artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Arte liburuak

Neure buruari debekatu diot liburu gehiago erostea. Badakit Durangoko Azoka ate joka dugunean ez dela propagandarik egokiena, baina etxeak ez du gehiagorako ematen. Hala ere, ez daukat hainbesteko arazorik liburu arruntekin edo literaturarekin, nire benetako arazoa arte liburuak dira, horretan nahiko tsundoku naiz.

arte-liburuak
Artium Museoko liburutegia

2023ko Azaroaren 30a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Garai batean, inprimatutako materiala ezinbestekoa zen gure irakasle lana aurrera eramateko. Gaur egun, liburuen garrantzia ukatu gabe, material birtualak ordezkatu ditu irakaskuntzarako erabiltzen genituen baliabideak. Adibidez, lanean hasi nintzenean, ohikoa zen oso garestiak edo lortzeko zailak ziren liburuak fotokopiatzea. Gainera, irudien iturri handiena erakusketa-katalogoak eta liburu espezializatuak ziren. Diapositiben munduaz hitz egiten ari naiz, bai; gazteentzat retroaren xarma duen euskarri berezi eta exotiko hori. Zenbat lan joan den zakarretara azken urteetan garbiketa bakoitzean diapositiba kutxak bota ditugunean! Liburuetako irudiak aukeratu, propio erositako tramankuluetan (besoak deitzen genien) argazki kamera jarri, argazkia atera, errebelatzera eraman eta, azkenik, eskoletarako erabiliko genituen diapositiba erdipurdikoak lortzeko.

Egunotan liburutegiak hutsak dauzkagu. Inork ez du liburuen beharrik artelanak ikusteko, dena (mundu osoa) pantailan azaldu daiteke hatzak egindako ukitu erraz baten bitartez. Esan daiteke artea pantailaren bitartez ezagutzen dugula. Lehen, artelanen argazkiak ikusten genituen arte liburuetan, horrek zituen arazoekin (kolorearen gorabeherak, tamaina imajinatzeko zailtasunak eta abar); orain, artea, baita zuzenean ikusteko aukera dugunean ere, pantaila baten bidez ezagutzen dugu. Artearen esperientzia zeharo aldatu da, edo beharbada, ez dago artearen esperientziarik, dena pantailara mugatzen dugu. Nola sumatu espazioaren sentsazioa pantailaren bidez? Nola jaso artelan batek dituen ñabardura guztiak gure eskuko telefonoan?

Seguru asko, ikusle finak edo sofistikatuak izatetik edozein gauzarekin konformatzen den ikusle izatera pasatu gara, edo halakobihurtu gaitu teknologiak. Ez daukagu astirik ñabarduretan galtzeko, bat-bateko irudien identifikazioarekin nahikoa dugu abaila bizian doazen gure bizitza okupatuetan. Gauza bera gertatu zaigu beste zentzu askorekin ere. Egunerokoan entsalada, pizza edo hanburgesa azkar batekin moldatzen gara, etabakarrik noizean behin eta asko ordaindutaoparitzen diogu geure buruari afari eder bat.

Finean, ez gara konturatzen agian artearen oinarria ñabarduretan dagoela eta horrek aberasten gaituela.


kontxako-tamarindoak

Kontxako tamarindoak

Ricardo Cases

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

2024ko Abenduaren 14tik
2025eko Martxoaren 02ra

bareback

Bareback

Xara Agirre, Arantza Elejabeitia, Idoia Leache

Kulturate (Arrasate, Gipuzkoa)

2024ko Azaroaren 22tik
2024ko Abenduaren 21era

duo-abs

Duo ABS

Erakusketa kolektiboa

SC Gallery (Bilbo, Bizkaia)

2024ko Azaroaren 29tik
2025eko Urtarrilaren 24ra

fernando-perezek-azkuna-zentroko-zuzendaritza-utzi-du

Fernando Perezek Azkuna zentroko zuzendaritza utzi du

Abe. 13 | Itziar Ugarte Irizar [BERRIA.eus]

