artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Arabako Aldundiak azkenean ez du itxiko Amarika aretoa

Arabako Aldundiak atzera egin du, eta ez du eraikiko ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik Amarika erakusketa aretoa dagoen tokian. Amarica elkarteak erabakia txalotu du, eta kultur eragileen presioari esker izan dela azpimarratu.

arabako-aldundiak-azkenean-ez-du-itxiko-amarika-aretoa
Amarika aretoa, artxiboko irudi batean. RAUL BOGAJO / FOKU

2025eko Apirilaren 13a | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak ez du itxiko Gasteizko Amarika erakusketa aretoa. Aldundiak atzera egin du aretoa ixteko erabakian, eta, hortaz, ez du ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik eraikiko bertan. Elkarteko ordezkariak bilera batera deitu ditu gaur goizerako Ana del Val Arabako Foru Aldundiko Kultura diputatuak, eta han jakinarazi die erabakia. Arabako hainbat artista eta kultur eragilek egindako presioaren ondorioz baztertu du erabakia aldundiak, elkarteko kideek diotenez.

Urtarrilaren amaieran iragarri zuen Arabako Foru Aldundiak Amarika aretoa itxiko zuela, bertan ekintzailetza eta berrikuntza zentro bat sortzeko asmoa baitzuen. Kultura diputatuak argudiatu zuen azken urteotan nabarmen gutxitu direla aretoan antolatutako erakusketak, eta ez zaiola behar besteko probetxua atera gune horri. Eta esan zuen aurrerantzean Arabako foru sareko museoek, Artiumek eta Ignacio Aldekoa kultur etxeak hartuko zituztela Amarika aretoak hartu ohi dituen erakusketak.

Iragarpen horrek hautsak harrotu zituen Arabako kulturgileen artean, eta, handik egun batzuetara, Amarica elkartea sortu zuten aretoaren defentsan aritzeko. Besteak beste, sinadura bilketa abiatu zuten change.org plataforman, eta herrialdeko dozenaka artistak eta ehunka norbanakok babestu zuten aretoaren alde abiatutako kanpaina. Hain justu ere, Amarica elkarteak uste du jendearen "indarrari" esker lortu dela aretoa ez ixtea: "Ekintza kolektiboek erakusten dute bat eginda indartsuago garela, eta artea eta kultura ezinbestekoak direla gure herrialdearen identitaterako".

Del Val diputatuaren esanetan, berriz, erabakiak erakusten du bere departamenduak aintzat hartzen duela kultur eragileen ahotsa, eta "entzute aktibo" horri esker erabaki dutela Amarika aretoak kulturarako gunea izatea aurrerantzean ere. Hori bai, esan du aretoa "biziberritzeko" proiektu bat behar dela eta Kultura Planaren barruan aztertuko dutela.

Ekintzailetza eta berrikuntza zentroa non jarriko duen ez du erabaki oraindik aldundiak.

"Beste etapa bat"

Aldundiaren erabakia ontzat jo du elkarteak, eta iragarri datozen hilabeteetarako programatuta zeuden erakusketei eutsiko diela, eta beste batzuk ere egingo dituela. Nolanahi ere, elkarteak uste du ezinbestekoa dela erakusketa aretoaren inguruko proiektu berri bat egitea, eta Kultura Saila bat dator horrekin. "Aldundiak badaki herritarrengan interesa piztuko duen proiektu berri bat sortu behar dela", adierazi dute elkartekoek.

Amarica elkartearentzat, funtsezkoa da "koherentea" eta "kalitatezkoa" izatea erakusketa aretoaren inguruan sortuko den proiektua, eta "oinarri sendoak" izatea artearen eta kulturaren egungo errealitatearekin engaiatuta egoteko. Aretoarentzat "etapa berria" irekitzeko abagunea sortu dela iritzi dio elkarteak, eta azpimarratu du aldundiarekin elkarlanean jardun nahi duela prozesu horretan. Kultura Saila ere bat etorri da planteamendu horrekin, elkartearen arabera.

