artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Arabako Aldundiak azkenean ez du itxiko Amarika aretoa

Arabako Aldundiak atzera egin du, eta ez du eraikiko ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik Amarika erakusketa aretoa dagoen tokian. Amarica elkarteak erabakia txalotu du, eta kultur eragileen presioari esker izan dela azpimarratu.

arabako-aldundiak-azkenean-ez-du-itxiko-amarika-aretoa
Amarika aretoa, artxiboko irudi batean. RAUL BOGAJO / FOKU

2025eko Apirilaren 13a | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak ez du itxiko Gasteizko Amarika erakusketa aretoa. Aldundiak atzera egin du aretoa ixteko erabakian, eta, hortaz, ez du ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik eraikiko bertan. Elkarteko ordezkariak bilera batera deitu ditu gaur goizerako Ana del Val Arabako Foru Aldundiko Kultura diputatuak, eta han jakinarazi die erabakia. Arabako hainbat artista eta kultur eragilek egindako presioaren ondorioz baztertu du erabakia aldundiak, elkarteko kideek diotenez.

Urtarrilaren amaieran iragarri zuen Arabako Foru Aldundiak Amarika aretoa itxiko zuela, bertan ekintzailetza eta berrikuntza zentro bat sortzeko asmoa baitzuen. Kultura diputatuak argudiatu zuen azken urteotan nabarmen gutxitu direla aretoan antolatutako erakusketak, eta ez zaiola behar besteko probetxua atera gune horri. Eta esan zuen aurrerantzean Arabako foru sareko museoek, Artiumek eta Ignacio Aldekoa kultur etxeak hartuko zituztela Amarika aretoak hartu ohi dituen erakusketak.

Iragarpen horrek hautsak harrotu zituen Arabako kulturgileen artean, eta, handik egun batzuetara, Amarica elkartea sortu zuten aretoaren defentsan aritzeko. Besteak beste, sinadura bilketa abiatu zuten change.org plataforman, eta herrialdeko dozenaka artistak eta ehunka norbanakok babestu zuten aretoaren alde abiatutako kanpaina. Hain justu ere, Amarica elkarteak uste du jendearen "indarrari" esker lortu dela aretoa ez ixtea: "Ekintza kolektiboek erakusten dute bat eginda indartsuago garela, eta artea eta kultura ezinbestekoak direla gure herrialdearen identitaterako".

Del Val diputatuaren esanetan, berriz, erabakiak erakusten du bere departamenduak aintzat hartzen duela kultur eragileen ahotsa, eta "entzute aktibo" horri esker erabaki dutela Amarika aretoak kulturarako gunea izatea aurrerantzean ere. Hori bai, esan du aretoa "biziberritzeko" proiektu bat behar dela eta Kultura Planaren barruan aztertuko dutela.

Ekintzailetza eta berrikuntza zentroa non jarriko duen ez du erabaki oraindik aldundiak.

"Beste etapa bat"

Aldundiaren erabakia ontzat jo du elkarteak, eta iragarri datozen hilabeteetarako programatuta zeuden erakusketei eutsiko diela, eta beste batzuk ere egingo dituela. Nolanahi ere, elkarteak uste du ezinbestekoa dela erakusketa aretoaren inguruko proiektu berri bat egitea, eta Kultura Saila bat dator horrekin. "Aldundiak badaki herritarrengan interesa piztuko duen proiektu berri bat sortu behar dela", adierazi dute elkartekoek.

Amarica elkartearentzat, funtsezkoa da "koherentea" eta "kalitatezkoa" izatea erakusketa aretoaren inguruan sortuko den proiektua, eta "oinarri sendoak" izatea artearen eta kulturaren egungo errealitatearekin engaiatuta egoteko. Aretoarentzat "etapa berria" irekitzeko abagunea sortu dela iritzi dio elkarteak, eta azpimarratu du aldundiarekin elkarlanean jardun nahi duela prozesu horretan. Kultura Saila ere bat etorri da planteamendu horrekin, elkartearen arabera.

Amarika aretoarentzat "aro berri bat" irekiko dela uste du elkarteak, eta alde guztien konpromisoa eskatu du kulturarentzat egokia den proiektu molde berria martxan jartzeko. Egitasmoa bera ez ezik bestelako alderdiak ere zaindu beharko direla uste du, eta, besteak beste, kudeaketa eredua, gardentasuna, aurrekontua eta sektorearen beharrak lehenesteko eskatu die instituzioei.

