artekaria

Euskal Herriko
Artearen ataria

aktualitatea

Logelatik irten gabe

Zaila da azaltzea zergatik den interesgarria beti gauza bera egiten duen artista baten lana. Giorgio Morandiren erakusketan nagoela egindako hausnarketa da. Bolognarrak bere logelatik ia irten gabe pintatu zituen ia bizitza osoko koadroak. Objektu berdinak hondo neutro baten kontra lerrokatuta. Botilak, latorrizko gaileta kaxak, zeramikazko dekorazio-objektuak, katiluak, zapiren bat, kinke bat edo beste, pitxarrak.

2022ko Martxoaren 1a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gelako leihotik ikusten zuen patioko zatia edo udako etxetik ikusten zuen paisaia. Horiek izan ziren bizitza osoan pintatutako gaiak. Beraz, zer dute Morandiren lanek? Zerk egiten du erakargarri botila bat kartoizko kutxa baten aurrean?

Norbaitek pinturaren misterioa erantzungo luke. Artearen alderdi mistikoa edo esentzialista. Baina, artea ikerketa gai dugunok ezin dugu horretara mugatu, batez ere norbaitek gure aditu lana egiteko eskatzen digunean. Nork esan zuen arte figuratiboa abstraktua baino errazagoa zenik?

Figurazioaren arrakasta koadroan ikusten duguna identifikatzearen plazerrean oinarritzen omen da. Baina, behin eta berriz ia koadro bera ikusterakoan ez al gara aspertzen errealitate berarekin topatzeaz? Non dago objektuak tokiz aldatzearen erakarpena edo interesa?

Morandiren koadroetan artistak eskura zituen objektuak ikusiko ditugu behin eta berriz; hala ere, koadro guztiak ezberdinak dira. Eta ezberdinak dira, errealitatea inoiz ez delako berdina. Argia da ikusmenaren oinarrizko osagaia eta horrek gure ingura alda dezake. ÀƒÂ‘abardura nimiño horiek harrapatzean datza Morandiren lana. Objektu beraren alde bat edo bestea erakustea ez da gauza bera, eta alde bera erakutsita ere, argia aldatzen bada, objektua ezberdin ikusiko dugu. Horri objektuek okupatzen duten espazioaren aldaketak gehitzen badizkiogu, bizitza guztia pintatzen jarduteko zigor modukoa izango dugu.

Argiak espazioa eta objektuak aldatzen ditu, bai, baina pintatzeko erak argia, formak eta espazioa baldintza dezake, horregatik Morandiren koadroak ez dira errepikatzen; beti zerbait berria topatzen dugu, teknikaren bidez errealitatea irudikatzeko modu agorrezinak daudelako: marrazkiari garrantzia ematen badiogu, objektuen bolumenek garrantzia hartzen dute, eta espazioak garbitasuna eta zehaztasuna; aldiz, pintzelkada lodiak eta urduriak erabiltzen baditugu, formak desitxuratuko dira, eta bat egingo dute hondoarekin. Morandik erabiltzen dituen pintzelkadek objektuak dantzan jartzen ditu fokatu gabeko espazio dardarti batean.

Morandik erakusten digu mundua ezagutu daitekeela norberaren logelatik irten gabe. Hori bai, Virginia Woolfek esan zuen bezala, garrantzi handia du gela bat norberarena izatea.


eszena-iluna-bera-esna

Eszena iluna. Bera esna

Natalia Suárez Ortiz de Zarate

San Telmo (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Abenduaren 05etik
2026ko Martxoaren 01era

maria-muriedas

Maria Muriedas

Rekalde Aretoa (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Abenduaren 16tik
2026ko Otsailaren 08ra

ukitu

Ukitu

Maider López

Tabakalera (Donostia, Gipuzkoa)

2025eko Urriaren 24tik
2026ko Otsailaren 07ra

espazioaren-anatomia

Espazioaren anatomia

Maria Helena Vieira da Silva

Guggenheim Bilbao (Bilbo, Bizkaia)

