artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Kalkulatutako artea

Madrilgo Reina Sofia museoak Soledad Sevilla (1944) artista valentziarrari eskainitako erakusketa gozatzeko aukera izan dut, eta guztiz liluratuta geratu naiz haren ibilbidean zehar bidaiatuta.

kalkulatutako-artea
Soledad Sevilla, Denbora Hegan Doa instalazioaren aurrean. Arg/ Reina Sofia Museoa

23 Janvier 2025 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Abstrakzio geometrikoa egiten du Sevillak, kolorea, lerroa eta modulu geometrikoak erabilita. Horrela esanda, lan aspergarri eta errepikakorra dela pentsa daiteke, baina guztiz kontrakoa da: konposizio deigarri eta biziak lortzen ditu artistak, bakanak eta indarrez beteak.

Lehen lanaren aurrean jada, hurbildu eta detailez begiratzeko beharra izan dut. Hondo zuri baten gainean bi kolore kapa daude, forma geometriko berak gainjartzen dituztenak. Lehen begiradan, ez dut jakin material desberdin bateanmoztu eta mihisearen gainean jarritako geruzak ote diren, edo margotutakoak, beste gabe;hain da indartsua lortzen den efektu optikoa. Baina Sevillaren lan guztiak margotutakoak dira. Madrilgo Kalkulu Zentroan lanean egon zenean, 60kohamarkadan, berak eta zenbait kidek ordenagailuak erabili zituzten konposizio matematiko eta geometrikoekin esperimentatzeko; kide batzuek makinak ekoiztutako lanen alde egin zuten arren, Sevillak ez zuen hala egin: ordenagailuz lortutako formak pinturara pasatzen zituen gero, logika eta teknika elkartuz.

Lan batzuk ikustean, Anni Albers etorri zait burura. Orain urte batzuk haren ehungintzako lan bikaina Guggenheimen ikusteko aukera izan genuen, eta haren konposizioek kutsu geometriko eta bizi bera zuten. Sevillaren lan askok, gainera, oihalaren antza dute, geruzen gainjartzeak irazkiak eta bilbeak sortzen dituen joko bera ekartzen baitute. Erraz imajina nezake Sevillaren lan bat Albersek ehunduta, eta Albersen bat Sevillak pintatuta. Desberdinak izango ziren arren, izpiritu bera izango zuten oinarrian.

Geometria eta kalkulua abiapuntu duten bi emakume hauen lanak beste arrazoi batengatik gustatzen zaizkit: jeinuaren irudiaren kontra doazelako. XIX. mendetik jeinuaren irudi estereotipatua jaso dugu, inpultsuak jotako erdi-zoro sortzailearena —ikusi: Van Gogh—. Baina artista gehienen lana beste modu batean ontzen da, prozesu batean non pentsamendua, plangintza, saiakera, teknika eta emozioa uztartzen diren. Sevilla eta Albersen lanak logikoak eta emozionalak dira aldi berean; ez dira oldartsuak, baina horrek ez du esan nahi indarra igortzen ez dutenik.

Zentzu horretan, aipamen berezia Sevillak 2024an sortu zuen Zerumuga zuriak lanari. Mihise handi bi, arkatzez egindako ehunka lerro zuri eta horizontalek zeharkatuak. Lanak sinplea dirudien arren, 80 urteko gorputzak utzitako arrasto aldakorraren erakusle da: erregularra beharko lukeena ez da horrela, 80 urteko gorputza ez den bezala, eta horrek joko pizgarria sortzen dubegiarentzat, ibilbide eta bizitza oso baten marka den aldi berean.


galezina

Galezina

Jose Luis Vicario

Marzana aretoa (Bilbo, Bizkaia)

Du 10 Janvier 2025
Au 21 Février 2025

formatutik-kanpo

Formatutik kanpo

Exposition collective

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

Du 31 Janvier 2025
Au 04 Mai 2025

agustin-ibarrola

Agustin Ibarrola

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

Du 10 Janvier 2025
Au 28 Février 2025

sinkronia

Sinkronia

Gotzon Huegun

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

Du 27 Décembre 2024
Au 16 Mars 2025

1-1-eskala

1:1 eskala

Ixone Sadaba

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

Du 06 Février 2025
Au 27 Avril 2025

emakumea-ijitoa-eta-margolari-abangoardista-frankismoan

Emakumea, ijitoa eta margolari abangoardista frankismoan

10 Fév. | Garbiñe Ubeda [BERRIA.eus]

Mari Paz Jimenezek euskal artearen historian merezi duen tokia aldarrikatzea du helburu 'Misterioa argitzea' haren atzera begirako erakusketak. Abstrakzioaren aitzindari eta margolari informalista izan zen, besteak beste.