EH Bilduren eskaria

EH Bilduk ontzat jo du aretoa ez ixteko erabakia, baina ohartarazi du aretoak eta kultur sektoreak dituzten erronkak eta zailtasunek bere horretan dirautela. Koalizioak mozio bat erregistratu du gaur Arabako Batzar Nagusietan, zeinaren bitartez aldundiari eskatu dion legealdia amaitu aurretik Amarika aretoan artistentzako sormen gune bat sustatu dezala, betiere kudeaketa eredua sektorearekin adostuta. Horrekin batera, Sortzaileak saria sortzea galdegin dio erakundeari, "sormenari eta sortzaileen lanari garrantzia emateko eta lanean jarraitzeko akuilu izateko".


lur-errea

Lur errea

Amaia Molinet

Azkuna Zentroa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 02tik
2025eko Urriaren 19ra

korde-gabe

Korde gabe

Sky Hopinka

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Irailaren 18tik
2026ko Urtarrilaren 18ra

goren-sakona

Goren sakona

Ros Boisier

Durangoko Arte eta Historia Museoa (Durango, Bizkaia)

2025eko Irailaren 25etik
2025eko Azaroaren 16ra

ehuko-arte-ederren-50-urte

EHUko Arte Ederren 50 Urte

Erakusketa kolektiboa

Juan Manuel Lumbreras (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Irailaren 18tik
2025eko Urriaren 24ra

intimitatearen-ikuskizuna-edo-artea

Intimitatearen ikuskizuna edo artea

Urr. 16 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Bukatu berria da Gasteizko Montehermoso kultur zentroan uda guztian ikusgai egon den Abel Azkona artistaren Monumentu bat familiari erakusketa.

zentzuen-konstelazioa

Zentzuen konstelazioa

Urr. 16 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Ahanzturaren aurka. Omenaldiak eta eskaintzak | Artista: Angel Bados. | Non: Carreras Mugica galerian, Bilbon. | Noiz arte: Abenduaren 6ra arte.

25-000-kilometroko-bidaia-135-argazkitan

25.000 kilometroko bidaia 135 argazkitan

Urr. 14 | Garazi Izagirre Aiestaran [BERRIA.eus]

Jose Manuel Juan Soto argazkilariak 'Landa arrazionalismoa' erakusketa aurkeztu du Donostiako San Telmo museoan. Frankismo garaian sortutako 200 herritako arkitektura bildu du, eta ikusgai egongo da gaurtik azaroaren 23ra bitarte.

zas-kulturrek-interakzioak-en-bigarren-edizioa-aurkeztu-du

ZAS Kulturrek Interakzioak-en bigarren edizioa aurkeztu du

| 2025eko Urriaren 14a

Arabako sortzaileekin egindako urteko elkarrizketa-zikloaren bigarren edizio gisa Montehermoso Kulturunera itzultzen da, Zas Kulturren eskutik. Formatu argi eta hurbila proposatu nahi izan du: tokiko artisten lanaz, testuinguruez eta lan-moduez aritzea, entzutea ardatz hartuta, publikoaren galderekin eta artxiborako eta hedapen bateraturako grabazioarekin.

joelle-tuerlinckx-eta-artium-museoak-gorriz-bermargotu-dute-artista-belgikarraren-a-legal-museal-tag-58-m-obra-palestinarekiko-elkartasunean

Joëlle Tuerlinckx eta Artium Museoak gorriz bermargotu dute artista belgikarraren 'A LEGAL MUSEAL TAG 58 M' obra, palestinarekiko elkartasunean

| 2025eko Urriaren 9a

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, gorriz bermargotu du gaur goizean A LEGAL MUSEAL TAG 58 m (2017 remake 2024) lana, Joëlle Tuerlinckx (Brusela, 1958) artista belgikarrak El caso de l(a casa) museo(a) erakusketako (museoak 2024ko azaroa eta 2025eko apirila bitartean eskaini ziona) marra zuria. Ekintza hau Tuerlinckxek egindako proposamen bati erantzuten dio, Israelek Gazako palestinarren giza eskubideak sistematikoki urratzen dituela salatzeko.

iruditeria-berriak

Iruditeria berriak

Urr. 09 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

Susan Cianciolo. The Giants of the Circle & The Birds of Circus, The Hawk Looks Out with The Golden Eagle, Adult & Juvenile. | Non: Cibrian galeria, Donostia. | Noiz arte: 2025eko azaroaren 15era arte.

dotore-aritzea-edo-zerbait-esatea

Dotore aritzea edo zerbait esatea

Urr. 09 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Eliza baten aurretik igarotzen ari nintzela, haren historia eta ezaugarriak azaltzen zituen panel bat aurrean zuela ikusita, irakurtzera hurbildu nintzen.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.