artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Gorputz atalen esanahiez gogoeta egiteko, ‘Azalera' erakusketa ondu du Ainara Lasak

Gorputz askoren atalak kopiatuz eta elkarrekin harremanetan jarriz, gorputz azalera berriak sortzea du helburu Ainara Lasak. 'Azalera' erakusketa esperimentazio fasean dagoen proiektu baten abiapuntua da.

gorputz-atalen-esanahiez-gogoeta-egiteko-azalera-erakusketa-ondu-du-ainara-lasak
Ainara Lasa, 'Azalera' erakusketako pieza batzuen aurrean. GORKA RUBIO / FOKU

2024ko Urriaren 22a | Garbiñe Ubeda [BERRIA.eus]

Ainara Lasaren (Oiartzun, Gipuzkoa, 1975) sortze prozesuek luze jotzen dute beti. Batetik, ez duelako toki egokirik zikintzen duten materialekin aritzeko. Bestetik, eguneroko zereginek ez diotelako aukera handirik ematen horretarako. Baina, batez ere, astia hartu nahi izaten duelako ideiak ondo mamitzeko. Horixe du lan moldea: kontzeptu bati heldu, eta jira eta bira eman, esperimentatu, asebeteko duen emaitza lortu arte, aurrez irudikatutakoa izango ez bada ere.

Azalera erakusketaren oinarrian dagoen kontzeptuak ere aspaldidanik kitzikatzen ditu Lasaren neuronak, eta maiatzean ekin zion egikaritzeari, Idoia Beratarbide artistak Metrokoadrokak antolatzen duen 21 aulki zikloaren barruan erakusketa bat jartzea proposatu zionean. Lasak bi hilabeteko egonaldia egin du hari esker, eta tarte horretan sortutakoa Azalera izenburupean paratu du Oiartzungo (Gipuzkoa) Ehuntze espazioan. Oharra egin du Lasak: "Erakusketan dagoena prozesuaren hasiera da". Ez da, beraz, ohiko erakusketa.

Aspaldidanik darabilen ideiak "gorputzak jartzea" eskatu dio, materialki eta literalki, feminismoak aldarrikatu bezala: "Nahi nuen gorputza jarri, gorputza izan zedin moldea, eta hitz egin zezan bere kabuz, erregistro plastiko batean". Ez da gorputz bakarraz ari. Momentuz, inguruko lagunekin aritu da lanean, baina albait jende gehien bildu nahiko luke, haien gorputz atalei "fotokopia" bana-edo ateratze alde, igeltsuz edota latexez. "Gorputz politikoaren ideiatik abiatu naiz, eta gizarte patriarkal honetan gorputz atalei esleitzen zaizkien esanahietatik". Eta, gero, pieza horiek guztiak elkarrekin harremanetan jarriko ditu, eta gorputz berriak sortuko, azalera berriak simulatuko.

Gorputzak eta boterea

Gorputz atalen esanahiek zapalketaz eta botereaz hitz egitera daramate Lasa, eta interesgarri deritzo esperientzia horretan parte hartzen duenari gogoeta bat eskatzea, idatzita utz dezan. Izan ere, asko dira sentsazioak: "Igeltsua gogortuz joaten da, eta zure gorputzean harrapatuta sentitzen zara; igeltsuak zure gorputzera ekartzen zaitu".

Ildo horretatik, ikerketa prozesu baten antzean planteatu du Azalera proiektua, eta garrantzi handia eman dio prozesu osoa dokumentatzeari. Horretarako, argazkiak, testuak eta batez ere bideoak izan ditu lagun, hastapenean halakorik aurreikusi ez zuen arren: "Bideoetan gauza zoragarria gertatu zen: igeltsuzko piezak, adibidez bizkarra edo bularraldea, norberak askatu behar zituen gorputza mugituz, eta dantza moduko bat sortzen da hor". Igeltsua gainetik kentzeko une hori bada liberazio moduko zerbait ere: "Igeltsua lehortzen den bitartean geldirik egon beharra dago, eta, ondoren, kortsea izan den horretatik askatzeak zure gorputzaren kontzientzia hartzera eramaten zaitu".

Artean ez daki jende asko bilduko duenean sortuko dituen ehunka piezak nola artikulatuko dituen, baina argi du kontzeptuak bere horretan iraungo duela: "Gorputz berriak eta esanahi berriak sortu nahi ditut, ez emakume ez gizon izango diren Frankenstein edo ziborg horietatik abiatuta". Finean, galdera bat baitago horren atzean: zein toki duen gorputz bakoitzak eta atal bakoitzak gizartean.

