artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Arabako Aldundiak azkenean ez du itxiko Amarika aretoa

Arabako Aldundiak atzera egin du, eta ez du eraikiko ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik Amarika erakusketa aretoa dagoen tokian. Amarica elkarteak erabakia txalotu du, eta kultur eragileen presioari esker izan dela azpimarratu.

arabako-aldundiak-azkenean-ez-du-itxiko-amarika-aretoa
Amarika aretoa, artxiboko irudi batean. RAUL BOGAJO / FOKU

2025eko Apirilaren 13a | Edurne Begiristain [BERRIA.eus]

Arabako Foru Aldundiak ez du itxiko Gasteizko Amarika erakusketa aretoa. Aldundiak atzera egin du aretoa ixteko erabakian, eta, hortaz, ez du ekintzailetza eta berrikuntza zentrorik eraikiko bertan. Elkarteko ordezkariak bilera batera deitu ditu gaur goizerako Ana del Val Arabako Foru Aldundiko Kultura diputatuak, eta han jakinarazi die erabakia. Arabako hainbat artista eta kultur eragilek egindako presioaren ondorioz baztertu du erabakia aldundiak, elkarteko kideek diotenez.

Urtarrilaren amaieran iragarri zuen Arabako Foru Aldundiak Amarika aretoa itxiko zuela, bertan ekintzailetza eta berrikuntza zentro bat sortzeko asmoa baitzuen. Kultura diputatuak argudiatu zuen azken urteotan nabarmen gutxitu direla aretoan antolatutako erakusketak, eta ez zaiola behar besteko probetxua atera gune horri. Eta esan zuen aurrerantzean Arabako foru sareko museoek, Artiumek eta Ignacio Aldekoa kultur etxeak hartuko zituztela Amarika aretoak hartu ohi dituen erakusketak.

Iragarpen horrek hautsak harrotu zituen Arabako kulturgileen artean, eta, handik egun batzuetara, Amarica elkartea sortu zuten aretoaren defentsan aritzeko. Besteak beste, sinadura bilketa abiatu zuten change.org plataforman, eta herrialdeko dozenaka artistak eta ehunka norbanakok babestu zuten aretoaren alde abiatutako kanpaina. Hain justu ere, Amarica elkarteak uste du jendearen "indarrari" esker lortu dela aretoa ez ixtea: "Ekintza kolektiboek erakusten dute bat eginda indartsuago garela, eta artea eta kultura ezinbestekoak direla gure herrialdearen identitaterako".

Del Val diputatuaren esanetan, berriz, erabakiak erakusten du bere departamenduak aintzat hartzen duela kultur eragileen ahotsa, eta "entzute aktibo" horri esker erabaki dutela Amarika aretoak kulturarako gunea izatea aurrerantzean ere. Hori bai, esan du aretoa "biziberritzeko" proiektu bat behar dela eta Kultura Planaren barruan aztertuko dutela.

Ekintzailetza eta berrikuntza zentroa non jarriko duen ez du erabaki oraindik aldundiak.

"Beste etapa bat"

Aldundiaren erabakia ontzat jo du elkarteak, eta iragarri datozen hilabeteetarako programatuta zeuden erakusketei eutsiko diela, eta beste batzuk ere egingo dituela. Nolanahi ere, elkarteak uste du ezinbestekoa dela erakusketa aretoaren inguruko proiektu berri bat egitea, eta Kultura Saila bat dator horrekin. "Aldundiak badaki herritarrengan interesa piztuko duen proiektu berri bat sortu behar dela", adierazi dute elkartekoek.

Amarica elkartearentzat, funtsezkoa da "koherentea" eta "kalitatezkoa" izatea erakusketa aretoaren inguruan sortuko den proiektua, eta "oinarri sendoak" izatea artearen eta kulturaren egungo errealitatearekin engaiatuta egoteko. Aretoarentzat "etapa berria" irekitzeko abagunea sortu dela iritzi dio elkarteak, eta azpimarratu du aldundiarekin elkarlanean jardun nahi duela prozesu horretan. Kultura Saila ere bat etorri da planteamendu horrekin, elkartearen arabera.

Amarika aretoarentzat "aro berri bat" irekiko dela uste du elkarteak, eta alde guztien konpromisoa eskatu du kulturarentzat egokia den proiektu molde berria martxan jartzeko. Egitasmoa bera ez ezik bestelako alderdiak ere zaindu beharko direla uste du, eta, besteak beste, kudeaketa eredua, gardentasuna, aurrekontua eta sektorearen beharrak lehenesteko eskatu die instituzioei.