Amarika aretoarentzat "aro berri bat" irekiko dela uste du elkarteak, eta alde guztien konpromisoa eskatu du kulturarentzat egokia den proiektu molde berria martxan jartzeko. Egitasmoa bera ez ezik bestelako alderdiak ere zaindu beharko direla uste du, eta, besteak beste, kudeaketa eredua, gardentasuna, aurrekontua eta sektorearen beharrak lehenesteko eskatu die instituzioei.

EH Bilduren eskaria

EH Bilduk ontzat jo du aretoa ez ixteko erabakia, baina ohartarazi du aretoak eta kultur sektoreak dituzten erronkak eta zailtasunek bere horretan dirautela. Koalizioak mozio bat erregistratu du gaur Arabako Batzar Nagusietan, zeinaren bitartez aldundiari eskatu dion legealdia amaitu aurretik Amarika aretoan artistentzako sormen gune bat sustatu dezala, betiere kudeaketa eredua sektorearekin adostuta. Horrekin batera, Sortzaileak saria sortzea galdegin dio erakundeari, "sormenari eta sortzaileen lanari garrantzia emateko eta lanean jarraitzeko akuilu izateko".


ukitu

Ukitu

Maider López

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 24tik
2026ko Otsailaren 07ra

artelekun-zehar-1987-2002

Artelekun zehar. 1987-2002.

Artxiboan oinarritutako Artelekuri buruzko erakusketa bat

Artium (Gasteiz, Araba)

2025eko Uztailaren 04tik
2026ko Urtarrilaren 11era

argizari-galdua

Argizari galdua

Erakusketa kolektiboa

Iruñeako Zitadela (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Azaroaren 21etik
2026ko Urtarrilaren 25era

birtopaketa

Birtopaketa

Jon Benet - Jonbismo

CBA IrekiArt aretoa (Irun, Gipuzkoa)

2025eko Irailaren 11etik
2026ko Urtarrilaren 03ra

amaigabeko-taupada

Amaigabeko taupada

Naia del Castillo

Marzana aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Azaroaren 14tik
2026ko Urtarrilaren 09ra

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

bonnat-helleu-museoa-berriz-ireki-dute-hamalau-urtez-hetsi-ondoan

Bonnat Helleu museoa berriz ireki dute, hamalau urtez hetsi ondoan

Aza. 28 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Obren kalitate "paregabea" azpimarratu du museoko zuzendariak. XV. mendetik XIX. mendera bitarteko artisten obrak erakutsiko dituzte bertan. Herriko etxeko oposizioak irekiera kritikatu du, eta "gardentasuna" galdegin.

oroitzapen-zatikatuak

Oroitzapen zatikatuak

Aza. 27 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Rut Olabarria. Trukatua eta inperfektua. | Non: Bilboko Rekalde aretoan. | Noiz arte: otsailaren 15era arte.

ondare-deserosoa

Ondare deserosoa

Aza. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Iraganak utzitako ondarea, materiala edo immateriala izan, ez da beti ederra. Kontzeptua bera, azken urtetan asko erabiltzen eta entzuten bada ere, berri xamarra da, ez da beti hor egon eta aldatzen da toki batetik bestera.

euskal-paisaiak-erromantizismotik-gerraostera

Euskal paisaiak Erromantizismotik gerraostera

Aza. 27 | Maddi Iturriotz Alkorta [BERRIA.eus]

1861etik 1996ra bitarte margotutako 50 artelan bildu dituzte Arabako Arte Ederren Museoan. Paisaia genero gisa hartu, eta euskal margolanetan nola garatu den aztertu dute. 'Hurbileko paisaiak' izena du erakusketak, eta apirilera arte izango da ikusgai.

cristobaldik-balenciagara

Cristobaldik Balenciagara

Aza. 25 | Mikel Elkoroberezibar Beloki [BERRIA.eus]

ntziagak egindako jantziek ba al dute zerikusirik Balenciaga etxeak egun egiten dituenekin? Elkarrizketa bat badago, baina sotila, Balentziaga museoko erakusketa batean ikus daitekeenez. "Kontzeptualki lotura handiak daude", Igor Uriaren arabera.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.