2025eko Urriaren 16tik
2026ko Otsailaren 22ra

tinduen-zirriborroen-kontserbazio-delikatua

Tinduen zirriborroen kontserbazio delikatua

Abe. 12 | Xalbat Alzugarai Etxeberri [BERRIA.eus]

Marrazki bilduma handia du Baionako Bonnat Helleu museoak. Tindu lanak egiteko zirriborroak dira gehien-gehienak, eta, erakusleihoetan izateko, zaharberritu behar izaten dituzte. "Xinaurri lana" dela kontatu du Cecile Bignon kontserbatzaileak.

materialtasunaren-ondarea

Materialtasunaren ondarea

Abe. 11 | Jone Rubio Mazkiaran [BERRIA.eus]

Argizari galdua | Artistak: Askoren artean. | Non: Iruñeko Ziudadelako Labean. | Noiz arte: urtarrilaren 25era arte.

frank-gehry-bilboko-guggenheim-museoaren-arkitektoa-hil-da

Frank Gehry Bilboko Guggenheim Museoaren arkitektoa hil da.

| 2025eko Abenduaren 10a

Arkitektoa abenduaren 5ean, Santa Monican (Kalifornian) 96 urte zituela zendu da. Beren garaia hainbeste aztarna utziz eta hirigintza-paisaian hain nabarmen eragin duten arkitekto gutxik lortu dute Frank Gehryk lortutakoa.

art-beyond-fire

Art Beyond Fire

Abe. 10 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Arteari eta arriskuari buruzko topaketak antolatu zituen aurreko azaroaren 27an Moving Artists delako GGKE garapenerako gobernuz kanpoko erakundeak. Ixone Sadaba artistak eta Ignacio Rodriguez Tucho abokatuak sortutako erakundeak gatazkak dauden tokietan bizi diren artisten mugikortasuna du helburu. Era berean, gure inguruko artistek gatazkak dauden tokiak ezagutu ditzaten da beste helburuetako bat.

nafarroako-museoak-bere-erakusketa-iraunkor-osoa-berriz-ireki-du

Nafarroako Museoak bere erakusketa iraunkor osoa berriz ireki du

| 2025eko Abenduaren 9a

Irekiera energia-eraginkortasuneko lehen faseko obren amaierarekin etorri da. Estalkiaren isolamendua eta kanpoko arotzeria berritu dira, eta aretoak eguneratu eta garbitu. Bigarren fasea martxan da jada eta Museoak 2026rako aldi baterako erakusketa eta programazio zabala aurkeztu du.

degasek-eginiko-eta-orain-arte-ezagutu-gabeko-margolan-bat-autentifikatua-izan-da

Degasek eginiko eta orain arte ezagutu gabeko margolan bat autentifikatua izan da

Abe. 05 | JdAren artikulutik itzulia

Michel Schulman, XIX. eta XX. mendeetako margolanen adituak, Edgar Degas artistaren margolan berri bat autentifikatu duela jakinarazi du. Artistaren garai italiarrekoa litzateke, 1856 eta 1860 artekoa. Margolana, adituak sortutako Edgar Degasen katalogo arrrazoinatu digitalizatuan sartu da. Egiazko bertsioa bilduma partikular batean dago.

lehen-erdia

Lehen erdia

Abe. 04 | Garazi Ansa [BERRIA.eus]

MAIDER LOPEZ. UKITU | Non: Donostiako Tabakalera zentroan. | Noiz arte: 2026ko otsailaren 1era arte.

esanguratsu

Esanguratsu

Abe. 04 | Haizea Barcenilla [BERRIA.eus]

Guggenheim museoan, Maria Helena Vieira da Silvaren margo eder baten aurrean nengoela, etorri zitzaidan galdera burura: zergatik ez du erakusketa honek berrireki Bilboko Arte Ederren Museoa, Georg Baselitzenak egin beharrean?

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.