EH Bilduren eskaria

EH Bilduk ontzat jo du aretoa ez ixteko erabakia, baina ohartarazi du aretoak eta kultur sektoreak dituzten erronkak eta zailtasunek bere horretan dirautela. Koalizioak mozio bat erregistratu du gaur Arabako Batzar Nagusietan, zeinaren bitartez aldundiari eskatu dion legealdia amaitu aurretik Amarika aretoan artistentzako sormen gune bat sustatu dezala, betiere kudeaketa eredua sektorearekin adostuta. Horrekin batera, Sortzaileak saria sortzea galdegin dio erakundeari, "sormenari eta sortzaileen lanari garrantzia emateko eta lanean jarraitzeko akuilu izateko".


formaren-sintaxia

Formaren sintaxia

Maite Leyún

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

2025eko Maiatzaren 14tik
2026ko Martxoaren 22ra

ikuspegi-kuantikoak

Ikuspegi kuantikoak

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Otsailaren 21etik
2025eko Ekainaren 08ra

birika-bezain-elastikoa

Birika bezain elastikoa

Anna Irina Russell

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Apirilaren 10etik
2025eko Uztailaren 27ra

monstrorum-historia

Monstrorum historia

Joan Fontcuberta

Kutxa Kultur Artegunea (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Martxoaren 21etik
2025eko Ekainaren 29ra

krisiaren-aurrean-saretzea

Krisiaren aurrean, saretzea

Mai. 15 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Garai nahasiak bizi ditugu. Egun batean, Trumpen muga-zergak igoko dituen iragarpenak esnatzen gaitu; bestean, Bridgestonek 300 pertsona kaleratuko dituen ezustekoa da begiak irekitzen dizkiguna; eta hurrengoan Pedro Sanchezek loa kentzen digu, Madrilgo tribuna batetik aurrekontu militarra 10.000 milioi euro igoko duela botaz. Inork ez daki zer datorkigun zehazki gainera, baina itxura onik ez du.

begirada-kritikoa-eraikiz

Begirada kritikoa eraikiz

Mai. 15 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'monstrorum historia' | Artista: Joan Fontcuberta. | Non: Kutxa Fundazioa Artegunea, Donostian. | Noiz arte: Ekainaren 29ra arte.

sineran

Sineran

Mai. 08 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Pazko asteko opor egunak baliatu ditut aspalditik begiz joak nituen toki batzuk bisitatzeko. Ez daude modako ibilbide turistikoetan, eta, horregatik, lasaiak izaten dira. Horietako bat Kataluniako Arenys de Mar da.

hanami-edo-loreak-ikusi

Hanami edo "loreak ikusi"

Mai. 08 | Enara Herranz [BERRIA.eus]

'Loreen historia politikoa: AIHEN-BELAR UDABERRIA' | Artistak: Jeleton. | Non: La Taller, Bilbo. | Noiz arte: ekainaren 6ra arte.

arte-ederren-bilboko-museoak-bbk-vi-artearen-ibilbidea-2025-aurkeztu-du

Arte Ederren Bilboko museoak BBK VI. Artearen Ibilbidea 2025 aurkeztu du

| 2025eko Maiatzaren 7a

Seigarren edizio honetan, Historiak leloak hainbat artistaren eta hainbat garai eta teknikatako 38 lanen aukeraketa bideratu du –pintura, collagea, akuarela, eskultura, kartela, argazkigintza eta bideoa–, eta José Luis Merino Gorospe museoko Antzinako Arteko kontserbadorea izan da komisarioa.

uharte-zentroak-ekoiztu-2025-ii-rako-6-artista-aukeratu-ditu

Uharte Zentroak Ekoiztu 2025.II-rako 6 artista aukeratu ditu

| 2025eko Maiatzaren 6a

Jorge Sevillano Sola, Maria Hidalgo, Sofía Mendiondo, David Mutiloa, Araitz Urbeltz eta Clara Aguilar dira ebaluazio-batzordeak onetsi dituzten artistak. Uharte Zentroko Ekoiztu 2025.II deialdiak egonaldi eta baliabide programaren osagarri diren praktika artistikoen garapena bultzatzeko helburua du.

inaki-olazabal-eskultorea-hil-da

Iñaki Olazabal eskultorea hil da

Mai. 06 | Ainhoa Sarasola [BERRIA.eus]

Batez ere zinka erabili zuen artelanak sortzeko. Euskal Herriko hainbat udalerritan ikus daitezke haren obrak.

arte-globala

Arte globala

Mai. 05 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Dario I.ak, Persiako enperadoreak, Susa hiriburuan eraiki berri zuen palazioaren paretetan material guztien jatorria idaztea agindu zuen K.a. V. mendean, egungo produktuen etiketek baino informazio dezente gehiago utziz etorkizunerako.

francok-lapurtutako-artelanak-eta-francoren-aldeko-artistak

Francok lapurtutako artelanak eta Francoren aldeko artistak

Mai. 05 | Iñigo Astiz [BERRIA.eus]

Frankistek lapurtutako Ramon de la Sota enpresariaren arte bilduma berreskuratzeko prozesua azaldu du Patricia Fernandez historialari eta abokatuak Gernikan. Ignacio Zuloagak Francoren erregimenarekin izandako harremana ere aztertu du Javier Novok.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.