Latexa

Igeltsuz sortzen dituen moldeei igeltsu hautsa eta ura gehitzen dizkie, gainazala leuna gera ez dadin: "harramazkatu-edo egiten dut, gorputzen arrastoak, zimurrak eta orbanak irudikatzeko".

Igeltsuaz gainera, latexa ere berehala jo zuen begiz Lasak: "Interesgarria iruditzen zitzaidan azal berriak simulatzeko". Besteak beste, azalaren tankera hartzen duelako lehortzean, baina baita tinteak onartzen dituelako edo beste material batzuk ere nahasten ahal zaizkiolako ere. "Nire materialen munduan beti ageri da haria; ez dakit zergatik. Kasu honetan, gorputz atalak lotditzake, eta zainak eta zurdak ere ekartzen ditu gogora". Nolanahi dela ere, esperimentazio fasearen partetzat jo du haria.

Oihal baten gainean jarri dituen latexezko zatiek, berriz, aspaldiko beste ideia bat ekarri diote gogora Lasari: "Behinola egin nahi izan nuen pankarta bat, hitzik gabea, emakume ugariren latexezko titiz, hankaz, ipurdiz eta atalez betea". Orduko hartan aldarri bat izan zuen buruan: "Gorputz guztiei tokia ematea". Momentuz horretan ari ez bada ere, ez du ideia baztertu.

Katalogoa

Erakusketari lotuta, katalogo gisako liburutxo bat ere badu Lasak. Prozesuan erabilitako materialei eta lortutako testurei ateratako argazkiak ageri dira orrialde gehienetan, eta paper desberdinetan daude inprimatuta; horietarik batzuk gardenak hautatu ditu, hain zuzen, gardenean inprimatuta dagoena azpiko paperean datorrenari gainjarriz irudi berriak sortzen direlako. Kontzeptuen mapa bat ere badakar, alfabetikoki antolatua.


bidegurutzeak

Bidegurutzeak

Jana Lottenburger

Station V (Baiona, Lapurdi)

2025eko Azaroaren 14tik
2025eko Azaroaren 29ra

bogolanfiniaren-herentzia

Bogolanfiniaren herentzia.

Maliko emakumeen ondarea

Kondestable jauregia (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Azaroaren 05etik
2026ko Urtarrilaren 11era

ukitu

Ukitu

Maider López

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 24tik
2026ko Otsailaren 07ra

etorkizun-ezeztatua

Etorkizun ezeztatua

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Urriaren 01etik
2026ko Urtarrilaren 11era

topaketen-dardara-artistikoa-iraunaraztea

Topaketen dardara artistikoa iraunaraztea

Aza. 16 | Uxue Rey Gorraiz [BERRIA.eus]

Iazko Iruñeko Topaketetan plazaratutako gogoeta artistikoetan inspiratutako sei obra jarri dituzte ikusgai Baluarten, gune hori pentsamendurako eta sorkuntzarako "erresonantzia kaxa" bihurtzeko asmoz. Erakusketa azaroaren 29ra arte izanen da ikusgai.

erakusketa-integratzailea

Erakusketa integratzailea

Aza. 14 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gutxien espero duzun erakusketak generoaren parekidetasun aldetik egokia izateagatik harritzen zaitu. Ezusteko polita izan nuen Bartzelonako Miró Fundazioan ikusgai dagoen Miró eta Estatu Batuak erakusketa bisitatzerakoan.

ez-dakizuna-egitea-ez-dakizunarekin

Ez dakizuna egitea, ez dakizunarekin

Aza. 14 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Azken bost urteetan sortutako eskulturak bildu ditu Angel Bados artistak Bilboko Carreras Mugica galerian. Jorge Oteizaren oihartzuna eta Europako artea ez ezik, arabiar kultura ere izan du sorkuntzarako solaskide.

firenzek-fra-angelicoren-birbalorazioa-proposatzen-du

Firenzek Fra Angelicoren birbalorazioa proposatzen du

Aza. 12 | Olivier Tosseriren artikulutik itzulia [JdA]

Italiako azken hirurogeita hamar urteetan egin den lehen atzera begirako erakusketak baieztatzen du fraide margolariari Berpizkundeko iraultza artistikoan egotzitako rola.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.