artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

ZERO taldeko figura zen Günther Uecker hil da, 95 urte zituela

Iltzez egindako erliebeekin eta argiaren inguruko lanarekin, Günther Uecker-ek hizkuntza artistiko paregabea ezarri zuen ZERO taldearen baitan.

zero-taldeko-figura-zen-gunther-uecker-hil-da-95-urte-zituela
Günther Uecker. Arg/ Oliver Mark / CC BY-SA 4.0

| 2025eko Ekainaren 13a

Günther Uecker, iltzeen maisua eta ZERO taldeko figura nabarmena, 2025eko ekainaren 10ean hil da Düsseldorf-en, 95 urte zituela, ZERO Fundazioak jakinarazi eta Le Journal des Arts egunkariak zabaldu dutenez. Gerra osteko alemaniar abangoardiaren funtsezko figura izan zen, eta bere lana argiaren, mugimenduaren eta errepikapenaren esperimentazioak markatu du.

1930ean Wendorf-en jaioa, (Ekialdeko Alemania ohian), Uecker-ek gaztetan ezagutu zuen gerra, eta 1953an Ekialdeko Alemaniatik ihes egin zuen. Düsseldorf-en finkatu ondoren, bertako Arte Ederren Akademian ikasi zuen 1955 eta 1958 artean, Otto Pankok maisu zuela. Hiri horretan, gerra osteko Europako abangoardiaren erdigune bihurtu zen horretan, Heinz Mack eta Otto Piene ezagutu zituen, ZERO taldeko sortzaileak. Uecker 1961ean ofizialki taldean sartu zen. Kolektiboaren helburua zen "zero puntutik hastea", nagusi zen espresionismoa baztertuz eta argian, mugimenduan eta espazioan zentratuz. "Bigarren Mundu Gerraren ondoren, arte berri bat behar genuen, Alemaniako historiaren zama emozional eta patetikoetatik libre", azaldu zuen Uecker-ek Frankfurter Allgemeine Zeitung-i 2014an eskainitako elkarrizketa batean.

Azkar garatu zuen Uecker-ek bere ibilbide osoa markatuko zuen teknika berezi bat: iltzeen erabilera sistematikoa. Milaka iltze eskuz iltzatuz azalera zurietan, bibraziozko erliebeak sortzen zituen, obraren itxura aldatu egiten zutelarik ikuspegiaren angelua eta inguruko argiaren arabera. Maiz "meditatibotzat" jo izan duen esku-hartze errepikakorra bere sorkuntza-prozesuaren ardatz bihurtu zen. "Ez naiz objektuaz arduratzen, baizik eta horrek igortzen duen energiaz", adierazi zuen The New York Times-i 2014an.

Uecker-ek hainbat sari jaso zituen bere ibilbidean zehar, besteak beste, Goslar hiriko Kaiserring saria 1983an, Gorespen Ordena 2000n, eta Alemaniako Gurutze Federaleko Meritu Saria 2001ean. Bere lana nazioarteko erakusketa askotan aurkeztu da, esaterako, 2014an New Yorkeko Guggenheim museoko ZERO: Countdown to Tomorrow erakusketan, 2021ean Lévy Gorvy Dayan galerian eta 2024an Londonen.

Azken urteetara arte aktibo jarraitu zuen Uecker-ek, Düsseldorf-eko bere tailerrean etengabeko lana eginez. Bere heriotzak amaiera ematen dio gerra osteko alemaniar abangoardiaren azken ordezkari zuzenetako baten ibilbideari. ZERO Fundazioaren arabera, "bere lana inspirazio iturri izaten jarraitzen du, bere erradikalismo formalagatik eta pertzepzioari buruzko hausnarketagatik".

irudi galeria

gunther-uecker-white-field-1964-arg-wmpearl

latires

Latires

Nisa Goiburu

Cristina Enea fundazioa (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 03tik
2025eko Abenduaren 08ra

leo-burge

Leo Burge

Barriek programa

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 14tik
2025eko Abenduaren 14ra

erretratu-intimoa

Erretratu intimoa

Pilar Belzunce

Txillida leku (Hernani, Gipuzkoa)

2025eko Ekainaren 05etik
2026ko Abenduaren 26ra

ukitu

Ukitu

Maider López

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 24tik
2026ko Otsailaren 07ra

25-000-kilometroko-bidaia-135-argazkitan

25.000 kilometroko bidaia 135 argazkitan

Urr. 14 | Garazi Izagirre Aiestaran [BERRIA.eus]

Jose Manuel Juan Soto argazkilariak 'Landa arrazionalismoa' erakusketa aurkeztu du Donostiako San Telmo museoan. Frankismo garaian sortutako 200 herritako arkitektura bildu du, eta ikusgai egongo da gaurtik azaroaren 23ra bitarte.

zas-kulturrek-interakzioak-en-bigarren-edizioa-aurkeztu-du

ZAS Kulturrek Interakzioak-en bigarren edizioa aurkeztu du

| 2025eko Urriaren 14a

Arabako sortzaileekin egindako urteko elkarrizketa-zikloaren bigarren edizio gisa Montehermoso Kulturunera itzultzen da, Zas Kulturren eskutik. Formatu argi eta hurbila proposatu nahi izan du: tokiko artisten lanaz, testuinguruez eta lan-moduez aritzea, entzutea ardatz hartuta, publikoaren galderekin eta artxiborako eta hedapen bateraturako grabazioarekin.

joelle-tuerlinckx-eta-artium-museoak-gorriz-bermargotu-dute-artista-belgikarraren-a-legal-museal-tag-58-m-obra-palestinarekiko-elkartasunean

Joëlle Tuerlinckx eta Artium Museoak gorriz bermargotu dute artista belgikarraren 'A LEGAL MUSEAL TAG 58 M' obra, palestinarekiko elkartasunean

| 2025eko Urriaren 9a

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, gorriz bermargotu du gaur goizean A LEGAL MUSEAL TAG 58 m (2017 remake 2024) lana, Joëlle Tuerlinckx (Brusela, 1958) artista belgikarrak El caso de l(a casa) museo(a) erakusketako (museoak 2024ko azaroa eta 2025eko apirila bitartean eskaini ziona) marra zuria. Ekintza hau Tuerlinckxek egindako proposamen bati erantzuten dio, Israelek Gazako palestinarren giza eskubideak sistematikoki urratzen dituela salatzeko.

iruditeria-berriak

Iruditeria berriak

Urr. 09 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Susan Cianciolo. The Giants of the Circle & The Birds of Circus, The Hawk Looks Out with The Golden Eagle, Adult & Juvenile. | Non: Cibrian galeria, Donostia. | Noiz arte: 2025eko azaroaren 15era arte.

dotore-aritzea-edo-zerbait-esatea

Dotore aritzea edo zerbait esatea

Urr. 09 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Eliza baten aurretik igarotzen ari nintzela, haren historia eta ezaugarriak azaltzen zituen panel bat aurrean zuela ikusita, irakurtzera hurbildu nintzen.

fluxu-nafarroako-arte-garaikideko-zirkuituaren-bigarren-edizioa-aurkeztu-dute

FLUXU Nafarroako arte garaikideko zirkuituaren bigarren edizioa aurkeztu dute

Urr. 06 | Nafarroako kultura saila

Vianako Printzea Erakundea – Kultura Zuzendaritza Nagusiak antolatutako zirkuitua, joan den 2024an lehen aldiz egin zena, modu ibiltarian Nafarroako Foru Komunitatearen lurraldean barrena ibiliko da aurten ere bai, tokiko erakundeen eta tokiko hezkuntza- eta elkarte-sareko eragileen laguntzarekin.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.