artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Prekaritate kolektiboak eta alderantziz

Pause titulupean, Uharte zentroak eta haren ekosistemak izandako garapenaren inguruan hausnartzeko saiakera egin nahi du zentroko Habitación espazioan egituratzen ari den azkenengo proiektuak. Zentroaren zuzendaritza berriaren esperoan, orain arte egindakoaren atzera begirakoa zein egungo testuinguruan izan duen eragina aztertzen du. Iñigo Villafranca artista da, zentroarekin elkarlanean, hausnarketaren ehulea.

prekaritate-kolektiboak-eta-alderantziz
Iñigo Villafrancaren obra bat, Pause erakusketan, Uharteko Arte Garaikidearen Zentroan. IDOIA ZABALETA / FOKU

2022ko Ekainaren 21a | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

  • Artista: Iñigo Villafranca.
  • Non: Uharteko zentroan (Nafarroa).
  • Noiz arte: Uztailaren 3ra arte.

Prozesu horretan, hausnarketa orokor eta lausoa proposatu beharrean, Nafarroako testuinguru artistikoaren parte den agente espezifiko baten kasua ikusarazten da, zeinak, inguruko agente artistikoen testuinguruak bildurik, ondorio anitz atera dituen. Testigantzen artean beti errepikatzen da egoera homogeneo bat: prekaritatea. Noiz hasten eta amaitzen dira lanaldiak? Beste zerbaitetan aritu behar al dira bizirauteko? Ba al dago lana eta bizitza banatzeko aukerarik?

Hortik abiaturik, hein batean dikotomikoak diren bi espazio eraiki ditu artistak: logela eta bulegoa. Lehenik, espazio ilun, gris eta zurrunak eginen digu harrera; bulegoak. Bada, gristasun hori urratzen duen proiekzio bat sumatzen da alboan, espazioaren kutsu hieratikoa zeharkatu, eta gristasun hori kolore morearekin argitzen duena.

Kontrastea sorrarazten du espazioak, artistaren lantokia eta artisten tailerraren iruditeria desegiten baitu. Mahai bat, aulkiak, ordenagailua... Alabaina, gerturatu eta materialak irakurri ahala, espazio estatiko eta neutro horren irakurketa ironikoaz ohartuko gara. Burua mahaian dauden objektuak aztertzeko makurtzen dugun unean, eskuorrian hurrengoa irakur baitezakegu: "Zailtasunik al duzu zure lanaldia noiz hasten eta noiz amaitzen den zehazteko? Nik ere bai, ez daukat konponbiderik, baina entzun dezaket".

Orduan, begirada altxatu eta albora zuzentzen dugun momentuan, testu bera mantentzen duten eskuorriek lurra zipriztintzen dutela ikusiko dugu, ordena deseginez, eta hitzak aldarrikapen bilakatuz. Desegite hori progresiboki handitzen da, eta txikitutako paper zati anitzek murrua inguratzen dutela sumatzen dugu. Instituzioek artisten lanekin duten harreman garratzaren kritika ikusarazten du modu horretan artistak. Askoren sustengua deialdietara aurkeztutako proiektuak dira; alabaina, bakarra da diru laguntza lortzen duena. Aukeratuak ez direnak espazioan aurkezten zaizkigun paper zati bihurtzen dira: txikituak, zatikatuak, deseginak...

Proiektuka lan egiteak eragiten duen deskonexio faltarekiko loturak eta tranpak igorririk, hurrengo espazioan logela dugu. Aurreko gunearekin kontrastean, espazioan zuritasuna da nagusi, artistaren bizipen propioekin lotutako iruditerien bitartez bizitasuna eta erritmoak sortzen dituena.

Deigarriena erdialdeko ohea da, katedun alfonbra baten gainean kokatua dagoena: hausnarketekin jarraitzeko espazioa, deskantsatzeko gunea, ezinegonak azaleratzen dituen atmosfera?

Espazioak, arrotza izan beharrean, alegiazko ipuin baten estetika eta iruditeria goxoak errepikatzen ditu, eta ikusleokin zuzen-zuzenean konektatzen du.

Artista baten egoera espezifikotik abiatuta, egoera hedatzen dela ikustarazten du. Nolabait ere, bertaratzen garenon egoera pertsonalekin bat egiten baitute ezaugarriek, istorioek eta irudiek.

Egoera indibidual hori kolektiboa dela ikusarazten da. Bi espazioek sorrarazten dituzten kontrako egoerek zeharkatuko gaituzte, erosoa eta deserosoa, intimitatea eta esposizioa... Eta, hein handi batean, espazioak aztertu eta okupatu ahala, ondorioztatuko dugu hain kontrakoak diruditen horien ezberdintzea ez dela hain bortitza. Koloreek, ezaugarriek, irudien istorioek eta artxiboek ikusaraziko digute kontrakoa den horrek alderantzizkoa blaitzen duela, eta alderantziz.


ataria-bat

Ataria (bat)

Arte Ederren Bilboko Museoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 08tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

egikera-sortzaile-bat

Egikera sortzaile bat

Marisa González

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 29tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

birtopaketa

Birtopaketa

Jon Benet - Jonbismo

CBA IrekiArt aretoa (Irun, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2025eko Azaroaren 29ra

amaigabeko-taupada

Amaigabeko taupada

Naia del Castillo

Marzana aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Azaroaren 14tik
2026ko Urtarrilaren 09ra

x-dei-ezazu

X dei ezazu

Iván Floro

SC Gallery (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 17tik
2025eko Azaroaren 20era

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

alfonbretan-kontatutako-gerra

Alfonbretan kontatutako gerra

Aza. 07 | Enekoitz Telleria Sarriegi [BERRIA.eus]

Erakusketa berezi bat jarri dute Donostiako Nomada dendan: ‘Balak ehuntzen, bakea amesten'. Afganistango emakumeek ehotako alfonbrak dira: tankeak, hegazkinak, misilak eta granadak dituzte apaingarri gisa.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.