artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Euriari begira

INES MEDINA. Ikerketa analitiko-plastikoa (1978-1995) | Artista. Ines Medina. | Non. Artium museoan, Gasteizen. | Noiz arte. Ekainaren 1era arte.

euriari-begira
Ines Medinaren erakusketako obra bat, Artiumen. RAUL BOGAJO / FOKU

2025eko Apirilaren 12a | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Artium euskal arte garaikidearen museoa izanik, haren erakusketa politikako ildo garrantzitsu bat euskal arte garaikidearen erakusleiho izatean datza, hain zuzen; hainbat belaunalditako artisten ikusgarritasuna eta balioztatzea bermatuz, eta euskal testuingurutik esparru zabalagoetara begira jarriz. Hori horrela, museora bertaratzen den orok badaki gutxienez euskal artistaren baten banakoa izango duela zain bertan, eta badaki lorategiaren parean kokaturik dagoen aretoan izango dela hura.

Bildumako erakusketaren aretoak gurutzatu eta eskaileretatik igota ailegatu daiteke hara; eskailerak amaitzean zegoen hall antzeko bat gurutzatu, eta espazioa ezagutzen ez zutenentzat oso intuiziozkoa ez zen ibilbidea eginaz. Orain, ordea, espazio horretara ematen duen sarrera lekualdatu dute: eraikinaren barnetik igaro beharrean, kanpora irten, lorategia gurutzatu, eta instalatu berri duten beirazko egituratik barneratzen da. Zuzenagoa da, argiagoa eta erosoagoa; euririk egiten ez duenean behintzat.

Une honetan Ines Medinaren banakoa dago bertan; haren ibilbide artistikoaren lehen garaian ardazten da: Inés Medina. Ikerketa analitiko-plastikoa 1978-1995.

Areto honetako beste erakusketetan ere egin ohi duten moduan, artelanak hainbat eratako dokumentuekin batera jarrita daude elkarrizketan. Batetik, Medinaren lan eta ikerketa prozesua osatu duten paper gaineko lanak daude; eta bestetik, eta erakusketari amaiera ematen diola, Medinaren artxibo pertsonaleko zenbait elementu: lanen argazki efimeroak, iraganeko erakusketen eskuorriak eta haren lanari buruz idatzitako kritikak, besteak beste.

Erakusketekin gozatzeko eta disfrutatzeko modu asko daude. Moduetako bat artelanen instalazioak sortzen duen gozamen estetiko eta bisualaren bidezkoa izan daiteke, zentzumenek gidatutako hurbilpena estimulatzen duena; espazioaren kontrola eta instalaziorako abileziaren bidez erdiesten dena bereziki. Beste bat, berriz, gozatze kontzeptuala litzateke, estetika abiapuntutzat hartuta artistaren egitekoan eta lantzen dituen esparruetan sakonduaz egiten dena. Baina erakusketa berean gerta daitezke biak.

Kasu honetan, gozamen estetiko edo bisuala berehalakoa da, bereziki erakusketaren bigarren aretoan. Artelanak erritmo ezberdinak sortzen dituen instalazioaren bidez aurkezten dira, eta haien aurrean gainazaletako lerro ortogonalen dantzan eta lehertze batean murgiltzen da bisitaria. Erakusketa jakin honetan, ordea, gozamen kontzeptualean sakontzeko aukeraren falta sumatzen da: dokumentazioa bera artelanekiko destokitua dagoela ematen duelako zenbaitetan, eta Medinaren garai hartako lan ildo bakarra aurkezten delako. Erakusketan aurkezten den izaera geometriko-formaleko lanez gain, askoz ere organikoagoa eta figuratiboagoa den beste ekoizpena ere garai berean egin zuen arren; eta itxuraz hain ezberdinak izanik ere, erro komun bera zutena.

Bi lan ildoen arteko ezberdintasun estetiko hori dela eta, elkarrekiko modu isolatuan aurkeztu ohi izan dira bere aurreko erakusketetan ere. Erabaki horiek, ordea, kuratorialak eta instituzionalak izan dira kasu gehienetan, eta Mediraren ekoizpenaren eta ikerketaren konplexutasuna eta emankortasuna sakonean ulertzeko zailtasunak dakartzate; erakusketa hau horren adibide da. Izan ere, izenburuak iradokitzen du artistak lan formal eta geometrikoak soilik egin zituela garai hartan. Eta, horrela, erraza da betiko tranpan erortzea: euskal tradizio geometriko-abstraktuaren genealogian modu errazean txertatzen den aspektuari soilik ikusgarritasuna eta balioztatzea emanaz, historiaren irakurketa hegemonikoari jarraitu, eta artista rara avis bilakatzea, joera bereko gainontzeko gizonezko artisten artean.

