artekaria

Euskal Herriko
Arte Ataria

aktualitatea

Logelatik irten gabe

Zaila da azaltzea zergatik den interesgarria beti gauza bera egiten duen artista baten lana. Giorgio Morandiren erakusketan nagoela egindako hausnarketa da. Bolognarrak bere logelatik ia irten gabe pintatu zituen ia bizitza osoko koadroak. Objektu berdinak hondo neutro baten kontra lerrokatuta. Botilak, latorrizko gaileta kaxak, zeramikazko dekorazio-objektuak, katiluak, zapiren bat, kinke bat edo beste, pitxarrak.

2022ko Martxoaren 1a | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gelako leihotik ikusten zuen patioko zatia edo udako etxetik ikusten zuen paisaia. Horiek izan ziren bizitza osoan pintatutako gaiak. Beraz, zer dute Morandiren lanek? Zerk egiten du erakargarri botila bat kartoizko kutxa baten aurrean?

Norbaitek pinturaren misterioa erantzungo luke. Artearen alderdi mistikoa edo esentzialista. Baina, artea ikerketa gai dugunok ezin dugu horretara mugatu, batez ere norbaitek gure aditu lana egiteko eskatzen digunean. Nork esan zuen arte figuratiboa abstraktua baino errazagoa zenik?

Figurazioaren arrakasta koadroan ikusten duguna identifikatzearen plazerrean oinarritzen omen da. Baina, behin eta berriz ia koadro bera ikusterakoan ez al gara aspertzen errealitate berarekin topatzeaz? Non dago objektuak tokiz aldatzearen erakarpena edo interesa?

Morandiren koadroetan artistak eskura zituen objektuak ikusiko ditugu behin eta berriz; hala ere, koadro guztiak ezberdinak dira. Eta ezberdinak dira, errealitatea inoiz ez delako berdina. Argia da ikusmenaren oinarrizko osagaia eta horrek gure ingura alda dezake. ÀƒÂ‘abardura nimiño horiek harrapatzean datza Morandiren lana. Objektu beraren alde bat edo bestea erakustea ez da gauza bera, eta alde bera erakutsita ere, argia aldatzen bada, objektua ezberdin ikusiko dugu. Horri objektuek okupatzen duten espazioaren aldaketak gehitzen badizkiogu, bizitza guztia pintatzen jarduteko zigor modukoa izango dugu.

Argiak espazioa eta objektuak aldatzen ditu, bai, baina pintatzeko erak argia, formak eta espazioa baldintza dezake, horregatik Morandiren koadroak ez dira errepikatzen; beti zerbait berria topatzen dugu, teknikaren bidez errealitatea irudikatzeko modu agorrezinak daudelako: marrazkiari garrantzia ematen badiogu, objektuen bolumenek garrantzia hartzen dute, eta espazioak garbitasuna eta zehaztasuna; aldiz, pintzelkada lodiak eta urduriak erabiltzen baditugu, formak desitxuratuko dira, eta bat egingo dute hondoarekin. Morandik erabiltzen dituen pintzelkadek objektuak dantzan jartzen ditu fokatu gabeko espazio dardarti batean.

Morandik erakusten digu mundua ezagutu daitekeela norberaren logelatik irten gabe. Hori bai, Virginia Woolfek esan zuen bezala, garrantzi handia du gela bat norberarena izatea.


aire-errea

Aire errea

Xabier Erkizia

Bakearen museoa (Gernika-Lumo, Bizkaia)

2024ko Maiatzaren 16tik
2024ko Uztailaren 07ra

zirkuluaren-zerumuga

Zirkuluaren zerumuga

Agustina Otero

Oteiza Museoa (Uharte, Nafarroa)

2024ko Ekainaren 20etik
2024ko Azaroaren 24ra

sevillako-agerpena

Sevillako agerpena

Zurbaran

Nafarroako museoa (Iruñea, Nafarroa)

2024ko Ekainaren 13tik
2024ko Irailaren 29ra

bi-egun-gernikan

Bi egun Gernikan

Eka. 27 | Ismael Manterola Ispizua [BERRIA.eus]

Gernika eta Gernikei buruzko kongresuan egon gara bi egun oso izen bereko herrian. Gertakizun historikoa eta horrek eragin zituen ondorioak aztertu ditugu kongresu akademikoan. Gernika sinbolismo handiko herria zen gerra zibila hasi baino lehen, baina bonbardaketaren ondoren beste kutsu batzuk hartu zituen.

gauden-tokitik-toki-berriak

Gauden tokitik, toki berriak

Eka. 27 | Elena Olave [BERRIA.eus]

'-n, -z, -tik, -rantz' | Artista: Jose Angel Lasa. | Non: Bermeoko Frantziskotarren klaustroan. | Noiz arte: Urriaren 31ra arte.

sota-familia-artea-eta-mezenasgoa

Sota familia. Artea eta mezenasgoa

Eka. 22 | Arte Ederren Bilboko museoa

Ramón de la Sota y Llanok antzinako eta garai modernoko arte-bilduma bikain bat egin zuen, eta bere bi egoitzetan banatu zuen kronologikoki: antzinako artea Bilboko Ibaigane Jauregian –Athletic Cluben egoitza 1988tik–, eta arte modernoa Lertegin zeukan egoitzan, hurbileko Getxoko udalerrian. Horren haritik Arte Ederren Bilboko museoan jarritako erakusketa urrira arte ikusgai izanen da.

Artekaria

Euskal Herriko Arte ataria

ZAPART sareak sortutako ataria duzu hau. Gure euskal lurralde txikiak duen artista eta azpiegitura aberastasun harrigarriari ikusgarritasuna eman nahi diogu Artekariarekin. Izan ere, hain eremu ttipi batean hainbeste museo (Artium, Oteiza, Arte Ederretakoak, Guggenheim…), arte zentro (Uharte zentroa, Tabakalera, Bilbaoarte…), areto publiko zein pribatu (Didam, Zitadela, Bastero, Portalea, Ospitalea, fundazioen aretoak…), galeria pribatu tradizionalak eta artistenak… hainbeste programazio eta artista lan ikusgai eta denbora berean ikusgarritasun oso zaila dagoela iruditzen zaigu. Horren konpontzen laguntzeko sortu dugu atari hau.

Artekaria

Artista profesionalen sarea

Zapart sareak Euskal Herriko sei lurralde historikoetan bizi eta lan egiten duten artista profesionalen saretzea eta horien lana sustatzea eta eskubideak defenditzea du helburu.