Bilboko zentroak ohar bidez jakinarazi duenez, Perezek "borondatez" egin dio uko karguari. Dena den, hainbat komunikabidek azken asteotan aipatu dute tirabirak izan direla Bilboko Udalaren eta zentroko zuzendaritzaren artean.

rodriguez-eta-perez

Rodriguez eta Perez

Abe. 13 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Perezek dimisioa eman zuen egunean entzun nuen Caixabank dela [espainiar] estatuan etxebizitza gehien dituen enpresa. Gure herrian, eta Guggenheim efektuaren ondorioz, balio propioak zituen alderdi baliotsua izatetik zerbitzuak elikatu behar dituen tresna ekonomiko izatera pasatu da kultura.

isilpeko-lapurreta

Isilpeko lapurreta

Abe. 13 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Google irekitzerakoan zerrendatzen zaizkidan ausazko berrien artean agertu zitzaidan SER irratiarena: tentsioa omen dago Azkuna zentroko zuzendaritzaren eta Bilboko Udalaren artean La Caixa fundazioaren proiektu baten harira.

sorkuntzari-ate-irekiak-tabakaleran

Sorkuntzari ate irekiak, Tabakaleran

| 2024ko Abenduaren 11a

Tabakalerak sorkuntza sustatzeko egiten duen lana ezagutzeko aukera emango duen asteburuan murgiltzera gonbidatu nahi ditu herritarrak. Ate irekien jardunaldiak abenduaren 13an eta 14an izango dira eta, besteak beste, artisten estudioak, tailerrak, hitzaldiak, proiekzioak eta kontzertuak izango dira.

epika

Epika

Abe. 04 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Ez dira lirikarako garaiak. Denak zirraragarria eta ikusgarria izan behar du, nahiz eta segundo gutxi iraun. Aurreko astean graduazio ekitaldiei buruz hitz egiterakoan konturatu nintzen emozioak ukitzeko gauzak eskatzen ditugula.

inigo-garces-hautatua-izan-da-uharte-zentroaren-eskola-lurraldea-2024-25erako

Iñigo Garcés hautatua izan da Uharte Zentroaren Eskola Lurraldea 2024-25erako

| 2024ko Abenduaren 4a

Eskola Lurraldeak 2024-25 ikasturterako deialdiaren ebazpena Iñigo Garcésen proiektuaren aldeko izan da. Egitasmoa hiru ardatz nagusitan oinarritzen da: etnobotanika, landare autoktonoen azterketa; soinua, murmurioen eta musikaren esplorazio artistikoa; eta serigrafia naturala, tindagai naturalak inprimatzeko erabiliz.

artium-museoak-juncal-ballestin-artxiboa-plazaratu-du-artistaren-dokumentu-ondareari-buruzko-argitalpena

Artium Museoak 'Juncal Ballestín. Artxiboa' plazaratu du, artistaren dokumentu-ondareari buruzko argitalpena

| 2024ko Abenduaren 3a

Liburuan Juncal Ballestini buruzko eskuizkribuak eta testuak erreproduzitu dira, baita Marta Gonzálezekin batera bitxien diseinuan egindako lanei, diseinu grafikoari, espazio eszenikoari eta obra publikorako proiektuei buruzko dokumentazio grafiko zabala ere. Juncal Ballestín Artxiboa Anesvad Fundazioak Artium Museoari dohaintzan emandako artistaren ondarearen parte da.

kolono-europarrek-afrikan-lapurturiko-500-000-artelanak-itzultzeko-ariketa-nekeza

Kolono europarrek Afrikan lapurturiko 500.000 artelanak itzultzeko ariketa nekeza

Abe. 02 | Jenofa Berhokoirigoin [ARGIA.eus]

Azaroaren 4an itzuli die Frantziak benindarrei Katakle errege-aulkia, duela 132 urteko triskantzan frantses kolonoek lapurtu zietena. Memoriaren, aitortzaren eta ondare kulturalaren izenean, Europan zehar dituzten lapurtutako 500.000 objektuak berreskuratu nahi dituzte Afrikako herriek.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.