artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Olafur Eliasson-ek "Bilbo azpian planeta bitxia" argi-instalazioa estreinatu du Iparragirre kalean

Artelanak altzairuzko eta beirazko erronboide-formako zazpi elementu ditu, San Jose plazaren eta Guggenheim Bilbao Museoaren arteko zoladuraren azpian zuzenean kokatuak. Instalazioak ezusteko mundu kaleidoskopiko baten ikuspegi iradokitzailea jartzen du bertatik igarotzen direnen oinpean.

olafur-eliasson-ek-bilbo-azpian-planeta-bitxia-argi-instalazioa-estreinatu-du-iparragirre-kalean
Olafur Eliasson, "Beneath Bilbao, the curious planet" - 2023.

| 2023ko Urriaren 3a

Eliasson duela hiru urte Guggenheim Bilbao Museoak eskaini zionBizitza errealeanatzera begirakoari esker da ezaguna Bilboko publikoaren artean.Beneath Bilbao, the curious planet("Bilbo azpian planeta bitxia") izeneko kokapen zehatzeko lan berri honetan, artista daniar-islandiarrak gelditzera eta perspektiba berrietatik behatzera gonbidatzen ditu herritarrak.

"Ispiluz egindako piezak dira eta zoladuran txertatuta daude, deskubritu beharreko harribitxiak balira bezala. Pieza batetik bestera egiten duzun ibiltartean, abiadura motelduz zoazela sumatzen duzu. Pausoa moteltzeak munduan presente egotea esan nahi du, lurrarekin konexioan", dio Olafur Eliassonek. "Lurpean sartuta dauden ispiluzko ganberek hausnarketarako tarte bat eskaintzen digute oharkabean pasatu ohi zaizkigun aparteko materialen —hiriaren funtsezko oinarriak osatzen dituzten materialen— ikuspegi kaleidoskopiko batez gozatzeko, eta Lurrean, hemen eta orain, dugun presentziaz jabetzeko".

Lurrera ematen duen leiho bakoitzetik begiratzean, oinezkoek forma iradokitzaile, geometriko eta organiko bat ikusiko dute, testura mineralduna, baita poliedro baten ertz garbi eta zehatzak ere. Formak, berez, ilusioak dira, puntu batean elkartzen diren trapezio-formako ispiluekin eraikitako kaleidoskopioek sortuak.

Instalazio horretan funtsezkoak dira zazpi mineral eta harri, Bizkaiko industriaren eta meatzaritzaren historian izan duten garrantziagatik hautatuak denak ere. Honako hauek dira: kaltzita, limonita, goethita, siderita, basaltoa, hareharria eta kareharria. Kaleidoskopio bakoitzaren ispiluetan islatzen den mineral edo harri bakoitzak egitura eta kolorez betetako forma geometrikoak sortzen ditu, desberdinak kokaleku bakoitzean.

Gauez, kaleidoskopioek kalea behetik argitzen dute, eta giro oniriko berezia sortzen da horrela.

Udalaren eta Museoaren arteko lankidetza

Bilboko Udalak eta Guggenheim Bilbao Museoak lankidetza-hitzarmen bat sinatu zuten 2020ko abuztuan. Haren bitartez, bi erakundeek konpromisoa hartu zuten hiriaren garapenean eta hobekuntzan aliantza sendotzen jarraitzeko, espazio publikoan arteak presentzia izatea eta ikusaraztea bereziki azpimarratuta.

Horren haritik, Udalak eta Museoak konpromisoa hartu zuten elkarrekin batera lan egiteko Iparragirre kaleko hiri-ingurunean argi-interbentzio artistiko bat integratzeko, helburu hartuta oinezkoentzako gunearen zabalkuntza aprobetxatzea, espazio publikoa hobetzea, eta Museoaren eta hiriaren arteko lotura gisa jardutea.

Gainera, bi erakundeak bat zetozen Olafur Eliasson zela —une hartan Guggenheim Bilbao Museoan bere lanakOlafur Eliasson: bizitza errealeanerakusketan ikusgai zituena— interbentzioa egiteko hautagai egokia.

Olafur Eliasson

Olafur Eliasson artistak (Islandia/Danimarka, 1967) arteak munduan duen garrantzia ikertzen du. Bere artea pertzepzioarekiko, mugimenduarekiko, esperientzia fisikoarekiko eta sentsazioekiko duen interesetik sortzen da. Bere jardunaren gakoen artean, hiru azpimarratu behar ditugu: naturarekiko kezka —Islandian eman zuen denboran piztua—, geometriari buruzko ikerketa, eta inguratzen gaituen mundua hautemateko, sentitzeko eta taxutzeko dugun moduari buruzko azterketa etengabea. Eliassonen jarduna artelanaz, erakusketaz eta esku-hartze publikoaz harago doa, eta proiektu arkitektonikoak ere hartzen ditu barnean.

1997az geroztik Eliassonek banakako erakusketa handiak izan ditu —instalazioak, pinturak, eskulturak, argazkiak eta filmak bildu izan dituztenak— munduko museo garrantzitsuenetan. 2003an Danimarka ordezkatu zuen Veneziako 50. Bienalean, eta urte horretan bertan bereThe weather projectinstalatu zen Tate Moderneko Turbinen Aretoan, Londresen. 2019an Tate Modernera itzuli zenIn real lifeerakusketarako; azken hogei urteetako bere jardun artistikoaren aurkezpen zabala izan zen hura, gero Guggenheim Bilbao Museora etorri zena. 2020ko urtarriletik martxora bitarteanOlafur Eliasson: Symbiotic seeingegin zen Kunsthaus Zürichen, eta urte horretako apirila eta iraila bitarteanSometimes the river is the bridge, Tokioko Arte Garaikideko Museoan. 2022ko udazkenean, Eliassonek bi erakusketa indibidual aurkeztu zituen Italian:Nel tuo tempo, Florentziako Palazzo Strozzin, etaOrizzonti tremanti, Castello di Rivolin, Turinen. Eliassonek espazio publikorako dituen proiektuen artean daudeThe New York City Waterfalls, 2008;Fjordenhus, Vejle, 2018;Ice Watch, 2014; eta berrikiShadows travelling on the sea of the day, 2022, Qatarren.

2012an Eliassonek Little Sun proiektu soziala sortu zuen, eta, 2014an, Studio Other Spaces izeneko arte- eta arkitektura-estudioa abiarazi zuen Sebastian Behmannekin batera. 1995ean Studio Olafur Eliasson ireki zuen; bertan, artisau, arkitekto, artxibozain, ikertzaile, administratzaile, sukaldari, programatzaile, arte-historialari eta teknikari espezializatu ugari biltzen dira gaur egun.

Duela gutxi, irailaren 13an, Olafur Eliassonek Praemium Imperiale nazioarteko arte-saria jaso du eskulturaren arloan; japoniar familia inperialak ematen du sari hori Japoniako Arte Elkartearen izenean.


latires

Latires

Nisa Goiburu

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 03tik
2025eko Abenduaren 08ra

ornamento-y-capricho

Ornamento y Capricho

Aitana Rodríguez Albalejo

Desio Artspace (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 31etik | 19:00
2025eko Abenduaren 12ra

goren-sakona

Goren sakona

Ros Boisier

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

2025eko Irailaren 25etik
2025eko Azaroaren 16ra

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 25era

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

Aza. 07 | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.