artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

ZERO taldeko figura zen Günther Uecker hil da, 95 urte zituela

Iltzez egindako erliebeekin eta argiaren inguruko lanarekin, Günther Uecker-ek hizkuntza artistiko paregabea ezarri zuen ZERO taldearen baitan.

zero-taldeko-figura-zen-gunther-uecker-hil-da-95-urte-zituela
Günther Uecker. Arg/ Oliver Mark / CC BY-SA 4.0

| 2025eko Ekainaren 13a

Günther Uecker, iltzeen maisua eta ZERO taldeko figura nabarmena, 2025eko ekainaren 10ean hil da Düsseldorf-en, 95 urte zituela, ZERO Fundazioak jakinarazi eta Le Journal des Arts egunkariak zabaldu dutenez. Gerra osteko alemaniar abangoardiaren funtsezko figura izan zen, eta bere lana argiaren, mugimenduaren eta errepikapenaren esperimentazioak markatu du.

1930ean Wendorf-en jaioa, (Ekialdeko Alemania ohian), Uecker-ek gaztetan ezagutu zuen gerra, eta 1953an Ekialdeko Alemaniatik ihes egin zuen. Düsseldorf-en finkatu ondoren, bertako Arte Ederren Akademian ikasi zuen 1955 eta 1958 artean, Otto Pankok maisu zuela. Hiri horretan, gerra osteko Europako abangoardiaren erdigune bihurtu zen horretan, Heinz Mack eta Otto Piene ezagutu zituen, ZERO taldeko sortzaileak. Uecker 1961ean ofizialki taldean sartu zen. Kolektiboaren helburua zen "zero puntutik hastea", nagusi zen espresionismoa baztertuz eta argian, mugimenduan eta espazioan zentratuz. "Bigarren Mundu Gerraren ondoren, arte berri bat behar genuen, Alemaniako historiaren zama emozional eta patetikoetatik libre", azaldu zuen Uecker-ek Frankfurter Allgemeine Zeitung-i 2014an eskainitako elkarrizketa batean.

Azkar garatu zuen Uecker-ek bere ibilbide osoa markatuko zuen teknika berezi bat: iltzeen erabilera sistematikoa. Milaka iltze eskuz iltzatuz azalera zurietan, bibraziozko erliebeak sortzen zituen, obraren itxura aldatu egiten zutelarik ikuspegiaren angelua eta inguruko argiaren arabera. Maiz "meditatibotzat" jo izan duen esku-hartze errepikakorra bere sorkuntza-prozesuaren ardatz bihurtu zen. "Ez naiz objektuaz arduratzen, baizik eta horrek igortzen duen energiaz", adierazi zuen The New York Times-i 2014an.

Uecker-ek hainbat sari jaso zituen bere ibilbidean zehar, besteak beste, Goslar hiriko Kaiserring saria 1983an, Gorespen Ordena 2000n, eta Alemaniako Gurutze Federaleko Meritu Saria 2001ean. Bere lana nazioarteko erakusketa askotan aurkeztu da, esaterako, 2014an New Yorkeko Guggenheim museoko ZERO: Countdown to Tomorrow erakusketan, 2021ean Lévy Gorvy Dayan galerian eta 2024an Londonen.

Azken urteetara arte aktibo jarraitu zuen Uecker-ek, Düsseldorf-eko bere tailerrean etengabeko lana eginez. Bere heriotzak amaiera ematen dio gerra osteko alemaniar abangoardiaren azken ordezkari zuzenetako baten ibilbideari. ZERO Fundazioaren arabera, "bere lana inspirazio iturri izaten jarraitzen du, bere erradikalismo formalagatik eta pertzepzioari buruzko hausnarketagatik".

irudi galeria

gunther-uecker-white-field-1964-arg-wmpearl

puntu-itsua

Puntu itsua

Eremuak programa

Clara Campoamor zentro zibikoa (Barakaldo, Bizkaia)

2025eko Azaroaren 22tik
2026ko Urtarrilaren 07ra

leo-burge

Leo Burge

Barriek programa

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 14tik
2025eko Abenduaren 14ra

arcoiris-82

Arcoiris 82

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 06ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.