Ondorioz, bertaratzeko egin duten sarrera berriaren tankeran, erakusketa zuzena, argia eta erosoa da. Baina euria egitea saihetsezina eta beharrezkoa den moduan, ustezko zuzentasun, argitasun eta erosotasunak kolokan jartzea ere nahitaezkoa da. Eta, Medinaren kasuan, benetako erronka haren ekoizpenaren eta ikerketaren aspektu guztiak hartzen dituen proposamena plazaratzean datza.


hildako-arrunta

hildako arrunta

Edu Lopez

Marzana aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Apirilaren 25etik
2025eko Ekainaren 13ra

situ-akzioak

Situ-akzioak

Anna Irina Russell

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Apirilaren 10etik
2025eko Uztailaren 27ra

irudiari-aurre-egitea

Irudiari aurre egitea

Chantal Akerman

Artium (Gasteiz, Araba)

2025eko Maiatzaren 30etik
2025eko Urriaren 19ra

harria-eta-poltsa

Harria eta Poltsa

Maddi Barber

San Telmo (Donostia, Gipuzkoa)

2024ko Azaroaren 16tik
2025eko Azaroaren 16ra

krisiaren-aurrean-saretzea

Krisiaren aurrean, saretzea

Mai. 15 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Garai nahasiak bizi ditugu. Egun batean, Trumpen muga-zergak igoko dituen iragarpenak esnatzen gaitu; bestean, Bridgestonek 300 pertsona kaleratuko dituen ezustekoa da begiak irekitzen dizkiguna; eta hurrengoan Pedro Sanchezek loa kentzen digu, Madrilgo tribuna batetik aurrekontu militarra 10.000 milioi euro igoko duela botaz. Inork ez daki zer datorkigun zehazki gainera, baina itxura onik ez du.

begirada-kritikoa-eraikiz

Begirada kritikoa eraikiz

Mai. 15 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'monstrorum historia' | Artista: Joan Fontcuberta. | Non: Kutxa Fundazioa Artegunea, Donostian. | Noiz arte: Ekainaren 29ra arte.

sineran

Sineran

Mai. 08 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Pazko asteko opor egunak baliatu ditut aspalditik begiz joak nituen toki batzuk bisitatzeko. Ez daude modako ibilbide turistikoetan, eta, horregatik, lasaiak izaten dira. Horietako bat Kataluniako Arenys de Mar da.

hanami-edo-loreak-ikusi

Hanami edo "loreak ikusi"

Mai. 08 | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Loreen historia politikoa: AIHEN-BELAR UDABERRIA' | Artistak: Jeleton. | Non: La Taller, Bilbo. | Noiz arte: ekainaren 6ra arte.

arte-ederren-bilboko-museoak-bbk-vi-artearen-ibilbidea-2025-aurkeztu-du

Arte Ederren Bilboko museoak BBK VI. Artearen Ibilbidea 2025 aurkeztu du

| 2025eko Maiatzaren 7a

Seigarren edizio honetan, Historiak leloak hainbat artistaren eta hainbat garai eta teknikatako 38 lanen aukeraketa bideratu du –pintura, collagea, akuarela, eskultura, kartela, argazkigintza eta bideoa–, eta José Luis Merino Gorospe museoko Antzinako Arteko kontserbadorea izan da komisarioa.

uharte-zentroak-ekoiztu-2025-ii-rako-6-artista-aukeratu-ditu

Uharte Zentroak Ekoiztu 2025.II-rako 6 artista aukeratu ditu

| 2025eko Maiatzaren 6a

Jorge Sevillano Sola, Maria Hidalgo, Sofía Mendiondo, David Mutiloa, Araitz Urbeltz eta Clara Aguilar dira ebaluazio-batzordeak onetsi dituzten artistak. Uharte Zentroko Ekoiztu 2025.II deialdiak egonaldi eta baliabide programaren osagarri diren praktika artistikoen garapena bultzatzeko helburua du.

inaki-olazabal-eskultorea-hil-da

Iñaki Olazabal eskultorea hil da

Mai. 06 | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Batez ere zinka erabili zuen artelanak sortzeko. Euskal Herriko hainbat udalerritan ikus daitezke haren obrak.

arte-globala

Arte globala

Mai. 05 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Dario I.ak, Persiako enperadoreak, Susa hiriburuan eraiki berri zuen palazioaren paretetan material guztien jatorria idaztea agindu zuen K.a. V. mendean, egungo produktuen etiketek baino informazio dezente gehiago utziz etorkizunerako.

francok-lapurtutako-artelanak-eta-francoren-aldeko-artistak

Francok lapurtutako artelanak eta Francoren aldeko artistak

Mai. 05 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Frankistek lapurtutako Ramon de la Sota enpresariaren arte bilduma berreskuratzeko prozesua azaldu du Patricia Fernandez historialari eta abokatuak Gernikan. Ignacio Zuloagak Francoren erregimenarekin izandako harremana ere aztertu du Javier Novok.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.