artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Tabakalerak ekoitzitako Marina Otero Verzier artistaren "Konpost Konputazionala" instalazioari S+T+Arts 2025 saria eman dio Europako Batzordeak

Marina Otero Verzierrek sortu eta Tabakalerak DIPCrekin elkarlanean ekoitzitako pieza saritua irailean aurkeztuko da Ars Electronica jaialdian. Máquinas de ingenio. Jakintzen bidegurutzean erakusketan ikusgai egon zen "Compost computacional" lanak iraunkortasun digitalari buruzko hausnarketa kritikoa planteatzen du.

tabakalerak-ekoitzitako-marina-otero-verzier-artistaren-konpost-konputazionala-instalazioari-s-t-arts-2025-saria-eman-dio-europako-batzordeak
Maria Otero Verzier. TABAKALERA

| 2025eko Ekainaren 5a

Marina Otero Verzier arkitekto eta ikertzaileak garatutako eta Tabakalerak Donostia International Physics Centerrekin (DIPC) lankidetzan ekoitzitako Compost computacional instalazioak Aipamen Berezia jaso du S+T+ARTS 2025 sarietan. Europako Batzordeak sustatutako sari horiek artea, zientzia eta teknologia uztartzen dituzten proposamen berritzaileenei aitortza egitea dute helburu.

Obra berariaz sortu zuen artistak Máquinas de ingenio. Jakintzen bidegurutzean erakusketarako. 2023ko azarotik 2024ko otsailera Tabakaleran ikusi ahal izan zen Maria Ptqk-k komisariatutako proiektuaren barruan. Gainera CIRCE (Creative Impact Research Center Europe) programaren laguntza izan zuen. Compost computacional obran biltegiratze digitalaren ingurumen-inpaktua kritikoki aztertzen du Otero Verzierrek eta antzinako eta etorkizuneko teknologien arteko elkarrizketa sinbolikoa proposatzen du. Orain, jaso berri duen aitortzari esker, berrikuntza kulturalaren eta teknologikoaren abangoardian kokatzea lortu du nazioartean. Bere dimentsio artistikoaz haratago, lanak iraunkortasun digitalaren, zientziaren eta irudimen kritikoaren esparruan duen potentzial eraldatzailea nabarmentzen du sariak.

DIPCk garatutako simulazio astrofisikoen hondar-beroak elikatutako vermikonpostaje-sistema bat eta quipu inca bat — datuak kodetzeko sistema zaharra — protagonista duen pelikula baten bidez, Compost Computacional-ek gaur egungo azpiegitura digitalen iraunkortasuna pentsatzeko modu berriak proposatzen ditu, bereziki adimen artifizialaren hedapen-testuinguruan.

Proiektuak ezagutza tradizionala eta abangoardiako teknologia uztartzen ditu gure garaiko gai kritiko bati heltzeko: datuak biltegiratzearen ingurumen-kostu handia. Alderdi teknikoaz harago, instalazioak premiazko galderak egiten ditu ezagutza-sistemen kultura-ondareari buruz eta azpiegitura kontzienteagoak eta birsortzaileagoak imajinatzeko beharrari buruz.

Txomin Romero (DIPC), Silvia Bonoli (DIPC), Raúl Angulo (DIPC), Jens Stücker (Vienako Unibertsitatea) eta Fernando Álvarez González (UPV/EHU) ikertzaileekin batera garatu zen instalazioa, eta Tabakalerak AZTG – Artea, Zientzia, Teknologia eta Gizartea bere lan-ildoaren esparruan bultzatutako prototipoetako bat da. S+T+ARTS sarien aitorpenaren barruan, Compost computacional 2025eko irailaren 3tik 7ra egongo da ikusgai Linzeko (Austria) Ars Electronica jaialdian, kultura digitalaren eta berrikuntza teknologikoaren arloko nazioarteko topaketa garrantzitsuenetako batean.

Nazioarteko epaimahaiaren sariak kultura-berrikuntzan Europako erreferente gisa sendotzen du Tabakalera, eta sorkuntza artistikoa eta ezagutza zientifiko eta teknologikoa elkartzeko plataforma gisa betetzen duen eginkizuna nabarmentzen du.

Máquinas de ingenio. Jakintzen bidegurutzean erakusketa CIRCE - Creative Impact Research Centre Europe-ren esparruan garatu zen. Diziplina arteko eta nazioarteko gogoeta-taldea da, eta politikak ekonomia sortzaileak nola lagundu ditzakeen eta Europan horiek duten eragina aztertzen du. CIRCE Alemaniako Gobernu Federaleko Kultura eta Komunikazio komisioak finantzatu zuen Europako Batzordearen Brexit-era Egokitzeko Erreserbaren baliabideekin (2022-23).

