artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Sineran

Pazko asteko opor egunak baliatu ditut aspalditik begiz joak nituen toki batzuk bisitatzeko. Ez daude modako ibilbide turistikoetan, eta, horregatik, lasaiak izaten dira. Horietako bat Kataluniako Arenys de Mar da.

sineran
Madolaren zenbait obra Areniseko hilerrian. Arg/ Areniseko udala.

2025eko Maiatzaren 8a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Maresme eskualdeko kostako herri koskor xamarrean ez dago turistak erakartzeko ezer berezirik, baina, artearen ikuspuntutik begiratuta, badago jakin-mina pizteko moduko proiektu interesgarri bat. Hain zuzen, herriko kanposantuan Salvador Espriu poeta katalanaren hilobia dago, ezin zitekeen besterik izan, haren lanik ospetsuenetako bat El cementeri de Sinera izeneko poema liburua izanda. Sinera sarritan erabili zuen Espriuk Arenys herriari omen egiteko, herriaren izena atzekoz aurrera irakurria Sinera baita.

60ko hamarkadan Espriuk El Llibre de Sinera poema liburua argitaratu zuen, eta handik gutxira Raimon musikariak liburuan oinarritutako Cançons de la roda del temps diskoa argitaratu zuen, Joan Mirok pintatutako azalarekin, bide batez. Raimonen kontzertu batean ezagutu omen zituen Madola (Maria Angels Domingo Laplana) artistak Espriuren hitzak; ordutik, testuei bueltak ematen omen dabil. Aipatutako azken liburu horrek 40 poema jasotzen ditu, eta zeramikaz egindako eskulturetara eraman ditu Espriuren hitzak Arenysekokanposantuan kokatzeko, idazlearen jaiotzaren 100. urteurrena oroitzeko 2013an. Beraz, ibilbide artistiko ederra egiteko aukera eskaintzen digu Mediterraneo itsas aurrean dagoen mendi muino gaineko hilerriak.

Ez da ohikoa 40 eskultura publikoz osatutako multzo bat topatzea, ezta hiri handietan ere, eta are gutxiago isiltasunez eta bakez betetako kanposantua bezalako toki batean. Espriuren poemetan lurrari, herriari eta heriotzari buruzko hausnarketa egiten denez, hilerria ez da uste bezain txarra arteari tokia egiteko. Bestalde, ia kanposantu guztiak izan dira artearen euskarri, batez ere eskulturarentzat, piramide, dolmenedo cromlechetatik hasi etaXX. mendeko hilobien eskulturaraino, artea heriotzari lotuta egon da historian zehar. Madolaren hilarriak harreman horren lekuko dira, eta aspaldiko ohiturekin bat egiten dute: oroimenaren aztarna izatea.

Iaz Kataluniako Generalitateak Artisautzaren sari nazionala eman zion Madolari. Poztu nintzen, 2024an artistak 80 urte bete zituelako, baina, beste alde batetik begiratuta, haserretu ere egin nintzen, artearen sari nazionala merezi zuelako. Artisautzari garrantzirik kendu gabe, Arenyseko hilerrian nenbilela horrelako eskultura proiekturik nekez topa genezakeela pentsatu nuen. Buztina lantzen duelako eman diote artisautza saria? Emakumea delako eman diote artisautza saria? Bi ezaugarriak elkartzen dituelako izango da? Pentsaezina izango litzateke Txillidari artisautzaren saria ematea, nahiz eta 1980an Lurrak izeneko buztinezko eskultura multzoa Parisen erakutsi.


bogolanfiniaren-herentzia

Bogolanfiniaren herentzia.

Maliko emakumeen ondarea

Kondestable jauregia (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Azaroaren 05etik
2026ko Urtarrilaren 11era

sakkaku

Sakkaku

Kike Balentzategi

Noaingo Kultur Zentroa (Noain (Elortzibar), Nafarroa)

2025eko Abenduaren 04tik
2025eko Abenduaren 31era

bat-bon-a-tirer

BAT Bon à Tirer

Arte Ederren Fakultatea EHU (Leioa, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 01etik
2025eko Abenduaren 12ra

harien-isla

Harien Isla

Irati Bazeta

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 05etik
2026ko Urtarrilaren 07ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.