gonbita

Gonbita

06 Fév. | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Ziur nago ez dakizula, baina aurten Maria Paz Jimenezen urteurrena ospatuko dugu. Orain 50 urte, diktadorearen urte berean, hil zen frankismo garaiko euskal pintorerik garrantzitsuena.

agerikoegi

Agerikoegi

06 Fév. | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'Metralla zauriak' | Artista: Veronica Domingo-Alonso. | Noiz: 2025eko urtarrilaren 24tik 2025eko martxoaren 16ra arte. | Non: Montehermoso, Gasteiz.

gasteizko-amarika-erakusketa-aretoa-itxiko-dute

Gasteizko Amarika erakusketa aretoa itxiko dute

30 Janv. | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak jakinarazi du "gogoeta sakon" baten ondorioz hartu duela erabakia. Aurrerantzean, ekintzailetza eta berrikuntza zentro bilakatuko dute.

bidezidorrak

Bidezidorrak

30 Janv. | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'EGITURAZKO POBREZIA' | Artistak: Ariana Rac, Itxaso Diaz, Itzal Garcia, Gezus Ramirez, Txaro Arrazola, Lucia Jaio, Zaloa Ipiña eta Zirikar. | Non: Monehermoso kulturgunean, Gasteizen. | Noiz arte: otsailaren 2ra arte.

labea-aretoa-arte-instalazioen-nazioarteko-i-lehiaketa

"Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa

| 29 Janvier 2025

AEDAS Homesek "Labea Aretoa" Arte-Instalazioen Nazioarteko I. Lehiaketa jarri du abian. Lehiaketaren ardatz nagusia hiriko Ziudadela ezagutarazi eta zabaltzen laguntzea da, Ziudadelako Labea Aretoa zehazki, arte garaikidea eta esperimentala sustatzearekin bat.

erakusketa-aretoak

Erakusketa aretoak

29 Janv. | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Bilboko Rekalde aretoak bere ateak zabaldu ditu berrikuntza lan handiak egin ondoren. Beste garai eta testuinguru batean zabaldutako arte aretoak (Guggenheim museoaren garaia baino lehen) norabide eta helburu ezberdinak izan ditu azken 30 urteotan.

rekalde-aretoak-datorren-astelehenean-zabalduko-ditu-ateak-berriro

Rekalde aretoak datorren astelehenean zabalduko ditu ateak berriro

24 Janv. | Beñat Mujika Telleria [BERRIA.eus]

Berritze lanen ondorioz, hainbat hilabetez egon da itxita Bilboko gune artistikoa, eta sarrera berria izango du hemendik aurrera, Iparragirre kalean. Inaugurazioa dela eta, hamabi eguneko programazio berezia antolatu dute.

Artekaria

Le portail de l'art en Euskal Herria

Ceci est le portail créé par le réseau ZAPART. Avec ARTEKARIA, nous voulons donner de la visibilité à l'incroyable richesse artistique et infrastructurelle de notre petit territoire basque (Euskal Herri osoa). En effet, il nous semble que dans un espace aussi réduit où se trouvent tant de musées (Artium, Oteiza, Beaux-Arts de Bilbo, Guggenheim…), de centres d'art (Uharte-zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), de salles publiques et privées (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fondations) galeries traditionnelles ou d'artistes… avec tant de programmations et d'Åöuvres d'artistes visibles, la visualisation de cet ensemble n'est pas facile. Nous avons créé ce portail pour aider à remédier à ce manque.

Artekaria

Le réseau des artistes professionnel.le.s d'Euskal Herria

Zapart a pour objectif de mettre en réseau, de promouvoir le travail et de défendre les droits des artistes professionnel.le.s vivant et travaillant en Euskal Herri (sur les six territoires historiques que sont Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa et Zuberoa).