artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Intimitatearen ikuskizuna edo artea

Bukatu berria da Gasteizko Montehermoso kultur zentroan uda guztian ikusgai egon den Abel Azkona artistaren Monumentu bat familiari erakusketa.

intimitatearen-ikuskizuna-edo-artea

2025eko Urriaren 16a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Aitortu behar dut aurreiritziz beteta joan nintzela erakusketa ikustera. Alde batetik, Abel Azkona artista polemikoa izan da, eta behin baino gehiagotan jaso du komunikabideen arreta egindako ekintza kritikoen ondorioz. Ez dakit oso ondo zergatik, baina horrek sarritan mesfidantza eragiten dit, zalantzan jartzen baitutartelanaren interesaren eta eztabaida pizteko ahalmenaren arteko harremana. Bestalde, banekien erakusketa gertaera autobiografikoetan oinarritzen zela, eta horrek ere ez zidan lasaitasun handirik ematen, gaur egun arteek sarritan gai horietaz abusatzen baitute,autofikzioaren aitzakiaren bidez.

Hala ere, onartu behar dut harrituta geratu nintzela Azkonak Montehermoson antolatutako erakusketarekin, bai artelan zehatzekin, bai aurkezteko moduekin. Erakusketa gehiago edo gutxiago gustatu, artistak ondo asmatu du muntaketarekin eta lan hain performatiboak azaltzeko erekin. Hain zuzen, artisten lana da ideiei, kontzeptuei, sentsazioei edo adierazpenei forma ematea, hau da, artista ez da bakarrik ideia onak edo originalak dituena, baizik eta horiei forma ematen diena besteei erakusteko, eta erakusketak adierazten zuenAzkonak gaitasuna duela.

Aurrekoan esandako guztiak ez die ikusgai zeuden artelanei gordintasuna kentzen. Gogorrak ziren idatzietan, agirietan, bideoetan, argazkietan eta marrazkietan artistak azaltzen zizkigun gaiak: jaiotzeagatik sentitutako errua, abandonua, adopzioa, sexu abusuak, familia, tratu txarrak, prostituzioa, droga menpekotasuna, buruko gaixotasunak, norbere burua hiltzeko saiakerak eta abar. Horiguztia eta zerbait gehiago jasan duen norbaitek bizirik jarraitzerik ba ote du? Artea horrelako gaiak modu batera edo bestera tratatzeko balio al dezake? Hau da, artea terapia moduan erabili al daiteke? Eta horrek ba al du ikusleentzat interesik?

Erakusketaren galderak eragitekogaitasunaren inguruan hausnartzen ari nintzela konturatu nintzen ibilbidea bukatu nuenean. Horrekin batera, Montehermosoko ur biltegian sartu nintzenean neraman beste aurreiritzi bati aurre egin behar izan nion. Ez naiz ohitzen gaur egungo gizarteak intimitatearen exhibizionismoari dion atxikimendura. Beharbada beste garai batekoa naizelako edo, niretzat intimitatea gordetzen den balio batda. Horregatik ez nuen ondo ulertzen Azkonak bere ama biologikoa topatu zuenean era publiko batean azaldu beharra elkar ezagutzekotopaketa. Nola liteke emozionalaeta hain pertsonala den gertaera bat ikuskizun bihurtzea? Baina, artelan horren aurrean zegoen oholtzaren aurrean nengoela pentsatu nuen ezin zitekeela beste modu batera izan. Arteak artifizio bihurtzen zuela bestela jasanezina edo eutsiezina izan zitekeen zerbait. Distantzia edo fikzio itxura ematea artearen gaitasuna da, eta horrek eramangarriagoak egiten ditu onartzeko zailak diren egoerak.


etorkizun-ezeztatua

Etorkizun ezeztatua

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Urriaren 01etik
2026ko Urtarrilaren 11era

irati-gorostidi

Irati Gorostidi

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 25era

aparkatze-trabagarria

Aparkatze trabagarria

ESAPB master ikasleak

Station V (Baiona, Lapurdi)

2025eko Abenduaren 11etik
2025eko Abenduaren 20era

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.