Marina Otero Verzier

Marina Otero Verzier arkitektoa eta ikertzailea da. Gaur egun irakasle bisitaria da New Yorkeko Columbia Universityko Graduate School of Architecture, Planning and Preservation (GSAPP) delakoan. 2023tik Reina Sofia Museoaren Arkitekturako eta Diseinuko Aholkulari Batzordeko kide da. 2020tik 2023ra Design Academy Eindhoven-en Diseinu Sozialeko Masterra zuzendu zuen, eta 2015etik 2022ra Ikerketako zuzendaria izan zen Het Nieuwe Instituut-en (Rotterdam).

Bere lanaren ardatza etorkizun kolektibo jasangarriagoak irudikatzea da, datuen biltegiratzetik hasi eta lan, osasun mental eta baliabideen erauzketaraino. Hainbat erakusketa komisariatu ditu, hala nola Work, Body, Leisure (Herbehereetako pabiloia, Veneziako 2018ko Arkitektura Biurtekoan), After Belonging (Osloko 2016ko Arkitektura Hirurtekoa) eta Deseos compulsivos (Portoko Udal Galeria, 2023). 2022an, Harvardeko Wheelwright sari ospetsua jaso zuen Future Storage proiektuagatik (Konpost Konputazionala).

irudi galeria

maria-otero-verzier-ren-obra

aragoi-iii

Aragoi III

Abel Bourgeois

L'Angle (Hendaia, Lapurdi)

2025eko Ekainaren 13tik
2025eko Uztailaren 20era

iragankorra-ehuntzen

Iragankorra ehuntzen

María Cueto

Kubo Kutxa aretoa (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Ekainaren 20etik
2025eko Irailaren 28ra

seven-whale-road

Seven Whale Road

Rindon Johnson

Cibrían (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Maiatzaren 02tik
2025eko Uztailaren 05era

eliz-museoan

Eliz Museoan

Eka. 18 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Aurreko asteko artikuluan Haizea Barcenillak Erdi Aroko maisulanei buruz idatzi zuen. Kasualitatez, artikulua irakurri baino egun batzuk lehenago inork bisitatzen ez duen museo horietako bat bisitatu nuen. Bertan Erdi Arotik hasita gaur egunera arteko data duten artelan erlijiosoak gordetzen dira.

nora-gondat-saritu-dute-hau-diseinu-lehiaketaren-zortzigarren-edizioan

Nora Gondat saritu dute HAU. Diseinu Lehiaketaren zortzigarren edizioan

| 2025eko Ekainaren 13a

Ontzitegia izan da edizio honetan tradizioa eta garaikidetasuna ongien uztartzeagatik aukeratutako objektua eta gaurtik aurrera, San Telmo Museoko gastrokultura gunean, ikusgai izango dira epaimahaiak aukeratutako 8 proiektuak; tartean, Nora Gondaten "BATU" irabazlea.

erdi-aroko-maisulanak

Erdi Aroko maisulanak

Eka. 12 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Jesusek begi zabal handiz begiratzen digu, gazte eta bizarrik gabe. Zirkulu batean kokatuta dago eta horren kanpoan irudiak biderkatzen dira, beragandik mundua irradiatuko balitz bezala.

artium-museoak-josu-bilbaoren-h-erakusketa-aurkeztu-du

Artium Museoak Josu Bilbaoren 'h' erakusketa aurkeztu du

| 2025eko Ekainaren 12a

Erakusketa artistaren bi interes errepikakorren, espazioaren eta hizkuntzaren, inguruko hausnarketa da. Bilbaok museoko A2 aretoaren arkitekturan ere esku-hartu du. Erakusketa dela eta, Artium Museoak #Hitzak argitalpen-sailaren ale berri bat argitaratu du.

norberaren-erara

Norberaren erara

Eka. 11 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

'HELEN FRANKENTHALER: araurik gabe margotzen' | Non: Guggenheim museoan, Bilbon. | Noiz arte: Irailaren 28ra arte.

erroma-bulegoan

Erroma Bulegoan

Eka. 05 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Susana Talayero artistak Erromako esperientzia ekarri du Bilboko Bulegoa z/b-ren egoitzara. 60ko hamarkadatik gaur egunera arte emakumezko artistek antolatutako erakusketen ikerketa bultzatzea da Material Voices izeneko programaren helburua. Testuinguru horretan aurkeztu du Susana Talayerok Un fondo blanco que nunca estuvo limpio (Inoiz garbi egon ez zen hondo zuria) izenburua daraman erakusketa.

espazio-propio-bat

Espazio propio bat

Eka. 05 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

'Jostatuz, kontatu egiten dut ' | Artista: Mertxe Sueskun. | Non: Nafarroako Museoan (Iruñea). | Noiz arte: 2025eko irailaren 14ra arte.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.