsoan-barna

"Bidaia bat" Jorge Oteizaren unibertsoan barna

13 Oct. | Amaia Jimenez Larrea [BERRIA.eus]

Zuk Performing Arts dantza konpainiak 'Quousque tandem abutere' lana taularatuko du Oteiza museoan, datorren urriaren 20an. Jorge Oteizaren "obra eta pentsamoldea" gerturatzeko asmoa du proiektuak.

zumetaren-erakarmen-indarra

Zumetaren erakarmen indarra

12 Oct. | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Jose Luis Zumeta artistaren ia 30 artelan batu ditu Bilboko Juan Manuel Lumbreras galeriak. ‘Zumeta 24' du izena erakusketak, eta urriaren 17ra arte egongo dira obrak, ikusgai ez ezik, baita salgai ere.

momentu-zehatz-horretan-kristaldu-zena

Momentu zehatz horretan kristaldu zena

10 Oct. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'Ilepilak, baita aginak ere' | Artista: Nerea de Diego. | Non: Iruñean, Apaindu galerian. | Noiz arte: 2024ko urriaren 25era arte.

benetakotasuna

Benetakotasuna

10 Oct. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Aspaldi ez nuen pintura erakusketa batean halako zirrararik sumatu. Erakusketa areto zuri erraldoira sartu, eta pintzelkada beltzez margotutako emakume gorputzak etzanda azaltzen dira, lerrokatuta dauden tamaina txikiko koadroetan.

san-telmo-museoak-argazki-liburuen-jarduerak-martxan-jarri-ditu

San Telmo Museoak argazki-liburuen jarduerak martxan jarri ditu

| 9 Octobre 2024

Urria iristearekin batera, eta hilaren 14an ospatzen den Argazki-liburuaren Nazioarteko Egunaren harira, San Telmo Museoak formatu artistiko honekin lotutako programazioari ekingo dio berriro. Bryan Schutmaat estatubatuarra, Ricardo Cases valentziarra eta bertakoak ditugun Nagore Legarreta eta Miguel Leache bezalako artistak izango dira datozen hilabeteetan.

abstrakziorako-bide-banatan

Abstrakziorako bide banatan

07 Oct. | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Kurioski urte berean hil ziren orain 80 urte arte abstraktuaren aitzindaritzat jotzen diren bi artistak: Wassili Kandinski eta Hilma af Klint. Kandinskik jaso du aitortza, baina jakina da Af Klintek hark baino lehenago ere sortu zituela lan abstraktuak.

espazioak

Espazioak

03 Oct. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'Saul Leiter. Amaitu gabeko mundua' | Non: Donostiako Tabakaleran. | Noiz arte: Azaroaren 10era arte.

basoa-ezkutatzen-duen-zuhaitza

Basoa ezkutatzen duen zuhaitza

03 Oct. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

David Chipperfield arkitektoak Municheko Haus der Kunst (Artearen Etxea) erakusketa aretoa berritzeko proposamen bat egin zuen 2017an. Berrikuntzen artean, aurrealdean zituen hamahiru ezkiak moztu nahi zituen, fatxadari ikusgarritasun handiagoa emateko.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).